Οι οριακές συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνονται οι ασκήσεις και λειτουργούν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων δείχνουν ότι έπαιξαν τον ρόλο τους, χθες τα ξημερώματα, στη συντριβή του ελικοπτέρου του Πολεμικού Ναυτικού στη νησίδα Κίναρος. Τρεις νέοι άνθρωποι χάθηκαν ενώ ακολουθούσαν το σενάριο της άσκησης «Αστραπή» και αναζητούσαν πίσω από τα βράχια της νησίδας «εχθρικό ίχνος». Επρεπε να πετάξουν τόσο χαμηλά, ώστε μη γίνουν αντιληπτοί από τα ραντάρ του «εχθρού», να τον αιφνιδιάσουν και να τον εξουδετερώσουν. Ομως, για άγνωστο λόγο, βρέθηκαν να πετούν χαμηλότερα από την κορυφή του βράχου της Κινάρου. Και καρφώθηκαν εκεί.

Τις ακριβείς συνθήκες της πρόσκρουσης και συντριβής εξετάζει ήδη επιτροπή εμπειρογνωμόνων που ανέλαβε τη διερεύνηση ελάχιστες ώρες μετά την τραγωδία που βύθισε στο πένθος τις Ενοπλες Δυνάμεις. Εως αργά χθες το βράδυ είχαν εντοπισθεί οι σοροί του 34χρονου συγκυβερνήτη υποπλοιάρχου Κωνσταντίνου Πανανά και του 36χρονου ναυτίλου ανθυπασπιστή Ελευθερίου Ευαγγέλου. Παρέμενε αγνοούμενος ο 37χρονος κυβερνήτης υποπλοίαρχος Αναστάσιος Τουλίτσης.

Το χθεσινό είναι το δεύτερο πολύνεκρο δυστύχημα –μετά την τραγωδία των Ιμίων –στα ιπτάμενα μέσα του Πολεμικού Ναυτικού από το 1974. Και τότε, όπως και χθες, ένα ελικόπτερο Agusta Bell 212 είχε απονηωθεί από φρεγάτα (τότε τη «Ναυαρίνο») με τριμελές πλήρωμα. Χθες τα ξημερώματα το Agusta Bell 212, ελικόπτερο 28 του Πολεμικού Ναυτικού, απονηώθηκε από τη φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς» και λίγο αργότερα, στις 2.45′, το ίχνος του από τα ραντάρ και η επικοινωνία χάθηκαν. Πετούσε σε ύψος 390 ποδιών –περίπου στα 130 μέτρα.

Το μοιραίο ελικόπτερο, σύμφωνα με το σενάριο της άσκησης, αναζητούσε «εχθρικό ίχνος» πίσω από την Κίναρο: μια πυραυλάκατος ήταν «αγκιστρωμένη», κρυμμένη δηλαδή, πίσω από τον βράχο και το ελικόπτερο έπρεπε να την προσεγγίσει χωρίς να γίνει αντιληπτό από τον εχθρό. Αλλωστε, τα συγκεκριμένα ελικόπτερα του Πολεμικού Ναυτικού έχουν κύρια αποστολή να εντοπίζουν τα εχθρικά πλοία ή υποβρύχια. Ετσι, πετούν πάντα εξαιρετικά χαμηλά, ώστε να μην πιάνονται από τα ραντάρ αλλά και να μπορούν ταυτόχρονα να κατεβάζουν σόναρ για τον εντοπισμό των υποβρυχίων. Ατυχήματα έχουν σημειωθεί στο παρελθόν λόγω του χαμηλού ύψους της πτήσης, ενώ όπως σημείωνε χθες στα «ΝΕΑ» έμπειρος πιλότος του Πολεμικού Ναυτικού, «πολλές φορές το ότι επέστρεψες είναι γιατί είχες την τύχη με το μέρος σου». Ο ίδιος, πάντως, τόνιζε ότι ο χαμηλός δείκτης ατυχημάτων δείχνει την άριστη εκπαίδευση και κατάρτιση των στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού και ότι οι κανόνες ακολουθούνται πάντα.

