Το ότι η έννοια της ανταγωνιστικότητας είναι ένα βαρέλι χωρίς πάτο, ασφαλώς, δεν αποτελεί είδηση. Οι εργαζόμενοι της παλιάς Ευρωπαϊκής Ενωσης των 12 ένιωθαν πριν από μια δεκαετία να απειλούνται από την είσοδο στην κοινή αγορά των φτηνών εργαζομένων της Ανατολικής Ευρώπης. Ο «πολωνός υδραυλικός» ενσάρκωσε όλους τους φόβους των Γάλλων μπροστά στην επέλαση της ελεύθερης αγοράς και της απρόσκοπτης μετακίνησης εργατικού δυναμικού από χώρα σε χώρα. Σήμερα οι πολωνοί και οι γάλλοι υδραυλικοί όσο και οι έλληνες ή οι πορτογάλοι υπάλληλοι καλούνται να γίνουν ακόμα πιο ανταγωνιστικοί εφόσον άλλοι συνάδελφοί τους, ακόμα πιο ανατολικά, κοστίζουν πολύ λιγότερο. Στο Πακιστάν, στο Μπανγκλαντές, στο Βιετνάμ και φυσικά στην Κίνα κατασκευάζονται αυτοκίνητα, ράβονται ρούχα και συναρμολογούνται κινητά με κόστος τρεις ή τέσσερις φορές μικρότερο από το αντίστοιχο οποιασδήποτε ευρωπαϊκής χώρας. Και η αποβιομηχανοποίηση της Δύσης συνεχίζεται.

Ομως η Νοτιοανατολική Ασία δεν οριοθετεί το τέλος του νεοφιλελευθερισμού. Οι πολυεθνικές που λογοδοτούν στους μετόχους τους καλούνται να συμπιέσουν ακόμα περισσότερο το κόστος προκειμένου να διευρύνουν τα περιθώρια κέρδους. Η είδηση λοιπόν έρχεται από την Ερυθραία, όπου πρόκειται να μεταφέρει μέρος της παραγωγής του ο σουηδικός όμιλος Η&Μ. Η δεύτερη παγκοσμίως εταιρεία ένδυσης μετά την ισπανική Zara έχει ήδη δώσει δοκιμαστικές παραγγελίες σε υφαντουργεία της αφρικανικής χώρας καθώς βλέπει να αυξάνονται οι μισθοί στην Κίνα αλλά και μετά τη διεθνή κατακραυγή που δέχτηκε για τις «απάνθρωπες» συνθήκες εργασίας σε εργοστάσια του Μπανγκλαντές. Πάντως οι Σουηδοί δεν πρόκειται να απογοητευτούν από τους νέους προμηθευτές τους καθώς η Ερυθραία έχει παράδοση στον κλάδο του ιματισμού λόγω της τεχνογνωσίας που άφησε πίσω της η ιταλική κατοχή.