Στη Σαουδική Αραβία, ηγούμενος πολυπρόσωπης αμερικανικής αντιπροσωπείας, έφθασε την Τρίτη ο Μπαράκ Ομπάμα. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών συντόμευσε την επίσκεψή του στην Ινδία, προκειμένου να αποτίσει φόρο τιμής στον σαουδάραβα βασιλιά Αμπντάλα, που πέθανε την Παρασκευή σε ηλικία 90 χρόνων από πνευμονία, και να συναντηθεί με τον νέο μονάρχη Σαλμάν.

Στην αποστολή συμμετέχουν και πολυάριθμοι αξιωματούχοι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, μεταξύ αυτών οι πρώην υπουργοί Εξωτερικών Τζέιμς Μπέικερ και Κοντολίζα Ράις.Η Σαουδική Αραβία είναι βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην «εύθραυστη» περιοχή της Μέσης Ανατολής

Ο αμερικανός πρόεδρος πρόκειται να παραμείνει τέσσερις ώρες στο Ριάντ, χρόνος αρκετός για μία συνάντηση και ένα δείπνο στο παλάτι, προτού πάρει πάλι τον δρόμο της επιστροφής για την Ουάσινγκτον. Και μόνο το γεγονός ωστόσο ότι πήγε, σχολιάζουν τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, στέλνει ένα μήνυμα, δεδομένου ότι σπανίως διασχίζει τον Ατλαντικό για τέτοιου είδους περιστάσεις. Μία από τις λίγες εξαιρέσεις ήταν η επιμνημόσυνη τελετή για τον Νέλσον Μαντέλα, το 2013.

Ομπάμα και σαουδάραβες ηγέτες είχαν κατά καιρούς τις διαφωνίες τους, κυρίως όσον αφορά το μέχρι πού μπορεί να φθάσουν οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν, καθώς και στον τρόπο αντίδρασης στην απειλή του Ισλαμικού Κράτους. Οπως οι Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί προκάτοχοί του όμως, ο αμερικανός πρόεδρος στηρίζεται στη βοήθεια της Σαουδικής Αραβίας στην περιοχή.

Σύμφωνα με αναλυτές, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Σαλμάν θα επιχειρήσουν να τονώσουν τις διμερείς σχέσεις οι οποίες εντάθηκαν λίγο τα τελευταία χρόνια παρά τη στρατηγική σύμπραξη μεταξύ των δύο χωρών, η οποία βασίζεται σε παλαιές σχέσεις και σε τεράστια πετρελαϊκά συμφέροντα.

Ο νέος βασιλιάς αναμένεται να ζητήσει από την Ουάσινγκτον να αναμιχθεί περισσότερο στη διευθέτηση των κρίσεων στην περιοχή.

«Ορισμένα θέματα πρέπει να αποτελέσουν το αντικείμενο μιας συμφωνίας ανάμεσα στο βασιλιά Σαλμάν και τον Ομπάμα, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν αποκλίσεις», υποστηρίζει ο Ανουάρ Εσκί, ο οποίος διευθύνει το Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών της Μέσης Ανατολής, με έδρα την Τζέντα, στη Δυτική Σαουδική Αραβία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το Ριάντ διαφωνεί με την Ουάσινγκτον στα θέματα του αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας, της Υεμένης, της Συρίας και της Λιβύης.

Ο Μπεν Ρόουντς, σύμβουλος του αμερικανού προέδρου, επιβεβαίωσε πως θα συζητηθούν η εκστρατεία εναντίον του Ισλαμικού Κράτος, στην οποία το Ριάντ μετέχει στρατιωτικά, και η κρίση στην Υεμένη, μια χώρα που συνορεύει με τη Σαουδική Αραβία και είναι σύμμαχος των ΗΠΑ στον αγώνα τους εναντίον της Αλ Κάιντα.

«Είναι πολύ πιθανό να αναφερθεί επίσης το Ιράν», πρόσθεσε ο Ρόουντς.

Εμπειρογνώμονες επισημαίνουν ότι οι σουνίτες Σαουδάραβες βλέπουν με κακό μάτι τη βούληση της Ουάσινγκτον να επιτευχθεί μια συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη, όπως υποστηρίζουν, την άνοδο της περιφερειακής ισχύος των σιιτών Ιρανών, που είναι οι μεγάλοι αντίπαλοί τους.

Οσον αφορά την Υεμένη και τη Λιβύη, η Σαουδική Αραβία επιθυμεί να δει την Ουάσινγκτον να ασκεί περισσότερες πιέσεις για να επαναφέρει τους πρωταγωνιστές των δύο κρίσεων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με τον Εσκί.

Στη Μέση Ανατολή πάλι, το σαουδαραβικό βασίλειο, το οποίο είχε ανακοινώσει το 2002 μια ειρηνευτική πρωτοβουλία με το Ισραήλ, δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει την αδυναμία του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι να προωθήσει την υπόθεση.

Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζει ο Ζαν-Φρανσουά Σεζνέκ, ειδικός σε πετρελαϊκά θέματα και διδάσκων του αμερικανικού πανεπιστημίου του Τζόρτζταουν, οι σχέσεις Ριάντ – Ουάσινγκτον δεν βρίσκονται σε ιδανικό επίπεδο. «Οι Σαουδάραβες σε όλα τα επίπεδα πιστεύουν πως οι Αμερικανοί δεν είναι πλέον αξιόπιστοι», υποστηρίζει.