Την περασμένη Δευτέρα…

… η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον μιλώντας στη Μογγολία κατήγγειλε τις ασιατικές κυβερνήσεις που περιορίζουν την πρόσβαση στις ιδέες και τις πληροφορίες, που φυλακίζουν πολίτες για τις ιδέες τους, που καταχρώνται το δικαίωμα των πολιτών να εκλέγουν τους ηγέτες τους. Ηταν μια σαφής αιχμή για το αυταρχικό πολιτικό σύστημα της Κίνας. Η ιδέα ότι η Κίνα θα έπρεπε να γίνει πιο δημοκρατική είναι ευρέως διαδεδομένη στη Δύση. Αλλά η συζήτηση κακώς εξαντλείται στο σχήμα «δημοκρατία εναντίον αυταρχισμού».

Η Κίνα…

… είναι πιθανότερο να επηρεαστεί από την κομφουκιανή παράδοση της Ανθρώπινης Αρχής παρά από το πολυκομματικό σύστημα της Δύσης. Αλλωστε, η δημοκρατία έχει ένα εγγενές ελάττωμα: η πολιτική νομιμότητα βασίζεται αποκλειστικά στη λαϊκή κυριαρχία. Δεν υπάρχει όμως κανένας λόγος να έχει μια κυβέρνηση μόνο μια πηγή νομιμότητας. Σε μια δημοκρατία, οι πολιτικές επιλογές εξαντλούνται στις επιθυμίες και τα συμφέροντα του εκλογικού σώματος. Αυτό έχει δύο προβλήματα. Πρώτον, η επιθυμία της πλειοψηφίας μπορεί να μην είναι ηθική και να ευνοεί τον ρατσισμό, τον ιμπεριαλισμό ή τον φασισμό. Δεύτερον, όταν υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα στα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα του λαού και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του ανθρώπινου είδους, όπως συμβαίνει με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, υπερτερούν τα πρώτα.

Οι οπαδοί…

… του πολιτικού κομφουκιανισμού στην Κίνα υποστηρίζουν μια διαφορετική προσέγγιση: τον Δρόμο της Ανθρώπινης Αρχής. Το θέμα της πολιτικής νομιμότητας κατέχει κεντρική θέση στον συνταγματικό τους προβληματισμό. Η νομιμότητα δεν είναι μόνο αυτό που πιστεύει ο λαός για τους ηγέτες του. Είναι ο αποφασιστικός παράγων για το κατά πόσο ένας ηγέτης έχει το δικαίωμα να ηγείται. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, η πολιτική εξουσία μπορεί να δικαιολογηθεί από τρεις πηγές: τη νομιμότητα του ουρανού (μια ιερή αίσθηση φυσικής ηθικής), τη νομιμότητα της γης (τη σοφία που απορρέει από την ιστορία και τον πολιτισμό) και τη νομιμότητα του ανθρώπου (πολιτική υπακοή που στηρίζεται στη λαϊκή βούληση). Την αρχαία εποχή, η Ανθρώπινη Αρχή εκπροσωπούνταν από τους κινέζους μονάρχες. Σήμερα, η λαϊκή βούληση πρέπει να έχει μια θεσμική μορφή που έλειπε στο παρελθόν, πρέπει όμως να γίνουν και θεσμικές διευθετήσεις που να αντανακλούν τις άλλες δύο μορφές νομιμότητας.

Στη σύγχρονη…

… Κίνα η Ανθρώπινη Αρχή θα μπορούσε να ασκείται από τρία νομοθετικά σώματα: μια Βουλή Υποδειγματικών Ανθρώπων που θα αντιπροσωπεύει την ιερή νομιμότητα, μια Βουλή του Εθνους που θα αντιπροσωπεύει την ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά και μια Βουλή του Λαού που θα αντιπροσωπεύει τη λαϊκή νομιμότητα. Ο πρόεδρος της Βουλής Υποδειγματικών Ανθρώπων θα πρέπει να είναι ένας εξέχων λόγιος. Ο πρόεδρος της Βουλής του Εθνους θα πρέπει να είναι ένας άμεσος απόγονος του Κομφούκιου. Και τα μέλη της Βουλής του Λαού πρέπει να εκλέγονται είτε από τον λαό είτε από ομάδες εργαζομένων. Αντί να αξιολογείται η πολιτική πρόοδος με μοναδικό κριτήριο την πρόοδο της δημοκρατίας, η Ανθρώπινη Αρχή παρέχει έναν πληρέστερο τρόπο αξιολόγησης και κρίσης.

Τελευταία Νέα