Αναζήτηση
Η δημοκρατία αντιμετωπίζει σήμερα σημαντικές προκλήσεις. Στις ΗΠΑ συντελείται η πιο περίεργη προεκλογική εκστρατεία. Η Βραζιλία αντιμετωπίζει συνταγματική κρίση, ενώ τα οικονομικά προβλήματα της Ευρώπης έχουν δημιουργήσει και εκεί ιδιόμορφες συνθήκες. Παράλληλα, στη Βρετανία, όσοι κάνουν λόγο για ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας υποστηρίζουν την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Τα δημοψηφίσματα όμως ενέχουν σημαντικούς κινδύνους καθώς όταν ένα σύνθετο θέμα πρέπει να απαντηθεί μόνο με ένα «ναι» ή ένα «όχι», τότε δημιουργούνται πολύ μεγάλες διχόνοιες. Αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα στη Βρετανία.
Μια ψήφος υπέρ του «ναι» ή υπέρ του «όχι» στις 23 Ιουνίου δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα της χώρας. Η Βρετανία θα πρέπει να διαπραγματεύεται για χρόνια τη σχέση της με την Ευρώπη, όποιο και εάν είναι το αποτέλεσμα. Ειδικά εάν επικρατήσει το «όχι» η Βρετανία θα πρέπει να κάνει μεγάλες και δύσκολες επιλογές. Τι θα γίνει εάν η χώρα αναγκαστεί να μπει σε διετή διαδικασία εξόδου από την ΕΕ που επιβάλλει η Συνθήκη της Λισαβόνας; Θα έμενε σε μια τέτοια περίπτωση η χώρα στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Ζώνη; Ή θα έπρεπε να προχωρήσει σε διμερείς συμφωνίες όπως κάνει σήμερα η Ελβετία; Τι θα γινόταν εάν η Βρετανία συμφωνούσε στη δημιουργία ζώνης ελεύθερου εμπορίου με χώρες όπως η Βοσνία, η Ουκρανία και η Αλβανία; Θα έπρεπε τότε η Βρετανία να εμπλακεί μόνη της σε συνομιλίες με τις ΗΠΑ για να πετύχει χωριστή εμπορική συμφωνία από την ΕΕ; Με το να προκηρύξει το δημοψήφισμα η Βρετανία εισήγαγε στην πολιτική της σφαίρα μια σημαντική σύγκρουση. Τώρα η χώρα κινδυνεύει πραγματικά να διχαστούν οι πολίτες της και να δεχθούν πλήγμα η κοινωνία και η οικονομία.
Ο Χάρολντ Τζέιμς είναι καθηγητής Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, καθηγητής Ιστορίας στο European University Institute και συνεργάτης του Center for International Governance Innovation
