«Το 2008 χρειαζόμουν τα καταστήματα και τους εργαζομένους για να δίνω δάνεια και να εξυπηρετώ τον κόσμο στο γκισέ. Τώρα, ούτε δάνεια δίνω ούτε ο κόσμος κάνει τόσες συναλλές από το γκισέ». Η κατ’ ιδίαν «εξομολόγηση» κορυφαίου τραπεζίτη δίνει εξήγηση στο κύμα των εθελούσιων εξόδων που σαρώνει τον κλάδο. Χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν αποχωρήσει, εκατοντάδες καταστήματα έχουν κλείσει ή συγχωνευθεί, ενώ έπεται και συνέχεια.

Τελευταίο παράδειγμα η Τράπεζα Πειραιώς, που αυτή τη στιγμή «τρέχει» τη δεύτερη εθελουσία μέσα σε ενάμιση χρόνο, στην υποία υπολογίζει ότι θα συμμετάσχουν πάνω από 1.100 εργαζόμενοι. Στόχος της, να μειώσει συνολικά το προσωπικό της κατά περισσότερα από 3.000 άτομα.

Κίνηση λογική, αν σκεφτεί κανείς ότι μέσα σε μία διετία συγχώνευσε και απορρόφησε… επτά τράπεζες. Ετσι, εν μιά νυκτί βρέθηκε με αντίστοιχα λογιστήρια, εσωτερικούς ελέγχους αλλά και χιλιάδες καταστήματα, πολλά από τα οποία βρίσκονται δίπλα δίπλα το ένα στο άλλο.

Αντίστοιχα θέματα είχαν και οι υπόλοιπες συστημικές τράπεζες, μια και από τα είκοσι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πριν από την κρίση βρεθήκαμε σήμερα στα πέντε, συμπεριλαμβανομένης της Αττικής.

Η διαφορά σε σχέση με τις μαζικές απωλήσεις που βίωσαν και βιώνουν οι υπόλοιποι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα είναι ότι στις τράπεζες οι αποχωρήσεις έγιναν μέσω εθελούσιων εξόδων, οι περισσότερες από τις οποίες περιλάμβαναν ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, όπως κίνητρα αποχώρησης που ξεπερνούν τους 40 μισθούς ή κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών ακόμη και για τρία χρόνια πριν από τη σύνταξη.

Με τη σύμφωνη γνώμη βέβαια της DG Competition που επιβλέπει την αναδιάρθρωσή τους, οι τράπεζες κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά το προσωπικό τους «χωρίς να ανοίξει ρουθούνι». Αν κάποια από αυτές ανακοίνωνε 2.000 ή 3.000 απολύσεις, σίγουρα θα αντιμετώπιζε, πέρα από τις αντιδράσεις των εργαζομένων της, το μένος της κοινωνίας. Ούτως ή άλλως οι τράπεζες δεν έχουν την καλύτερη αντιμετώπιση από την κοινή γνώμη, πόσω μάλλον αν έκαναν και τις περισσότερες απολύσεις σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη ελληνική επιχείρηση. Ετσι, βρήκαν το «αντίδοτο» στα γενναιόδωρα προγράμματα των εθελούσιων εξόδων.

Το μοναδικό πρόβλημα που –όπως παραδέχονται και οι ίδιοι οι τραπεζίτες –είναι ότι στις μαζικές εθελουσίες «τα χλωρά καίγοναι μαζί με τα ξερά». Δηλαδή, επειδή ακριβώς το δέλεαρ είναι τόσο μεγάλο, σε αυτές συμμετέχουν και αξιόλογα στελέχη, τα οποία και το «πακέτο» παίρνουν αλλά και δουλειά βρίσκουν άμεσα λόγω της αξίας και των επαφών τους.

Γι’ αυτό στον νέο γύρο εθελούσιων εξόδων που ξεκίνησε η Πειραιώς και θα ακολουθήσουν οι υπόλοιποι τα πράγματα είναι πολύ πιο στοχευμένα. Μπορεί το δέλεαρ να είναι μεγάλο, αλλά εσωτερικά οι τράπεζες ξέρουν σε ποιους να στραφούν και ποιους να αποθαρρύνουν, έχοντας στο μυαλό τους την επόμενη ημέρα.