«Επτά στα δέκα διαζύγια έχουν αιτία την απιστία», λέει στα «ΝΕΑ» ο δικηγόρος Ανδρέας Γαβαλάς. «Ένα στα δέκα έχει αιτία τους συγγενείς, συνήθως τα πεθερικά, και τα υπόλοιπα εξωγενείς παράγοντες. Από την εμπειρία μου, πάντως, το μένος διακρίνει κυρίως τις γυναίκες και όταν δεν υπάρχει απιστία είναι πιθανότερη η επανασύνδεση από το διαζύγιο. Οι γυναίκες επίσης, όταν θέλουν το διαζύγιο, είναι πιο διεκδικητικές και επίμονες από τους άνδρες».
«Έχουν έρθει ζευγάρια που αντιμετωπίζουν κρίση στον γάμο τους και μου ζητούν διαζύγιο. Διαπιστώνω ότι αν μεσολαβήσει κάποιο διάστημα απομάκρυνσης του ενός από τον άλλο, δύο στις δέκα φορές καταλήγουν σε επανασύνδεση, ενώ ένα στα δέκα διαζύγια που βγαίνουν καταλήγει σε νέο γάμο με τους ίδιους συζύγους» λέει ο δικηγόρος, που εκτιμά ότι όταν μείνουν για λίγο μόνοι οι σύζυγοι αποφορτίζονται και λαμβάνουν ψύχραιμα τις τελικές αποφάσεις τους.

«Η αγάπη και κατ΄ επέκταση ο γάμος είναι μια διεργασία αμοιβαίας αυτοβελτίωσης» λέει στα «ΝΕΑ» η οικογενειακή σύμβουλος Έφη Σαρηγιαννίδου. «Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται δεξιότητες για να μάθουμε να επικοινωνούμε, να ακούμε και να επιλύουμε τις συγκρούσεις. Με αυτή την έννοια, χρειάζονται μαθήματα και διάθεση βελτίωσης του καθενός ξεχωριστά για να υπάρξει μια αρμονική σχέση συμβίωσης, δηλαδή καλός γάμος».

Ωστόσο, ακόμα και σήμερα που ο θεσμός του γάμου μοιάζει καταρρακωμένος από την καλπάζουσα συχνότητα των διαζυγίων, εξακολουθεί να επικρατεί η άποψη ότι «η αγάπη όλα τα μπορεί κι όλα τα υπομένει» και στο τέλος βρίσκει τον τρόπο να θριαμβεύσει. Μάλιστα, ορισμένοι ειδικοί λένε για τον γάμο πως είναι «τέχνη που μπορεί ακόμα και να διδαχτεί». «Ο έρωτας έχει αποδειχθεί πια και επιστημονικά ότι δεν κρατάει περισσότερο από δυόμισι- τρία χρόνια. Η αγάπη όμως δεν χάνεται αν κάποιος νιώθει “ολόκληρος” σε μια σχέση. Τότε δεν ψάχνει για κάτι άλλο, αντίθετα φροντίζει για την ευτυχία του ανθρώπου που αγαπά. Σε ένα περιβάλλον γκρίνιας, συνεχούς κριτικής, αδιαφορίας ή παραμέλησης, είναι βέβαιο πως η αγάπη χάνεται ευκολότερα και ο γάμος διαλύεται» τονίζει η κ. Σαρηγιαννίδου.

Πριν από ένα μήνα οι Συντηρητικοί στη Βρετανία διενήργησαν έρευνα για να καταλήξει ο επικεφαλής της και σκιώδης υπουργός Οικογενείας Ντέιβιντ Γουίλετς στο συμπέρασμα ότι «ο γάμος σήμερα μπορεί να συγκριθεί μόνο με την ανάβαση στο Έβερεστ, ως προς το ψυχικό και ηθικό σθένος που απαιτεί για να διατηρηθεί».

«Αρμονία»

Για τον καλλιτέχνη Γιάννη Ζουγανέλη και την Ισιδώρα Σιδέρη, ο γάμος τους επί 29 συναπτά έτη είναι μια συνεχής προσπάθεια προσέγγισης της ολότητας. «Το “υπάρχω” δεν υπάρχει για μένα, ορίζεται μόνο όταν συνυπάρχουμε» λέει ο κ. Ζουγανέλης. «Σε έναν καλό γάμο δημιουργείται ένα είδος ασύλου που σε βγάζει στην κοινωνία με περισσότερα εφόδια. Είναι πολύ σημαντικό να σε περιμένει κάποιος το βράδυ στο σπίτι. Όσο για τον έρωτα, δεν τον βάζω στα επιστημονικά καλούπια που δίνουν ημερομηνίες λήξης. Για μένα είναι δυνατό να κρατήσει μια ζωή και να βελτιώνεται συνεχώς παρότι μπορεί να υπάρξουν καβγάδες, παράπονα και γκρίνια. Όπως στη μουσική οι συγκρούσεις συνθέτουν την αρμονία, το ίδιο και στη συντροφική σχέση οι δυσκολίες και οι διαφωνίες μπορούν να παραγάγουν αρμονία».

