Με τα πρόσφατα στοιχεία που δείχνουν ότι οι γερμανικές εξαγωγές μειώθηκαν 5,8% από τον Ιούλιο στον Αύγουστο και ότι η βιομηχανική παραγωγή συρρικνώθηκε 4%, έχει γίνει ξεκάθαρο ότι η –μη διατηρήσιμη –οικονομική επέκταση της χώρας που βασίζεται στις πιστώσεις φτάνει στο τέλος της. Ομως οι περισσότεροι Γερμανοί δεν το βλέπουν έτσι. Το χρέος των νοικοκυριών και εταιρειών μειώνεται ως ποσοστό επί του ΑΕΠ εδώ και 15 χρόνια, ενώ πτωτικές τάσεις καταγράφει και το δημόσιο χρέος. «Για ποια επέκταση βασισμένη σε πιστώσεις» μιλάμε, θα μπορούσαν να ρωτήσουν.

Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι οι οικονομίες επηρεάζονται η μια από την άλλη σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κρίση και η πτώση των τιμών έκανε τα νοικοκυριά και τις εταιρείες να προσπαθήσουν να προχωρήσουν σε απομόχλευση. Ομως το χρέος δεν εξαφανίστηκε αλλά μεταφέρθηκε από τον ιδιωτικό στον δημόσιο τομέα.

Τα συνολικά επίπεδα χρέους είναι σήμερα μη διατηρήσιμα και δεν μπορούν να μειωθούν χωρίς να βυθιστεί η οικονομία σε ύφεση. Οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί απαιτούν εξυγίανση, αλλά το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει χαμηλή ανάπτυξη που κάνει πιο δύσκολη την απομόχλευση.

Η χαμηλότερη ανάπτυξη που καταγράφεται σε μεγάλες αγορές προκαλεί πιέσεις στη Γερμανία, που ήταν μέχρι πρόσφατα η μόνη ισχυρή μηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας. Πώς όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί η κατάσταση;

Οπως προειδοποίησε πρόσφατα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι επικίνδυνο να εξαρτάται κανείς μόνο από την πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική. Παράλληλα είναι αδύνατο να βασίζεται στο ότι το εθνικό του νόμισμα θα έχει ανταγωνιστική ισοτιμία στις αγορές.

Πρέπει να τονώσουμε την ανάπτυξη και να αυξήσουμε τον πληθωρισμό χωρίς να δημιουργήσουμε μεγαλύτερη απομόχλευση. Ο μόνος τρόπος να το κάνουμε αυτό είναι να υπάρχουν αυξημένα δημοσιονομικά ελλείμματα τα οποία θα χρηματοδοτούνται μόνιμα από χρήματα κεντρικών τραπεζών.

Ο Αντερ Τέρνερ είναι πρώην πρόεδρος της εποπτικής Αρχής Financial Services Authority της Βρετανίας και πρώην μέλος της Επιτροπής Χάραξης Οικονομικής Πολιτικής της. Είναι επίσης μέλος του Institute for New Economic Thinking και του Center for Financial Studies.