Στην Ελλάδα ο Σαντιάγο Καλατράβα έγινε ευρύτερα γνωστός εν μέσω της προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Εχει υπογράψει την αισθητική αναβάθμιση του Ολυμπιακού Σταδίου, ενώ δικό του έργο είναι και η πεζογέφυρα που μοιάζει με άρπα στη συμβολή Μεσογείων και Κατεχάκη.

Η κατασκευή ιδιαίτερα της στέγης του Ολυμπιακού Σταδίου έγινε συνώνυμο με το άγχος και την αγωνία για την έγκαιρη προετοιμασία της Αθήνας, αλλά και την ικανότητά της να διοργανώσει τους Ολυμπιακούς, η οποία αμφισβητήθηκε από τη στιγμή που τους ανέλαβε μέχρι το τελευταίο λεπτό της τελετής έναρξης.

Η ανάθεση στον Καλατράβα της ανακατασκευής του ΟΑΚΑ δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Το «μοντέλο Βαρκελώνης» ήταν το πιο πετυχημένο και πιο «κοντά» στην Αθήνα μοντέλο. Ο λόγος; Κατάφερε να κάνει εξαιρετικούς αγώνες, βιώσιμες ολυμπιακές εγκαταστάσεις και, το κυριότερο, κατάφερε να αναγεννήσει «νεκρές» περιοχές της πόλης δημιουργώντας έναν all year τουριστικό ευρωπαϊκό προορισμό. Στο τελευταίο συνέβαλαν και οι «βαριές» αρχιτεκτονικές υπογραφές που συνόδευσαν πολλά ολυμπιακά έργα στη Βαρκελώνη. Η ανάγκη για «επώνυμη» αρχιτεκτονική έφερε τον Καλατράβα στην Αθήνα.

Κορωνίδα του έργου του στο ΟΑΚΑ είναι η περίφημη στέγη του Ολυμπιακού Σταδίου, το δεύτερο ψηλότερο «κτίριο» στην Αθήνα καθώς μοιάζει με ουρανοξύστη 25 ορόφων. Αυτός ο «ουρανοξύστης» συνολικού ύψους περίπου 80 μέτρων έκοψε την ανάσα όταν ρόλαρε επάνω σε ράγες για να «κουμπώσει» επάνω από το στάδιο.

Ο ιταλός κατασκευαστής των τμημάτων της στέγης Λουίτζι Τσιμολάι είχε χάσει τον ύπνο του εκείνο το καλοκαίρι του 2004: «Το πρόβλημα με αυτό το έργο είναι πως είναι μόνο για μία φορά. Ή θα κερδίσουμε ή θα χάσουμε», είχε δηλώσει στα «ΝΕΑ» εννοώντας πως αν προκύψει οποιοδήποτε κατασκευαστικό πρόβλημα ή κάποιο τυχαίο γεγονός, δεν υπάρχει άλλη ευκαιρία.

Κάπως έτσι είναι τα έργα του Καλατράβα. Πολύπλοκα, μαξιμαλιστικά (μέσα στην απέριττες γραμμές τους), ένας κατασκευαστικός άθλος. Συνολικά 300 άνθρωποι εργάστηκαν στο γραφείο του Ισπανού στη Λωζάννη με αμοιβή 1,17 εκατ. ευρώ. Η μελέτη για την πεζογέφυρα-άρπα της Κατεχάκη ήταν δώρο.Το κόστος κατασκευής μόνο της στέγης του Ολυμπιακού Σταδίου ήταν 130 εκατ. ευρώ.

ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ. Σχεδόν δέκα χρόνια μετά, αυτό το αρχιτεκτονικό και κατασκευαστικό θαύμα ακολουθεί τη μοίρα της πλειονότητας των ολυμπιακών έργων της Αθήνας: εγκατάλειψη. Τα έργα συντήρησης που προβλέπονται δεν έχουν γίνει ποτέ λόγω έλλειψης κονδυλίων. Προς το παρόν, οι ειδικοί διαβεβαιώνουν πως κάτω από τις επιφανειακές φθορές δεν υπάρχει ζημιά, ούτε λόγος ανησυχίας.

Σύμφωνα με έγγραφο του υφυπουργού Πολιτισμού Γιάννη Ανδριανού το περασμένο καλοκαίρι στη Βουλή, χρειάζεται να γίνουν δύο διαγωνισμοί για έργα κόστους 9,5 εκατ. ευρώ. Ο ένας για την παρακολούθηση της δομοστατικής συμπεριφοράς των μεταλλικών κατασκευών σε ολόκληρο το ΟΑΚΑ (στέγαστρο, ποδηλατοδρόμιο, Αγορά, Τοίχος των Εθνών κ.λπ.) και ο άλλος για τη συντήρησή τους. Στην πραγματικότητα, η πολύπλοκη κατασκευή πηγαίνει στο… άγνωστο με βάρκα την ελπίδα ότι δεν θα καταρρεύσει…