Την επιστημονική διαδικασία με την οποία μπορούν να γεννηθούν γενετικά τροποποιημένα μωρά εξέτασε πριν από δύο ημέρες επιτροπή ειδικών του αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις ακόμα και μέσα στην επιστημονική κοινότητα.

Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς οι προτεινόμενες τεχνικές γονιμοποίησης θα αλλάξουν κάθε κύτταρο στον οργανισμό των παιδιών που θα γεννηθούν και αυτές οι μεταλλάξεις θα περάσουν σε όλες τις επόμενες γενιές.

Οπως εξηγεί στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» η Μάρσι Νταρνόβσκι, διευθύντρια του Κέντρου Γενετικής και Κοινωνίας στο Σαν Φρανσίσκο, μία από τις «πολύ επικίνδυνες» τεχνικές που εξέτασε η επιτροπή προϋποθέτει τον συνδυασμό γενετικού υλικού τριών ανθρώπων για να γεννηθεί ένα μωρό που δεν θα φέρει συγκεκριμένα γενετικά ελαττώματα στο μιτοχονδριακό DNA, τα οποία προκαλούν σοβαρές κληρονομικές ασθένειες.

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων τις αποκαλεί τεχνολογίες παρέμβασης στα μιτοχόνδρια. Οι επιστήμονες προτείνουν την ακόλουθη διαδικασία: από το ωάριο ή το έμβρυο της μέλλουσας μητέρας, η οποία πάσχει από κάποια κληρονομική ασθένεια, αφαιρείται το υλικό από τον πυρήνα. Στη συνέχεια, εισάγεται στο υγιές ωάριο ή έμβρυο της δότριας, το πυρηνικό υλικό της οποίας έχει επίσης αφαιρεθεί. Ετσι, το παιδί θα φέρει γενετικό υλικό από τρεις ανθρώπους, το πυρηνικό DNA της μητέρας και του πατέρα, καθώς και το μιτοχονδριακό DNA της δότριας.

Στις ΗΠΑ κάθε χρόνο γεννιούνται 1.000-4.000 παιδιά με κάποια ασθένεια που προκαλείται από μεταλλάξεις στο μιτοχονδριακό DNA. Στα περισσότερα εκδηλώνεται μέχρι την ηλικία των 10 ετών με διάφορα συμπτώματα. Αυτές οι ασθένειες συνήθως δεν επιτρέπουν στα μιτοχόνδρια να μετατρέπουν την τροφή σε ενέργεια και είναι το αποτέλεσμα γενετικών ανωμαλιών. Σε κάποιες περιπτώσεις προκαλούνται από την έκθεση σε τοξίνες. Οι διαταραχές που προκαλούν οι μεταλλάξεις στο μιτοχονδριακό DNA περνούν από τη μητέρα στο παιδί.

Οι εμπνευστές αυτών των τεχνικών τροποποίησης επισημαίνουν ότι έτσι οι γυναίκες αυτές μπορούν να γεννήσουν απόλυτα υγιή παιδιά, τα οποία είναι γενετικά δικά τους και δεν προέρχονται από το ωάριο άλλης γυναίκας. Κάποιοι, μάλιστα, τις προωθούν και ως λύση για γυναίκες που δεν μπορούν πλέον να τεκνοποιήσουν λόγω ηλικίας.

Ομως αυτές οι διαδικασίες «Lego», όπως τις ονομάζουν, είναι εξαιρετικά επικίνδυνες όσον αφορά το ιατρικό ρίσκο αλλά και τις κοινωνικές συνέπειες, τονίζει η Νταρνόβσκι και αναρωτιέται: «Το παιδί θα γεννηθεί υγιές ή θα έχει προβλήματα στο μέλλον λόγω της παρέμβασης στα κύτταρα; Και τι θα συμβεί στις μελλοντικές γενιές; Και μέχρι πού είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε ανθρώπους στο εργαστήριο;».

Ο κίνδυνος

Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι προτεινόμενες τεχνικές γονιμοποίησης θα αλλάξουν κάθε κύτταρο στον οργανισμό των παιδιών και αυτές οι μεταλλάξεις θα περάσουν σε όλες τις επόμενες γενιές