Δεν είναι μόνο η τιμή του πετρελαίου που πέφτει. Το ίδιο ισχύει για τις τιμές του σιδήρου, του χρυσού, του ασημιού, της πλατίνας, της ζάχαρης, του βαμβακιού, της σόγιας. Στην πραγματικότητα οι τιμές όλων των εμπορευμάτων υποχωρούν σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο. Το γεγονός ότι η πτώση είναι τόσο ευρεία σημαίνει ότι συντρέχουν κάποιοι μακροοικονομικοί λόγοι.

Ποιοι όμως μπορεί να είναι αυτοί; Ενας λόγος μπορεί να είναι ο αποπληθωρισμός. Αλλά παρότι ο πληθωρισμός είναι παντού πολύ χαμηλός, μάλλον κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει, καθώς οι τιμές των εμπορευμάτων υποχωρούν πολύ περισσότερο από το γενικό επίπεδο των τιμών.

Η πιθανότερη εξήγηση είναι η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, που έχει επιβραδύνει σημαντικά τη ζήτηση για ενέργεια, ορυκτά καύσιμα και αγροτικά προϊόντα. Πράγματι, η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί και οι προβλέψεις για το ΑΕΠ έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω στις περισσότερες χώρες.

Αυτά όλα μας φέρνουν στο κεφάλαιο της νομισματικής πολιτικής, η σημασία του οποίου ως καθοριστικού παράγοντα των τιμών των εμπορευμάτων συχνά ξεχνιέται. Η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής είναι κάτι που αναμένεται στις ΗΠΑ, με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Fed να έχει λήξει από τον Οκτώβριο και τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι θα αυξήσει τα επιτόκια κάποια στιγμή μέσα στο επόμενο έτος

Αυτό μας θυμίζει ένα γνωστό ιστορικό μοτίβο. Η πτώση των επιτοκίων στη δεκαετία του 1970 και τις περιόδους 2002-2004 και 2007-2008 συνοδεύτηκε από αύξηση των πραγματικών τιμών των εμπορευμάτων.

Η προοπτική νομισματικής σύσφιξης εκ μέρους της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ αναμένεται να έρθει χρονικά σε μια στιγμή κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Τράπεζα της Ιαπωνίας ετοιμάζονται να λάβουν μέτρα τόνωσης της οικονομίας. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω είχαμε ανατίμηση του δολαρίου έναντι του ευρώ και του γεν.

Αυτό εξηγεί και το γιατί οι τιμές τόσο πολλών εμπορευμάτων υποχωρούν αν υπολογιστούν σε δολάρια, αλλά αυξάνονται αν υπολογιστούν σε άλλα νομίσματα.

* Ο Τζέφρι Φράνκελ είναι καθηγητής Οικονομικής Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ

Τελευταία Νέα