Παρά τις προσπάθειες του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, και παρά το πολιτικό κόστος που με γενναιότητα έχει επωμισθεί το ΠΑΣΟΚ στην αντιμετώπιση της κρίσης, είναι προφανείς οι δυσκολίες του υπουργείου Οικονομικών να καλύψει την υστέρηση των εσόδων στον φετινό προϋπολογισμό. Εξίσου προφανής είναι η αγωνία οι επόμενες επιλογές, στο στενό περιθώριο που επιτρέπει το Μνημόνιο, να μην πλήξουν τα χαμηλά εισοδήματα αλλά και να μην αποτελέσουν τροχοπέδη στην ανάπτυξη.

Ευνόητος είναι λοιπόν ο «διχασμός» του οικονομικού επιτελείου για τα επόμενα βήματα. Αν αυξηθεί ο ΦΠΑ από 11% σε 23%, τα περιθώρια αναστροφής του κλίματος ύφεσης που έχει δημιουργηθεί θα είναι ελάχιστα. Είναι όμως λύση η εξίσωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης με την τιμή του πετρελαίου κίνησης;

Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι θα μπορούσε να συγκεντρώσει περίπου 1 δισ. ευρώ ενοποιώντας πλήρως τη φορολογία του πετρελαίου θέρμανσης με εκείνη του πετρελαίου κίνησης, φροντίζοντας να βρεθούν κάποιες δικλίδες ασφαλείας για επιστροφή μέρους του ποσού που πλήρωσαν τα χαμηλότερα εισοδήματα και οι μη έχοντες. Εκτός των άλλων, όταν και στο παρελθόν έγινε ανάλογη προσπάθεια, αποδείχτηκε ότι τέτοιας έμπνευσης μέτρα είναι στην πράξη μη εφαρμόσιμα.

Η κυβέρνηση ελπίζει, εκτός των άλλων, ότι εξισώνοντας την τιμή του πετρελαίου όλων των τύπων θα δώσει ένα γερό χτύπημα και στην εκτεταμένη, κατά τα φαινόμενα, νοθεία, που πλήττει τα νοικοκυριά αλλά, αθροιστικά, και το κράτος. Σίγουρα είναι ο λάθος τρόπος να παταχθεί μια συνηθισμένη παράνομη δραστηριότητα, κάτι που θα έπρεπε να είναι πρωτίστως υπόθεση των κατασταλτικών μηχανισμών.

Η κυβέρνηση βρίσκεται σε μια καμπή. Οι έως σήμερα αποφάσεις της, παρά τη λαϊκή δυσαρέσκεια που έχουν προκαλέσει, μπορούν να κατανοηθούν από το κοινωνικό σώμα. Αντίθετα, αύξηση ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης, όπως και αύξηση του κόστους θέρμανσης, επιβάρυνση δηλαδή των χαμηλών εισοδημάτων, θα αυξήσει αυτή τη δυσαρέσκεια.

Επιμύθιον; Οι νέες θυσίες που θα ζητηθούν από το κοινωνικό σώμα, πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένες και να μην περιορίζονται μόνο στις κοινωνικές ομάδες που πάντα πληρώνουν το μάρμαρο. Το οικονομικό επιτελείο οφείλει να κινηθεί πιο ευέλικτα και πιο πραγματιστικά. Και κυρίως, να αποφύγει να κινηθεί ισοπεδωτικά.