Ποια είναι η ελίτ σήμερα στην Ελλάδα; Είναι ενιαία ή μιλάμε για υπο-ομάδες (συν-ομαδώσεις); Εχει ως βάση μόνο μια κάποια ταξική αυτονομία ή ορισμένες ιδεολογικές κλειστές αναφορές αρκούν για να τη νοηματοδοτήσουν; «Η ολοένα και αυξανόμενη απόσταση ανάμεσα στους πολίτες και στην άρχουσα τάξη είναι επιβλαβής όχι μόνο από ηθικής και πολιτικής άποψης. Υπονομεύει τη σταθερότητα, την υγεία και την παραγωγικότητα της οικονομίας» σημείωνε ο Μάρτιν Γουλφ, αρθρογράφος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», σε άρθρο του που δημοσίευσαν «ΤΑ ΝΕΑ» (8 Φεβρουαρίου). «Σε τελευταία ανάλυση», πρόσθετε, «είναι σαν οι ελίτ να κάνουν κακό στον ίδιο τους τον εαυτό. Το πρόβλημα είναι να τους δώσεις να το καταλάβουν πριν να είναι αργά».

Εντάξει, δεν μιλούσε για τη δική μας υπόθεση, αλλά η διάσταση ελίτ – πολιτών αποτελεί και εδώ μια πραγματικότητα. Βεβαίως η ελληνική εξαίρεση έχει ορισμένα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Στο σημείωμα δεν λογίζω, προφανώς, ως ελίτ την εναπομείνασα ελληνική αστική τάξη που αποτελεί σήμερα όπως και πάντα έναν κρίσιμο μεταπράτη, αλλά και με ικανότητα συσσώρευσης κεφαλαίου. Η απόσταση που διακρίνει ο αρθρογράφος είναι προφανώς ταξική. Κι αυτό υπάρχει και εδώ. Και παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να εξισώσει προς τα κάτω μερικές ευμαρείς συντεχνίες και τα λιγοστά μεσοαστικά κοινωνικά στρώματα. Ταυτόχρονα έχει συντελεστεί ένας οριζόντιος εκδημοκρατισμός στις συλλογικές συμπεριφορές. Ο καθείς μπορεί να οικειοποιηθεί μέρος της κουλτούρας τής κάποτε περίκλειστης ολιγαρχίας. Για λίγο. Κι αυτό αφού η πολιτισμική διάχυση δεν είναι το ίδιο με την ταξική σύμπλευση.

Η απόσταση πάντως στην περίπτωσή μας είναι και πολιτική. Ολο και λιγότεροι νιώθουν να εκπροσωπούνται σήμερα από τις πολιτικές δυνάμεις. Και το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι πως σήμερα, η κυρίαρχη κυβερνώσα δύναμη μοιάζει να ικανοποιεί την κυρίαρχη ελίτ στη χώρα μας μόνο σε δύο άξονες: στην πρόσδεση στο ατλαντικό δόγμα (ΝΑΤΟ) και στον ευρω-πατριωτισμό. Παρά τις αναταράξεις. Σε όλες τις επιμέρους ασκήσεις πολιτικής, ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει να αιωρείται μεταξύ μιας λαϊκής απεύθυνσης και μιας ταξικής μεροληψίας (προς τα πιο μεσαία στρώματα).

Στο σενάριο που θέλει το κόμμα της Αριστεράς για μερικά ακόμη χρόνια στο τιμόνι της χώρας, θα έχει ενδιαφέρον ποιες νέες ελίτ θα προκύψουν από τα αποτελέσματα της διακυβέρνησής του. Για την ακρίβεια, ποιες θα είναι εκείνες οι κοινωνικές και επιχειρηματικές «ορδές» που θα περάσουν τις συμπληγάδες ενός πολύ εχθρικού περιβάλλοντος και θα αρθρώσουν λόγο, κουλτούρα, επιρροή. Που με τη σειρά τους θα γεννήσουν και τη νέα πολιτική. Τις νέες διαχύσεις. Ολα αυτά, με την προϋπόθεση πως θα υπάρχει αρτιμελής χώρα.

Τελευταία Νέα