Τι συνέβη χθες τα ξημερώματα στην Κίναρο; Οι εμπειρογνώμονες καλούνται να απαντήσουν γιατί το ελικόπτερο βρέθηκε να πετά λίγα μέτρα πιο χαμηλά απ’ όσο χρειαζόταν για να περάσει πάνω από τον βράχο. Ο εντοπισμός των συντριμμιών και η εξέτασή τους αναμένεται να ρίξουν φως στις συνθήκες της πρόσκρουσης.

Συναγερμός. Οταν χάθηκε το στίγμα του ελικοπτέρου από τα ραντάρ, σήμανε αμέσως συναγερμός. Ξεκίνησαν οι έρευνες από ομάδα των Υποβρύχιων Καταστροφών, την 1η Μοίρα της Ειδικής Δύναμης της Πολεμικής Αεροπορίας, από τμήμα αλεξιπτωτιστών του Στρατού Ξηράς και τμήμα της ΕΜΑΚ. Στις προσπάθειες έρευνας και διάσωσης συμμετείχαν επίσης οι φρεγάτες «Υδρα», «Σπέτσαι», «Ελλη», «Νικηφόρος Φωκάς», «Αδριάς», τα οργανικά ελικόπτερα Sikorski της φρεγάτας «Σπέτσαι» και ΑΒ-212 της φρεγάτας «Αδριάς» και δύο ελικόπτερα Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας.

Περίπου δύο ώρες μετά την απώλεια του στίγματος και των επικοινωνιών εντοπίστηκε θερμικό ίχνος του ελικοπτέρου από τις θερμικές κάμερες των Sikorski και του Super Puma τα οποία συμμετείχαν στις προσπάθειες ανεύρεσής του. Το εύρημα από τις θερμικές κάμερες επιβεβαιώθηκε στις 7 το πρωί με οπτική επαφή. Στην πλαγιά της απόκρημνης περιοχής της Κινάρου και σε απόσταση 40-50 μέτρων από την κορυφή όπου είχαν βρεθεί τα πρώτα συντρίμμια εντοπίσθηκαν οι σοροί των δύο αξιωματικών.

Σημειώνεται πως στις έρευνες για τον εντοπισμό του ελικοπτέρου και των τριών αξιωματικών συμμετείχε και η μοναδική κάτοικος του νησιού Ειρήνη Θηραίου.

Στην περιοχή συντριβής του ελικοπτέρου μετέβη με ελικόπτερο ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας Δημήτρης Βίτσας, συνοδευόμενος από τον αρχηγό ΓΕΝ αντιναύαρχο Γεώργιο Γιακουμάκη. Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης επεσήμανε ότι δεν υπήρξε καμία αναφορά από το πλήρωμα του μοιραίου ελικοπτέρου πριν από την εξαφάνισή του από τα ραντάρ για τυχόν πρόβλημα. Οπως πρόσθεσε, δεν ακούστηκε τίποτα. Διευκρίνισε δε ότι οι καιρικές συνθήκες στην περιοχή ήταν πολύ φυσιολογικές (νοτιοδυτικός άνεμος 5-6 μποφόρ, ύψος κύματος 1,5 μέτρο) σημειώνοντας πως τα συγκεκριμένα ελικόπτερα έχουν εξαιρετικές δυνατότητες.

Σημειώνεται πως τόσο ο κυβερνήτης όσο και ο συγκυβερνήτης θεωρούνταν έμπειροι χειριστές ελικοπτέρων. Ο 37χρονος κυβερνήτης υποπλοίαρχος Αναστάσιος Τουλίτσης είχε περισσότερες από 1.300 ώρες πτήσης στα ελικόπτερα.

Τουρκική πρόκληση. Στο μεταξύ, αίσθηση προκάλεσε η αμφισβήτηση από την Αγκυρα των ερευνών του Πολεμικού Ναυτικού στο Αιγαίο μετά την πτώση του ελικοπτέρου. Σύμφωνα με πληροφορίες, με ΝΟΤΑΜ η Τουρκία χαρακτήρισε παράνομη την έρευνα διάσωσης στην Κίναρο, εκεί όπου εντοπίστηκαν τα συντρίμμια του ελικοπτέρου. Είχαν προηγηθεί τέσσερις τουρκικές ΝΟΤΑΜ με τις οποίες η Αγκυρα απέκρουε τρεις ελληνικές που αφορούσαν δεσμεύσεις περιοχών για ασκήσεις των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.