Ο Χάρι Μπένσον δεν είναι ένας οποιοσδήποτε φωτορεπόρτερ ή πορτρετίστας διασημοτήτων. Είναι εκείνος ο τύπος του αδίστακτου μοναχικού φωτογράφου που έκανε ό,τι χρειαζόταν για να βρίσκεται στη σωστή οπτική γωνία του θέματός του. Και ήταν τόσο ανταγωνιστικός που άλλαζε ακόμη και τις ετικέτες στις αποσκευές των συναδέλφων του ώστε τα φιλμ των άλλων να μη φτάσουν έγκαιρα στον προορισμό τους για να προλάβει εκείνος πρώτος να δημοσιεύσει τις εικόνες του.
«Ημουν ένας κακός μπελάς. Δεν ήθελα απλά να ανταγωνιστώ τους φωτογράφους, αλλά να τους φάω. Η άποψή μου ήταν ότι ακόμη και για το πιο βαρετό θέμα θα έβγαζα την καλύτερη αν όχι τη σπουδαιότερη φωτογραφία», παραδέχεται, περιγράφοντας το ξεκίνημά του και την καριέρα του ως φωτογράφος μεγάλων γεγονότων στην επετειακή συλλεκτική έκδοση για τα σαράντα χρόνια των Beatles που κυκλοφόρησε από τον Taschen.
Το χάρισμά του να συλλαμβάνει τις ιδιαίτερες στιγμές μέσα στον χρόνο και να παράγει αλησμόνητες εικόνες παρουσιάζεται στο Λονδίνο. Με ενενήντα φωτογραφικά στιγμιότυπα στην έκθεση της γκαλερί Μάλετ «Χάρι Μπένσον, πενήντα χρόνια πίσω από τον φακό». Σε τρεις ενότητες παρελαύνει η δουλειά του 84χρονου σκωτσέζου φωτογράφου από τα μέσα του περασμένου αιώνα έως τις ημέρες μας: η μανία για τους Beatles, τα φωτορεπορτάζ και τα πορτρέτα με διάσημα πρόσωπα της πολιτικής, του Χόλιγουντ, της μουσικής και της ποπ κουλτούρας.
Γεννήθηκε στη Γλασκώβη, παράτησε το σχολείο στα 13 του, ονειρεύτηκε να γίνει τερματοφύλακας στην εθνική ποδοσφαίρου της Σκωτίας. Ξεκίνησε να προσέχει τα δίχτυα και να έχει τεταμένες τις αισθήσεις του κάνοντας προπόνηση για το μελλοντικό του επάγγελμα. «Εμαθα να προσέχω τον εαυτό μου και να αποφασίζω γρήγορα. Στη συνέχεια ξεκίνησα να φωτογραφίζω γάμους σε καθολικές εκκλησίες στη Γλασκώβη και πέρασα την πόρτα της μεγαλύτερης εβδομαδιαίας εφημερίδας της Σκωτίας. Ομως φιλοδοξούσα να φτάσω στο Λονδίνο, στη Φλιτ Στριτ, στην καρδιά του καθημερινού Τύπου. Τα κατάφερα όταν μου ανέθεσε η «Ντέιλι Σκετς» έναν φόνο σε ένα γήπεδο του γκολφ. Κατάφερα να βγάλω μία κοντινή από τον τόπο του εγκλήματος επειδή έφτασα αργά με τη βέσπα μου και είχαν φύγει οι αστυνομικοί που είχαν αποκλείσει τους άλλους φωτογράφους από την περιοχή. Θέλω φωτογραφίες αυθόρμητες στα γρήγορα. Δεν στήνω τέσσερις ώρες τα φώτα μου για να φωτογραφίσω τον θάνατο μιας μύγας. Κυνηγώ τις εικόνες που βγάζουν έκπληξη, που έχουν αέρα, και πρόσωπα που δείχνουν να είναι ο εαυτός τους».
Ο Χάρι Μπένσον βρισκόταν στην αναζήτηση του τέλειου σημείου. Βρέθηκε μερικά βήματα μακριά από τον γερουσιαστή Μπόμπι Κένεντι τη νύχτα που τον πυροβόλησαν. Απέναντι από τη χήρα του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, όταν η Κορέτα Σκοτ αποχαιρετούσε τον άνδρα της πάνω από το ανοιχτό φέρετρό του. Σε κοντινή απόσταση από τον Ρίτσαρντ Νίξον την ημέρα που ανακοίνωνε ντροπιασμένος την παραίτησή του από το αξίωμα του προέδρου των ΗΠΑ. Ο Χάρι Μπένσον βρισκόταν στην πορεία του Μισισίπι για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων, στην Ιρλανδία στις απεργίες πείνας των μελών του IRA, στο χτίσιμο αλλά και στο γκρέμισμα του Τείχους του Βερολίνου.

Ηταν εκείνος που κατέγραψε με τον φακό του τη μανία για τους Beatles, συμβάλλοντας στο ποπ μουσικό φαινόμενο που απλώθηκε στη Δύση τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 με έναν μαξιλαροπόλεμο μεταξύ των Σκαθαριών στο δωμάτιο ενός παριζιάνικου ξενοδοχείου και σε ένα γυμναστήριο του Μαϊάμι, όταν οι Beatles εξέφρασαν τον θαυμασμό τους στον θρυλικό πυγμάχο Μοχάμετ Αλι –που ακόμη λεγόταν Κάσιους Κλέι.

Οι φωτογράφοι συχνά μέσα από τον φακό τους έχουν την ευκαιρία να δουν μέσα στην ψυχή του προσώπου που έχουν απέναντι από την κάμερά τους. Ο Μπένσον ανήκει σε εκείνους που είδαν πέρα από την εικόνα, και γι’ αυτό στην έκθεση του Λονδίνου συνοδεύει με τις γραπτές αναμνήσεις του τις φωτογραφίες που εκτίθενται και πωλούνται στους φαν της φωτογραφικής τέχνης. Οπως ο ίδιος αναφέρει σε αυτά τα σύντομα κείμενα, ο Μάικλ Τζάκσον τον δέχθηκε στην κρεβατοκάμαρά του για να φωτογραφίσει τον γιο του Ελβις μωρό. Ενώ η Ελίζαμπεθ Τέιλορ τον προσκάλεσε στη σουίτα της στο νοσοκομείο μετά την εγχείρηση αφαίρεσης όγκου στον εγκέφαλο για να τη φωτογραφίσει, «φαλακρή σαν βολβό τουλίπας».

INFO

Η έκθεση «Χάρι Μπένσον, πενήντα χρόνια πίσω από τον φακό» παρουσιάζεται έως τις 15 Φεβρουαρίου στην γκαλερί Μάλετ, στο Λονδίνο. Ιντερνετ: http://www.mallettantiques.com