Την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, θα επισκεφθεί την επόμενη εβδομάδα ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, προκειμένου να παραστεί στην επίσημη πανηγυρική τελετή που θα σημάνει τη συμφωνία για την τελική επενδυτική απόφαση ανάπτυξης του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ 2, και κατ’ επέκταση του αγωγού TAP.

Η τελετή που θα γίνει στις 17 Δεκεμβρίου στο Μπακού, ανοίγει και τυπικά τον δρόμο για τη δημιουργία του Νότιου Διαδρόμου του φυσικού αερίου (Southern Corridor) ο οποίος περιλαμβάνει μέσω του TAP και την Ελλάδα.

Μέσω της μεγάλης επένδυσης που θα ξεκινήσει από την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ θα αντληθούν οι απαραίτητες ποσότητες αερίου , που θα εξαχθούν προς την ευρωπαϊκή αγορά μέσω του αγωγού TAP.

Παρόν στην τελετή θα είναι εκτός απροόπτου και ο πρόεδρος της Κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο, δίνοντας και εκείνος με τη σειρά του το μήνυμα για τη ευρύτερη γεωπολιτική και οικονομική διάσταση που έχουν για τις Βρυξέλλες οι σχέσεις Ευρώπης – Αζερμπαϊτζάν.

Τι σημαίνει αυτό για το ΔΕΣΦΑ

Είναι επομένως προφανές ότι η πώληση του διαχειριστή του ελληνικού συστήματος αερίου ΔΕΣΦΑ, στην αζερική Socar, αποκτά ευρύτερη στρατηγική και γεωπολιτική σημασία, και δεν είναι απλά μια εξαγορά κρατικής εταιρείας από ξένο επενδυτή.

Υπό το πρίσμα αυτό, η γεωπολιτική βαρύτητα της συμφωνίας εγγυάται και την ολοκλήρωση της συμφωνίας εξαγοράς του ΔΕΣΦΑ, που έχει προσωρινά «σκαλώσει» στις απαιτήσεις της Κομισιόν να υπογραφεί διακρατική συμφωνία μεταξύ των Βρυξελλών και της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν, για την πλήρη συμμόρφωση της τελευταίας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη ; Η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα ενεργειακά, γνωστή και ως 3ο ενεργειακό πακέτο, προβλέπει ότι ο ιδιοκτήτης ενός δικτύου (φυσικού αερίου, ηλεκτρισμού, κλπ) δεν μπορεί επουδενί για λόγους ανταγωνισμού, να είναι και χρήστης του.

Θέλει δηλαδή η Κομισιόν να βεβαιωθεί ότι η Socar – που εκτός από παραγωγός φυσικού αερίου είναι και έμπορος- όταν πάρει στα χέρια της τα κλειδιά των ελληνικών αγωγών, δεν θα αρχίσει να πουλά μέσω αυτών δικές της ποσότητες. Παρά θα τηρήσει τους κανόνες του ανταγωνισμού και τα μοναδικά της έσοδα θα προέρχονται από την είσπραξη των τελών διέλευσης όσων κάνουν χρήση του δικτύου.

Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν πάντως ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα, και πώς έχουν πάρει διαβεβαιώσεις από τους εκπροσώπους της Socar πως θα σεβαστεί απόλυτα τους όρους του ανταγωνισμού που προβλέπονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το αίτημα των Βρυξελλών για διακρατική συμφωνία, που θα καθορίζει τους όρους πώλησης του αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, προκειμένου να ξεπεραστούν τα όποια τυπικά κωλύματα για η ολοκλήρωση της μεταβίβασης.