400 χρόνια μαζί!

«Πρέπει να θυμάσαι να λες πως δεν είσαι παντρεμένος, αν θέλεις πραγματικά να κρατήσει ο γάμος σου», υποστηρίζει χαριτολογώντας η Άννα Νταλάρα που δηλώνει «400 χρόνια παντρεμένη με τον Γιώργο». Όπως λέει, η προσωπική ελευθερία είναι σημαντικότερη όλων των άλλων και ό,τι ισχύει για τη φιλία, ισχύει και για την αγάπη και για τον έρωτα. «Σε όλες τις σχέσεις ζωής, είσαι μαζί με ανθρώπους που επιλέγεις επειδή νιώθεις καλύτερα μαζί τους παρά με άλλους ή μόνος σου. Στις σχέσεις ζωής βελτιώνεσαι, αναβαθμίζεσαι και αυτό απλά συμβαίνει, χωρίς συνταγή ή στρατηγική. Δεν σου χαρίζεται ένας καλός γάμος. Αμφισβητείται και επιβεβαιώνεται καθημερινά. Επειδή είμαι μαζί με τον άνδρα μου τρεις δεκαετίες δεν σημαίνει ότι θα είμαι και αύριο. Κακά τα ψέματα, ο γάμος περιορίζει, δεν μιλούν τυχαία για τα δεσμά του γάμου. Αν όμως νιώθεις ελεύθερος κοντά σε αυτόν που αγαπάς κερδίζεις όλο και περισσότερα συναισθήματα χαράς, δημιουργικής διάθεσης, αυτοσεβασμού και αυτοεκτίμησης. Όπως δοκιμάζονται οι φιλίες δοκιμάζεται κι ο γάμος και κατά τη γνώμη μου ο συμβατικός γάμος σκοτώνει την κοινή ζωή. Καλή συμβίωση και κοινή ζωή μπορείς να έχεις και χωρίς γάμο, γι΄ αυτό λέω πως είναι καλύτερα οι παντρεμένοι να ξεχνούν τον γάμο τους και να αναγνωρίζουν τον άνθρωπο που διάλεξαν να ζήσουν μαζί για να αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι και πλήρεις σε αυτή τη θεωρητική και κοινωνική σύμβαση».

ΠΑΝΤΟΤΙΝΟΣ ΕΡΩΤΑΣ

«Ο έρωτας μπορεί να κρατήσει μια ζωή και να βελτιώνεται συνεχώς» τονίζει ο Γιάννης Ζουγανέλης

«Ο έρωτας κράτησε 5 χρόνια αλλά ο γάμος μας κρατάει 32»


«ΓΙΑ ΜΕΝΑ κράτησε πέντε χρόνια ο μεγάλος έρωτας, αλλά ο γάμος μας κρατάει 32 χρόνια, χωρίς στρατηγικές, τακτικές και δεξιότητες», λέει στα «ΝΕΑ» η γνωστή ηθοποιός κ. Άννα Βαγενά, σύζυγος από το 1977 του επίσης γνωστού και επιτυχημένου συνθέτη Λουκιανού Κηλαηδόνη.

«Πιστεύω στην αγάπη άνευ όρων μαζί με την ανάγκη χάραξης ανεξάρτητης πορείας. Με τον Λουκιανό κρατήσαμε τις δικές μας πορείες και ένα κοινό αίσθημα ευθύνης απέναντι στα παιδιά μας. Αν υπάρχει μυστικό ή συνταγή για έναν καλό γάμο, το κλειδί για μένα είναι η εκτίμηση. Αν χαθεί, χάνεται και η αγάπη. Κι όχι ότι δεν ερωτευτήκαμε και εκτός γάμου. Αλλά όταν αγαπάς αντέχεις. Μία περίοδο ο Λουκιανός ήταν αλλού, πολύ ερωτευμένος με άλλη γυναίκα. Έμεινα μαζί του και έμεινε μαζί μου. Επειδή αντέχεις όταν ξέρεις ότι αξίζει να είσαι με κάποιον. Υπήρξαν περίοδοι που έκανα περισσότερα για τον Λουκιανό παρά για μένα. Δέκα χρόνια φρόντιζα εκείνον και την καριέρα του. Όμως, το έκανα όσο το ήθελα, μετά άρχισα πάλι να κάνω πράγματα για τον εαυτό μου. Είναι σημαντική η αυτονομία σε μία σχέση και δυσκολότερος ο σύγχρονος γάμος σε ισότιμη βάση. Οι παλαιότεροι δεν τολμούσαν καν να σκεφτούν το διαζύγιο. Σήμερα χωρίζουν ακόμη και στα 70 τους χρόνια.

Για μένα, εξάλλου, τα γηρατειά αρχίζουν όταν παύεις να ερωτεύεσαι και να νοσταλγείς ακόμη και τον πόνο που είχες νιώσει από αγάπη».