Δεν θα τους βρείτε στους τουριστικούς οδηγούς της πόλης, ούτε αποτελούν must προορισμούς στη Ρώμη. Ομως η Αιώνια Πόλη με τα εκατομμύρια τουριστών έχει κρυμμένα «διαμάντια» με ιδιαίτερο τουριστικό και καλλιτεχνικό ενδιαφέρον! Πέντε καλοκρυμμένα σημεία λοιπόν για όσους δεν θέλουν απλώς να στριμωχτούν για να πετάξουν ένα κέρμα στη Φοντάνα ντι Τρέβι ή στην ουρά έξω από το Κολοσσαίο

Το παλάτι του κλασικού
Το εντυπωσιακό και μεγαλοπρεπές Παλάτσο Ντόρια Παµφίλι (Palazzo Doria Pamphilj) στεγάζει τα αριστουργήματα της οικογενειακής συλλογής των Παμφίλι και αποκαλύπτει την ιστορία της πολύ σημαντικής αριστοκρατικής οικογένειας. Βρίσκεται ανάμεσα στην Πιάτσα Ναβόνα και στην Πιάτσα Βενέτσια. Το πιο διάσημο κομμάτι της συλλογής –από τα 700 έργα ζωγραφικής και γλυπτικής που εκτίθενται –είναι το πορτρέτο του Πάπα Ιννοκέντιου Ι’, φιλοτεχνημένο από τον ισπανό ζωγράφο Ντιέγο Βελάσκεθ. Τους τοίχους του κοσμούν ακόμη πίνακες του Καραβάτζιο όπως η «Μαρία Μαγδαληνή», αλλά και των Τιτσιάνο, Ρούμπεν, Γουερτσίνο, Κορέτζιο κ.ά. Το παλάτι, αν και ανακαινίστηκε το 1996, δείχνει ότι δεν έχει αλλάξει καθόλου από τον 18ο αιώνα, από τότε δηλαδή που μετακόμισε η οικογένεια Παμφίλι. Μπορεί η μεγάλη συλλογή έργων τέχνης να κερδίζει τις εντυπώσεις, σίγουρα όμως το μάτι του επισκέπτη θα σταματήσει στις τοιχογραφίες της οροφής, στις εντυπωσιακές ταπετσαρίες και στους αστραφτερούς πολυελαίους.

Ψυχές στις «προθήκες»

Το Μουσείο των Ψυχών και των Νεκρών (Museo delle Anime dei Defunti) βρίσκεται μέσα στη μοναδική γοτθική εκκλησία της Ρώμης. Ο μύθος λέει ότι το 1897 σε ένα από τα παρεκκλήσια της εκκλησίας ξέσπασε πυρκαγιά με πολλά θύματα. Οι πιστοί αλλά και ο ιερέας Βίκτορ Ζουέ από τη Μασσαλία είδαν, όπως ισχυρίστηκαν, σε έναν μισοκαμένο τοίχο να διαγράφεται η μορφή ενός μελαγχολικού προσώπου που έμοιαζε να υποφέρει. Αποτέλεσμα της φωτιάς ή σημάδι από τη μεταθανάτια ζωή; Οι αυτόπτες μάρτυρες ήταν σίγουροι για το δεύτερο. Ο Ζουέ μάλιστα υποστήριξε ότι το πρόσωπο άνηκε σε ένα από τα θύματα της φωτιάς που προσπαθούσαν απεγνωσμένα να σωθούν! Η ιδιότυπη συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει δαχτυλικά αποτυπώματα, χιτώνια, πουκάμισα, βιβλία προσευχής και διάφορα άλλα ταπεινά αντικείμενα που διασώθησαν από εκείνη την πυρκαγιά. Υπάρχει επίσης ένα χαρτονόμισμα των 10 λιρών που κατέβαλε ένας θανών ιερέας για επιπλέον προσευχές για την ψυχή του! Τέλος στους τοίχους του μουσείου είναι γραμμένες σε διάφορες γλώσσες προσευχές και δεήσεις.

