Project Syndicate

Ποιος μπορεί να είναι ο ηγέτης που θα σώσει μια ΕΕ η οποία έχει αρχίσει να διαλύεται; Θα μπορούσε να το κάνει η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ. Ομως η απάντηση της Γερμανίας είναι «όχι σε όλα».

Ετσι ουσιαστικά περιέγραψε πρόσφατα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι τη συνηθισμένη γερμανική απάντηση στις προσπάθειες που γίνονται για να ισχυροποιηθεί η οικονομία της Ευρώπης. Κλασικό παράδειγμα ήταν το βέτο της Μέρκελ στην πρόταση του πρωθυπουργού της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων για μετανάστες μέσω της έκδοσης ευρωομολόγων. Η Ιταλία, μια χώρα που στο παρελθόν έχει κυριαρχήσει στην πολιτική ζωή και τον πολιτισμό της Ευρώπης, αντιμετωπίζεται πλέον ως «περιφερειακή δύναμη». Ομως η Ιταλία έχει αρχίσει να αναλαμβάνει ξανά έναν ιστορικό ρόλο στην πολιτική και την οικονομία. Το πιο ξεκάθαρο παράδειγμα αυτής της αλλαγής είναι η ανάληψη δράσης από τον Μάριο Ντράγκι. Το τεράστιο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που υιοθέτησε η ΕΚΤ ενάντια στη θέληση της Γερμανίας έχει σώσει το ευρώ παρακάμπτοντας πολλούς από τους κανονισμούς της Συνθήκης του Μάαστριχτ περί αμοιβαιοποίησης κρατικού χρέους.

Η αντίδραση της Ιταλίας ενάντια στο οικονομικό δόγμα της Γερμανίας δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση, αφού από τότε που μπήκε στο ευρώ η χώρα βρίσκεται σχεδόν σε διαρκή ύφεση.

Η απόφαση της Ρώμης να ορθώσει το ανάστημά της και σε πολιτικό επίπεδο είναι σωστή αν αναλογιστούμε την αποτυχία της ηγεσίας της Γερμανίας στην Ευρώπη. «Επειτα από δύο συνεχή χρόνια που μόνο άκουγα, τώρα αρχίζω να μιλάω» είπε ο Ρέντσι σε πρόσφατη συνέντευξη. Ισως οι ηγέτες της Ιταλίας να αντιμετωπίσουν τη Γερμανία, της οποίας οι αναχρονιστικοί κανονισμοί και τα δόγματα οδηγούν την ΕΕ προς την εξαφάνιση.

Ο Ανατόλ Καλέτσκι είναι επικεφαλής οικονομολόγος, ένας εκ των προέδρων του Gavekal Dragonomics

και συγγραφέας του «Capitalism 4.0: The Birth of a New Economy»