Ορμητικός σαν επαναστατημένος έφηβος, ο Γιάννης Ψυχοπαίδης καθιερώθηκε ως κύριος εκπρόσωπος του κριτικού ρεαλισμού. Η μονογραφία του, από «ΤΑ ΝΕΑ», τον αποκαλύπτει
Χαρισματικός και ορμητικός, ο Γιάννης Ψυχοπαίδης εισέβαλε στη ζωγραφική αποτυπώνοντας διαδηλώσεις. Και μέχρι τώρα δεν καταθέτει τα όπλα (τα μολύβια, τα κοπίδια, τα χρώματα της τέχνης του), παραδομένος σ΄ ένα ανελέητο κυνηγητό για την αποκάλυψη της φανερής και κρυμμένης βίας και του ψεύδους στον δημόσιο και τον ιδιωτικό χώρο.

«Η τέχνη είναι μια προσπάθεια ανατροπής του τρόπου του βλέπειν» λέει ο Γιάννης Ψυχοπαίδης στη μονογραφία του από τη σειρά «Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί», που κυκλοφορεί αύριο από «ΤΑ ΝΕΑ». Στην πορεία του που ξεπερνά τα σαράντα τόσα χρόνια, ο ακούραστος καλλιτέχνης καθιερώθηκε ως ο πιο «λόγιος» ζωγράφος .

Από μικρός μοίρασε τη ζωή του ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία. Μετά τις σπουδές χαρακτικής στην Αθήνα, έζησε πολλά χρόνια υπότροφος στο Μόναχο και το Βερολίνο προτού γκρεμισθεί το Τείχος- έκανε διπλή καριέρα με εκθέσεις και αναδρομικές σε γκαλερί και μεγάλα μουσεία του εξωτερικού και στην Ελλάδα, ενώ αργότερα έζησε μεταξύ Ελλάδας και Βελγίου, Ελλάδας και Α γγλίας. Με ακρίβεια ανατόμου αποκάλυπτε τη βία στους δρόμους, την υποδόρια βία που ασκεί η πολιτική πράξη και η προπαγάνδα. Τάχθηκε ενάντια στο σύγχρονο κιτς και στους μύθους που καλλιεργούνται στην ίδια την τέχνη για τη μοναδικότητα και την αξία του καλλιτέχνη. «Θέμα ήταν πάντα ο εκμηδενισμένος άνθρωπος κάτω από άμεση ή έμμεση βία» θα πει ομολογώντας τη βαθύτερη ανάγκη του για μια καλλιτεχνική και κοινωνική παρέμβαση και όχι μια ζωγραφική- επιδόρπιο για ανίδεους και χορτάτους.

Η ρεαλιστική εικόνα, η καταγραφή του κόσμου βρίσκεται στην αφετηρία της τέχνης του Ψυχοπαίδη είτε εκφράζεται με τα πινέλα είτε με επιζωγραφισμένες φωτογραφίες πολαρόιντ- το ντοκουμέντο της πραγματικότητας- είτε με μολύβια και κολάζ. Εφημερίδες, ταχυδρομικοί φακέλοι, γραφές, υλικά συσκευασίας, μικροαντικείμενα της καθημερινότητας, όλα είναι στοιχεία μιας πολυσύνθετης γλώσσας της εικόνας, που προσπαθεί μέσα από ακραίες αντιθέσεις- τη συνύπαρξη του αληθινού και της ψευδαίσθησης- να μας αφυπνίσει από τον εφησυχασμό, να αποκαλύψει την ωμότητα, να ενεργοποιήσει τον νου και τη φαντασία.

Δεν ζει στα χαρακώματα. Μοιράζεται τις ανησυχίες του με άλλους καλλιτέχνες συμμετέχοντας σε ομάδες τέχνης, διαβάζει ποίηση και εμπνέεται, βρίσκεται σε έναν συνεχή εικαστικό διάλογο με τους ζωγράφους του παρελθόντος, ιδιαίτερα με τον Ρενουάρ κι όταν αντιπαραθέτει στη βία και το ψεύδος του δημόσιου βίου τους πίνακες που εκπέμπουν γαλήνη, τη σιωπή, τη θέρμη του ιδιωτικού βίου- έχει γραφεί πως «είναι μια ευχή να σταματήσει ο χρόνος για να διατηρηθεί η ομορφιά της στιγμής».

ΙΝFΟ

Ο τόμος «Γιάννης Ψυχοπαίδης» από τη σειρά «Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί», από την Μπία Παπαδοπούλου, σελ. 146, θα βρίσκεται από αύριο στα περίπτερα στην τιμή των 7,90 ευρώ.

Με μια ματιά


1945: Γ εννιέται στην Αθήνα 1962: Εισάγεται πρώτος στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών 1966: Φοιτητής ακόμα κάνει την πρώτη ατομική έκθεση με θέμα τις διαδηλώσεις 1970-΄76: Υπότροφος στην Ακαδημία του Μονάχου 1971: Ιδρυτικό μέλος της ομάδας Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές 1975: Συμμετέχει στην ίδρυση του αντιεμπορικού Κέντρου Εικαστικών Τεχνών στην Αθήνα και εκθέτει στη σημαντική γκαλερί «Ρoll» στο Βερολίνο 1977: Εγκαθίσταται στο Βερολίνο και αρχίζει τη σειρά «Το γράμμα που δεν έφτασε» 1986: Μεγάλη περιοδεύουσα αναδρομική έκθεση σε τρία μουσεία της Γερμανίας 1984: Αναδρομική στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου 1986: Εγκαθίσταται μόνιμα στις Βρυξέλλες 1994: Εκλέγεται τακτικός καθηγητής στην ΑΣΚΤ, αφού εγκαθίσταται στην Αθήνα 2004: Στήνει στον Σταθμό «Ειρήνη» του ΗΣΑΠ ένα τεράστιο ζωγραφικό σταυρόλεξο