Η ίσια πλάτη κοντεύει να γίνει …είδος εν ανεπαρκεία. Οι πολυάσχολες ημέρες μικρών και μεγάλων στο σχολείο και στο γραφείο είναι γεμάτες με μη εργονομικές δουλειές και συνήθειες, αρχής γενομένης από το… σώριασμα μπροστά στο κομπιούτερ, τις βαριές σχολικές τσάντες και το τηλέφωνο που επίμονα στηρίζεται με το μάγουλο στον ώμο μας ενόσω μιλάμε με γερμένο το κεφάλι.

Ολα τούτα όμως δεν είναι χωρίς τίμημα.

«Καλή στάση του σώματος» σημαίνει να έχει κάποιος το σώμα του σωστά ευθυγραμμισμένο, διατηρώντας τις φυσικές καμπύλες της σπονδυλικής στήλης όταν κάθεται, στέκεται ή είναι ξαπλωμένος. Η καλή στάση έχει ζωτική σημασία για την πρόληψη των πόνων στον αυχένα και στη μέση, καθώς «η κακή ευθυγράμμιση του σώματος προδιαθέτει στο μυϊκό και αρθρικό στρες που οδηγούν σε πόνο στη μέση και αρθρίτιδα» κατά τη δρα Σίρλεϊ Σάρμαν, καθηγήτρια Φυσικοθεραπείας, Φυσιολογίας και Νευροφυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, στο Σεντ Λούις.

Πώς γίνεται αυτό; Ως εξής, απαντά η δρ Σάρμαν: Οταν κάποιος κάθεται καμπουριασμένος μπροστά στο κομπιούτερ του, γέρνει τον κορμό του προς τα εμπρός, ασκώντας πρόσθετες πιέσεις στη σπονδυλική στήλη αναγκάζοντάς την να σκύψει. Οι μύες του κορμού προσαρμόζονται σταδιακά σε αυτή τη στάση και με τον καιρό οι μεν θωρακικοί γίνονται πιο κοντοί, οι δε κοιλιακοί πιο αδύναμοι, ενώ οι μύες της ράχης καταπονούνται και υπερεκτείνονται ασταμάτητα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι να ανοίγει ο δρόμος στους πόνους και στην οστεοαρθρίτιδα που εκδηλώνονται αργότερα.

Την ίδια ώρα όμως το καμπούριασμα πιέζει την περιοχή της κοιλιάς, ελαττώνοντας την παροχή οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών και οδηγώντας σε δυσπεψία που με τη σειρά της προκαλεί λήθαργο και νωθρότητα, κατά τη φυσικοθεραπεύτρια Σάμι Μάργκο, εκπρόσωπο της Εταιρείας Φυσικοθεραπευτών (CSP) της Βρετανίας.

Μάλιστα σε όσους πάσχουν από σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου –την πάθηση που προσβάλλει περισσότερους από έναν στους δέκα Ελληνες και κάποτε αποκαλούσαμε «σπαστική κολίτιδα» –το καμπούριασμα μπορεί να επιδεινώσει το φούσκωμα που συχνά νιώθουν μετά το φαγητό, κατά τον δρα Μάικλ Μένταλ, γαστρεντερολόγο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Κρόιντον, στο Σάρεϊ.

Το καμπούριασμα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε «ρηχή» αναπνοή. Οπως εξηγεί ο δρ Στίβεν Σπάιρο, ομότιμος καθηγητής Αναπνευστικής Ιατρικής στο University College του Λονδίνου (UCL) και αντιπρόεδρος του Βρετανικού Πνευμονολογικού Ιδρύματος (BLF), οι πνεύμονες λειτουργούν καλύτερα όταν είναι κάθετη η πλάτη, διότι όταν είναι καμπουριασμένη πιέζονται και το διάφραγμα ωθείται προς τον θώρακα, με συνέπεια να δυσχεραίνεται η αναπνοή.

Αυτό μπορεί να είναι ιδιαιτέρως προβληματικό για τους πάσχοντες από άσθμα ή άλλη πνευμονοπάθεια, ενώ σε όλους μας προκαλεί δυσφορία και μειώνει την ενεργητικότητα διότι δεν τροφοδοτείται με αρκετό οξυγόνο ο εγκέφαλος, κατά την κυρία Μάργκο. «Αυτό όμως έχει ως συνέπεια να νιώθει κανείς μονίμως κουρασμένος, οπότε μοιραία την πληρώνει και η ερωτική του ζωή αφού δεν έχει διάθεση για σεξ» προσθέτει.

Ψυχική διάθεση

Και το… κερασάκι στην τούρτα: το καμπούριασμα μπορεί να χαλάσει την ψυχική διάθεση και να οδηγήσει στον θυμό και στη μειωμένη αυτοεκτίμηση, σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Οκλαντ, στη Νέα Ζηλανδία.

Επιστήμονες με επικεφαλής τη λέκτορα Ψυχολογικής Ιατρικής δρα Ελίζαμπεθ Αν Μπρόαντμπεντ χώρισαν 74 εθελοντές σε δύο ομάδες, η μία εκ των οποίων καθόταν με καμπουριασμένη πλάτη και η άλλη με ίσια. Οι εθελοντές συμπλήρωσαν μια σειρά από τεστ ανάγνωσης και στη συνέχεια ένα τεστ κοινωνικού στρες που λέγεται Trier Social Stress Test (TSST) και συμπεριλαμβάνει μία διάλεξη.

Καθ’ όλη τη διάρκεια των τεστ, οι εθελοντές ήταν συνδεδεμένοι με συσκευές μέτρησης του καρδιακού παλμού και της αρτηριακής πίεσής τους, ενώ οι απαντήσεις τους χρησιμοποιήθηκαν για να αξιολογηθούν η ψυχική διάθεση, η αυτοεκτίμηση και η αντίληψη της απειλής που συνιστούσε η διάλεξη στο TSST.

Οι εθελοντές που κάθονταν με ίσια πλάτη έδειξαν ότι είχαν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση, καλύτερη ψυχική διάθεση και ένιωθαν μικρότερο φόβο όταν υποβάλλονταν στο τεστ TSST.

Η ανάλυση της διάλεξης των εθελοντών έδειξε ότι όσοι κάθονταν καμπουριασμένοι, μιλούσαν λιγότερο (ένδειξη χαμηλής αυτοεκτίμησης), χρησιμοποιούσαν περισσότερες αρνητικές λέξεις (ένδειξη κακής ψυχικής διάθεσης) και περισσότερες λέξεις στο πρώτο ενικό πρόσωπο (ένδειξη πως είχαν εστιάσει στον εαυτό τους).

Αντίστοιχα, μελέτη με 110 φοιτητές από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο είχε δείξει πριν από λίγα χρόνια πως όσοι περπατούσαν με καμπουριασμένη πλάτη είχαν περισσότερα αισθήματα κατάθλιψης και λιγότερη ζωντάνια, απ’ ό,τι όσοι περπατούσαν ευθυτενείς.