Τα ενεργειακά βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων Σαμαρά – Ομπάμα στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου. Το γνωστοποίησε χωρίς περιστροφές ο έλληνας Πρωθυπουργός, επισημαίνοντας –με ένα νεύμα επιδοκιμασίας από τον αμερικανό Πρόεδρο –ότι τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στον άξονα Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ μπορεί να αποδειχθούν επαρκή για τις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, αυτό να αποδειχθεί το κλειδί για εξελίξεις που δρομολογήθηκαν προχθές το βράδυ στην Ουάσιγκτον.

Εδώ και μερικούς μήνες στην αμερικανική πρωτεύουσα γίνεται πολύς λόγος για έναν «άξονα σταθερότητας» –κατά την ορολογία αμερικανών επισήμων –που πρέπει να διαμορφωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου ένα νέο παγκόσμιο ενεργειακό κέντρο γεννιέται. Ούτε πρέπει να παραγνωρίζει κανένας ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας έλαβε την πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο μετά την επιτυχή έκβαση της υπόθεσης του αγωγού ΤΑP αλλά και τις επίσης επιτυχείς συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ και την υπογραφή τριμερούς μνημονίου συναντίληψης για ενεργειακή συνεργασία. Το πρώτο βήμα είναι η πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει τις τρεις χώρες, το επόμενο όμως βήμα είναι οι αγωγοί. Ολα αυτά έγιναν υπό το βλέμμα (και τις ευλογίες) των ΗΠΑ. Με τη φυσική παρουσία μάλιστα στη Λευκωσία του αμερικανού βοηθού υπουργού Εξωτερικών για θέματα ενέργεια Εϊμος Χοκστάιν μία ημέρα πριν οι αρμόδιοι υπουργοί των τριών χωρών βάλουν τις υπογραφές τους στη συμφωνία.

Οι ποσότητες φυσικού αερίου που σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες αναφέρθηκαν στη συνάντηση Ομπάμα – Σαμαρά (4,7 τρισ. κυβικά μέτρα για την Ελλάδα και 4,5 τρισ. κυβικά μέτρα για την Κύπρο και το Ισραήλ) υπογραμμίζουν τις δυνατότητες που μπορεί να έχει σε μερικά χρόνια ο ενεργειακός άξονας Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα. Είναι ακριβώς αυτές οι δυνατότητες που έπεισαν –κατά τη γνώμη διπλωματικών πηγών –τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν σταδιακά την πολιτική τους στην Ανατολική Μεσόγειο, σε συνδυασμό βέβαια με την αποσταθεροποίηση που παρατηρείται στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Συρία) αλλά και τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας. Πλέον οι ΗΠΑ ευνοούν τον στρατηγικό ενεργειακό άξονα Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα ως παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή και, φυσικά, μείωσης της εξάρτησης από τους ρωσικούς αγωγούς. Το Ισραήλ αποκτά συμμάχους και διόδους προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία τα προσεχή χρόνια μπορεί να αποκτήσει ενεργειακή ασφάλεια. Ούτε πρέπει να λησμονείται ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο παρουσιάζοντας τις ενεργειακές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις 22 Μαΐου εμφάνισε και έναν χάρτη, στον οποίο περιλαμβάνεται ως εναλλακτική λύση και ο ενεργειακός άξονας Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα.

Είναι χαρακτηριστικό πως η Ουάσιγκτον δεν έχει απολύτως κανένα πρόβλημα να τοποθετείται υπέρ του δικαιώματος της Κύπρου να εκμεταλλευθεί τους πόρους της δικής της ΑΟΖ, αδιαφορώντας για τις κατά καιρούς απειλές της Αγκυρας για θερμό επεισόδιο αλλά και εναντίον εταιρειών που συνεργάζονται με την Κυπριακή Δημοκρατία όπως η αμερικανική Noble. To γεγονός εξάλλου ότι δύο ισραηλινές εταιρείες, η Delek και η Anver συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο της Noble παρέχει εχέγγυα ασφάλειας στο όλο εγχείρημα. Οπως έγινε γνωστό, μάλιστα, στρατιωτικές δυνάμεις του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας θα κάνουν κοινές ασκήσεις διάσωσης εντός του Σεπτεμβρίου. Συνεπώς υπάρχει πεδίον δόξης λαμπρόν.

Συνομιλίες με νόημα

Η αναζήτηση πολιτικής ισορροπίας στην Ανατολική Μεσόγειο από τις ΗΠΑ φαίνεται να έχει άμεση σχέση με την επανέναρξη –ύστερα από τρία χρόνια –των συνομιλιών μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, και μάλιστα με αμερικανική μεσολάβηση. Το δικό της νόημα έχει και η θέρμη που επέδειξε ο Ομπάμα στη συνάντηση με τον Σαμαρά να βοηθήσει στην επίλυση του Κυπριακού