Για ψαγμένους φιλότεχνους

Πίσω από το Πανεπιστήμιο Σαπιέντσα και δυτικά του σταθμού Τέρμινι βρίσκεται ο εκθεσιακός χώρος Παστιφίτσιο Τσερέρε (Pastificio Cerere), μια ήσυχη γωνιά τέχνης για τους υποψιασμένους επισκέπτες της Ρώμης. Αν και τα στέκια της περιοχής στην οποία βρίσκεται σφύζουν από φοιτητές, καλλιτέχνες και ρωμαίους αστούς, το Παστιφίτσιο Τσερέρε, καταφέρνει ακόμη να διατηρεί την «πολυτέλεια» του ησυχαστηρίου. Δημιουργήθηκε το 2004 και στεγάζεται στις εγκαταστάσεις ενός παλαιού εργοστασίου ζυμαρικών. Ο σύγχρονος αέρας αισθητικής υπάρχει παντού. Ξεχωρίζουν οι σκαλωσιές του, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί καλλιτεχνήματα. Στόχος του είναι να προωθεί τη σύγχρονη τέχνη αλλά και να προβάλει νέους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Οι φιλότεχνοι που θα το επισκεφθούν μπορούν επίσης να φάνε στο μοντέρνο εστιατόριό του που σερβίρει κλασικές γεύσεις σε προσιτές τιμές.

To εργοστάσιο υψηλήςαισθητικής και το σφαγείοπου έγινε μουσείο

 Η ιστορία του κτιρίου όπου στεγάζεται το μουσείο Τσεντράλε Μοντεμαρτίνι (Centrale Montemartini) άρχισε το 1830. Τότε δημιουργήθηκε ένα θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο το οποίο λειτουργούσε ακόμη και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ τα περισσότερα είχαν καταστραφεί. Αυτή η κρυφή γωνιά τέχνης βρίσκεται νότια της Ρώμης, μεταξύ της Πυραμίδας του Κέστιου και της βασιλικής του Αγίου Παύλου. Το 1997, σε μια προσπάθεια να ελευθερωθεί χώρος στα μουσεία του Καπιτωλίου, μεταφέρθηκαν σε αυτό το ερειπωμένο εργοστάσιο ελληνικά και ρωμαϊκά γλυπτά. Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα να μετατραπεί ο χώρος σε μουσείο. Ανάμεσα σε σωληνώσεις, σκαλωσιές, αγωγούς, πυκνωτές και

μεταλλικά κιγκλιδώματα βρίσκονται κλασικά αριστουργήματα.

Το μηχανοστάσιο είναι γεμάτο με προτομές αλλά και κομμάτια από το κολοσσιαίο άγαλμα της θεάς Τύχης, ενώ σε μια διπλανή αίθουσα βρίσκεται ένα τεράστιο μωσαϊκό, αναπαράσταση σκηνής κυνηγιού από τον 4ο αιώνα μ.Χ., καθώς επίσης και το υπέροχο άγαλμα μιας μούσας που οι ειδικοί εικάζουν ότι είναι η Πολύμνια.

 Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Mάκρο Τεστάτσιο (Μacro Testaccio)βρίσκεται στο σημείο που δίνουν ραντεβού οι πιο

ψαγμένοι κλάμπερ. Γιατί αυτή η νοτιοδυτική συνοικία της Ρώμης, όπου βρίσκεται και η περιοχή Τεστάτσιο, μετατρέπεται σιγά σιγά σε έναν εναλλακτικό αλλά αναβαθμισμένο προορισμό. Και αυτό χάρη στη μετατροπή, το 1999, των παλαιών σφαγείων σε Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Το Μάκρο Τεστάτσιο φιλοξενεί ενδιαφέρουσες και τολμηρές εικαστικές εκδηλώσεις της Αιώνιας Πόλης. Μετά την επίσκεψή τους στο συγκεκριμένο μουσείο οι φιλότεχνοι έχουν

τη δυνατότητα να πάνε στη κεντρική πλατεία της αναβαθμισμένης περιοχής, όπου υπάρχει το Vospetti, ένα εξεζητημένο παντοπωλείο με φανατικούς πελάτες από όλο τον κόσμο. Στα ράφια του βρίσκεται ο αφρός της ιταλικής γαστρονομίας: σπάνια τυριά, προσούτο και άλλα εξαιρετικά εδέσματα. Δίπλα στο μουσείο βρίσκεται το εστιατόριο Tutti Frutti το οποίο είναι τόπος συνάντησης καλλιτεχνών και διανοουμένων αλλά και όλων όσοι θέλουν να γευθούν σαρδέλες με κομμάτια πορτοκαλιού και φετουτσίνι με πέστο αντζούγιας.

Επιμέλεια Ζωή Λιάκα