Βασική συνιστώσα κάθε δημοκρατικά οργανωμένης ομάδας στο πολιτικό παιχνίδι προφανώς είναι η ιδεολογική συνέπεια, ο σεβασμός στη μειοψηφία – μέσα και έξω από τα στενά οργανωτικά πλαίσια – η ευελιξία τακτικής έναντι στρατηγικών και συνάμα εφικτών στόχων κτλ.

Οπως είναι αντιληπτό, το αυτονόητο της προσωπικής εντιμότητας και του ήθους δεν τέθηκε στη σειρά των προϋποθέσεων, ακριβώς γιατί ούτε αξιολογείται ούτε κρίνεται. Η πολιτική μας ιστορία βρίθει περιπτώσεων από κάθε πλευρά του πολιτικού φάσματος που, ανεξάρτητα από το πού βρέθηκαν και – κυρίως – τι αξιώματα απόλαυσαν, βρέθηκαν είτε φτωχότεροι είτε τελικά «στην ψάθα».

Τι ακριβώς διακυβεύεται όμως σήμερα; Περισσότερο απ’ όλα, πιστεύουμε ότι η «σωτηρία» δεν αφορά ούτε τους σημερινούς πολιτικούς ούτε τα κόμματα όπου ανήκουν. Η κοινωνία, ιδιαίτερα σήμερα, αναμένει συλλογική ευθύνη, εντιμότητα λόγων και έργων, συνέπεια στις εσωτερικές και εξωτερικές υποχρεώσεις, αξιοπρεπή συμπεριφορά του «κράτους», προτεραιότητα στους μη έχοντες ούτε τα απαραίτητα, κάλυψη των συνταγματικά στοιχειωδών αναγκών κάθε πολίτη αλλά και παραμένοντος στην επικράτεια.

Ολοι όσοι βρέθηκαν με επιλογή τους ενταγμένοι οργανωτικά αλλά και μη συνδεόμενοι άμεσα με κάποιο κόμμα, με ή χωρίς κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, πιστεύουμε ότι είχαν κατά νου, όχι την προσωπική τους ανάδειξη ή επαγγελματική εξέλιξη, αλλά το γενικό «καλό». Οι εξαιρέσεις – και είναι, δυστυχώς, πολλές – απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Σήμερα, έναντι ενός γενικευμένου κλίματος απαξίωσης, όχι μόνο των κομμάτων της πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης, από το σύνολο σχεδόν της κοινωνίας, ακριβώς γιατί αναμένει κάτι «νέο» και ελπιδοφόρο από την πολιτική, βρίσκεται η πρόκληση της πραγματικής «αλλαγής».

Αλλαγή σε νοοτροπία, σε συμπεριφορές, σε πρόσωπα εν ανάγκη. Αλλαγή στην κοινωνική και φορολογική πολιτική. Αλλαγή σε θεσμούς, όταν αυτοί κρίνονται μη αναγκαίοι (εκτός από τους απασχολουμένους στους οικείους φορείς). Αλλαγή σε «όλα».

Εξυπακούεται πως «αλλαγές» του τύπου «φύγε εσύ – έλα εσύ» και ανανέωσης των «ηρακλέων» των κομματικών ηγεσιών με σταθερή θωράκιση και «ακαταδίωκτο», με το πρόσχημα της «ασφάλειας» των μηχανισμών, είναι ξεκάθαρο πως δεν είναι απλώς άχρηστες, αλλά σαφώς επικίνδυνες για τη διαφύλαξη ενός σταθερά δημοκρατικού συστήματος. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, οι «βάρβαροι» θα εγκατασταθούν μόνιμα στο «σύστημα» με ό,τι και αν σημαίνει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Η μελλοντική πορεία των κομμάτων και – εν προκειμένω – του ΠΑΣΟΚ είναι άμεσα εξαρτώμενη από τον συνδυασμό πολιτικού ήθους, γνώσης και εμπειρίας, ευπρέπειας και εντιμότητας, σε σχέση πάντοτε με την ιδεολογική συνέπεια. Σε τελική ανάλυση, περισσότερο κινδυνεύουμε από τους παντός είδους «φίλους», παρά από τους αντιπάλους μας, τους οποίους και γνωρίζουμε και μπορούμε να αντιπαρατεθούμε «στα ίσα».

Η εμμονή σε στερεότυπα της μορφής «προοδευτικός /συντηρητικός», «δεξιός/ αριστερός», «δημοκράτης/ φασίστας» αν δεν συνοδεύεται από προσδιοριστικά επιχειρήματα και εξαντλείται σε «ετικέτες» και καταγγελίες «λάσπης στον ανεμιστήρα», είναι ξεπερασμένη και καταστροφική.

Ο Δημήτρης Ν. Πατσάκης είναι οικονομολόγος/σύμβουλος επιχειρήσεων

Τελευταία Νέα