«Eαυτούληδες» είναι μια λέξη που κάλλιστα θα μπορούσε να δώσει τίτλο σε ένα σημερινό χρονογράφημα. Αλλά μας πρόλαβε ο Γιάννης Σκαρίμπας καμιά 80αριά χρόνια πριν.

Ο Σκαρίμπας ήταν μια ξεχωριστή μορφή λογοτέχνη της προπολεμικής Ελλάδας που χρησιμοποίησε μια δική του «εκρηκτική» γλώσσα για να προκαλέσει τις ιδέες και τα ήθη της εποχής γράφοντας τα πάντα, από χρονογράφημα και θεατρικό έργο μέχρι ποίηση.

Ο Διονύσης Τσακνής ερωτεύτηκε τη γραφή του, εμπνεύστηκε από το έργο του και μελοποίησε ποιήματα από την ποιητική συλλογή «Εαυτούληδες» (1950). Την παράστασή του παρουσιάζει στο Μέγαρο Μουσικής σε ενορχηστρώσεις Δημήτρη Μπαρμπαγάλα με ομάδα τραγουδιστών και ηθοποιών. Θα δούμε τους Γιώργο Μεράντζα, Αποστόλη, Γιώργο και Ειρήνη Ψυχράμη, Ελένη Καρακάση, Ελένη Ουζουνίδου και Κωνσταντίνα Σαραντοπούλου.

Τον ίδιο τον Σκαρίμπα θα ενσαρκώσει ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης. Την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ διευθύνει ο Ανδρέας Πυλαρινός, ενώ θα υπάρχει και σύγχρονο σχήμα με κιθάρες, τσουμπούς, τζουρά και λαγούτο.

Βρήκε άραγε στο έργο του Σκαρίμπα αναλογίες με τη σημερινή εποχή;

«Δεν είναι ο πολιτικός Σκαρίμπας στα συγκεκριμένα ποιήματα. Οχι με την έννοια της απευθείας σχέσης με το σήμερα. Είναι η ανατρεπτική του γλώσσα που μετράει, ο τρόπος που μιλάει για τον έρωτα, την κοινωνία, η αδιόρατη ειρωνεία που βγαίνει όταν μιλάει για την μπουρζουαζία. Ο λόγος του, δε, είναι απόλυτα σαγηνευτικός».

Υπερρεαλιστικά στοιχεία, εικόνες ζωντανές, λόγος που έχει ψυχή – αν και δεν είναι εύκολο να τον μελοποιήσει κανείς. Λέει ο Διονύσης Τσακνής: «Δεν με ενδιέφερε να καταγράψω ή να καταγγείλω. Αλλωστε η ματιά στο παρελθόν μας, σε έναν Αναγνωστάκη, σε έναν Ρίτσο, σε έναν Σκαρίμπα, μας θυμίζει την ύπαρξη ενός πολιτισμού – και μάλιστα ενός πολιτισμού της Αριστεράς. Και μόνο το να μελοποιήσεις ποίηση σήμερα είναι πολιτική πράξη».

Θα ακούσουμε ίσως έναν πιο έντεχνο Τσακνή σ’ αυτό το έργο;

«Είναι η πιο λόγια πλευρά μου. Δεν θα έχω και ενοχές, επειδή έχω σπουδάσει Μουσική. Αλλωστε ό,τι είναι σοβαρό δεν είναι σοβαροφανές. Δεν είναι βέβαια η μουσική που στήριξε όλα αυτά τα χρόνια το λάιφσταϊλ… Ενα λάιφσταϊλ που δεν στηρίχθηκε μόνο από τους γνωστούς εκπροσώπους του, αλλά και από διανοουμένους».

Ποιους δηλαδή;

«Ολους αυτούς που εγκαλούν τον κόσμο, που βγαίνει στον δρόμο, για έλλειψη σεβασμού. Οτιδήποτε δηλαδή πάει κόντρα στο σύστημα είναι απορριπτέο εκ των προτέρων. Και δεν εγκαλούν όλους εκείνους που κυβέρνησαν τόσα χρόνια και μας έφεραν σ’ αυτή την κατάσταση. Εγώ έτσι αντιδράω. Μελοποιώντας Σκαρίμπα. Αυτός είναι ο τρόπος που με αφορά».

Δεν τον ενδιαφέρει να κάνει πλέον τραγουδάκια – «τα λατρεύω, δεν τα υποτιμώ», λέει -, αλλά για να έχει νόημα η μουσική του πρέπει να υπάρχει μια κινητήρια δύναμη.

«Θέλω να καταπιαστώ με διάφορα είδη μουσικής γιατί αλλιώς θα βαριόμουν. Και θέλω να με εμπνεύσει κάτι. Τον Σκαρίμπα τον ερωτεύτηκα, τον διάβασα, τον συζήτησα, δεν σκέφτηκα εμπορικά. Ποτέ οι δουλειές μου δεν είχαν κίνητρο εμπορικό, πόσω μάλλον τώρα. Κάνω ό,τι προλαβαίνω για τη χαρά της ζωής μου. Οχι ό,τι μου ζητάνε. Το ξέρω ότι τέτοιες δουλειές είναι περιορισμένης αποδοχής, αλλά η επιβράβευση έρχεται και είναι σημαντική».