Για τους δικαστές του είναι ο «ιθύνων νους» της γενοκτονίας στη Ρουάντα το 1994. Ο πρώην συνταγματάρχης Θεονέστε Μπαγκοσόρα καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τη γενοκτονία. Είναι η πρώτη καταδίκη για τη σφαγή που άφησε πίσω της 800.000 νεκρούς.


«O συνταγματάρχης Μπαγκοσόρα είναι ένοχος για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου», αποφάνθηκε το Δικαστήριο. Εκτός από τον Μπαγκοσόρα, καταδικάστηκαν σε ισόβια και άλλοι δύο πρώην στρατιωτικοί διοικητές. Σύμφωνα με το Δικαστήριο, ο 67χρονος πρώην συνταγματάρχης και οι άλλοι δύο πρώην αξιωματικοί, οργάνωσαν, εκπαίδευσαν και εξόπλισαν την πολιτοφυλακή Ιντεραχάμουε της φυλής των Χούτου, που σφαγίασε 800.000 ανθρώπους- της μειονότητας των Τούτσι και μετριοπαθείς Χούτου- μέσα σε 100 μέρες. Σύμφωνα με την εισαγγελία, ο Μπαγκοσόρα ανέλαβε τον έλεγχο των στρατιωτικών και πολιτικών υποθέσεων της κεντροαφρικανικής χώρας, ύστερα από τον θάνατο του προέδρου Γιουβενάλ Χαμπιαριμάνα, από κατάρριψη του αεροσκάφους του το 1994. Αυτό το γεγονός ήταν καθοριστικό για ό,τι ακολούθησε.

Ηχηρό μήνυμα

«Είναι πολύ καλό ότι επιτέλους καταδικάσθηκε. Αυτή η απόφαση είναι ένα ηχηρό μήνυμα για αυτούς που σκέφτονται να διαπράξουν τέτοια εγκλήματα. Πρέπει να ξέρουν ότι δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη Δικαιοσύνη», δήλωσε ο Ρόμπερτ Μουνιενέιτσα, ένας οικοδόμος ο οποίος είχε καταφέρει να γλυτώσει τη ζωή του. Μετά τη γενοκτονία, ο Μπαγκοσόρα κατέφυγε στο Καμερούν. Εκεί συνελήφθη το 1996. Η δίκη του άρχισε το 2002 και διήρκεσε πεντέμισι χρόνια- ώς τα μέσα του 2007. Ο πρώην συνταγματάρχης κρίθηκε ένοχος και για τη δολοφονία δέκα Βέλγων στρατιωτών των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ, καθώς και για τον θάνατο του τότε πρωθυπουργού Αγκάθε Ουγιλινγκιγιμάνα. Σε είκοσι χρόνια κάθειρξη καταδικάστηκε ο Προταΐς Ζιγκιρανιράζο, γαμπρός του δολοφονηθέντος προέδρου Χαμπιαριμάνα.

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο Μπαγκοσόρα σχεδίαζε την «αποκάλυψη», όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο ίδιος, από το 1990. Ο Καναδός στρατηγός Ρομέο Νταλέρ επικεφαλής της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, την περίοδο της γενοκτονίας, περιέγραψε τον Μπαγκοσόρα ως τον εμπνευστή της σφαγής, ο οποίος μάλιστα είχε τραβήξει το πιστόλι του απειλώντας να τον σκοτώσει. Σε βιβλίο που έγραψε αργότερα ο Νταλέρ, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι είχε συναντήσει τον Μπαγκοσόρα και δέχτηκε να συναντήσει και τους επικεφαλής της πολιτοφυλακής, γιατί πίστευε ότι ίσως έτσι να βοηθούσε να σωθούν άνθρωποι. Αφού μίλησε στους ηγέτες, ο ένας εκ των οποίων «είχε λεκέδες από αίμα στο πουκάμισό του», ο Νταλέρ τους χαιρέτησε διά χειραψίας. «Ένιωσα σαν να είχα δώσει τα χέρια με τον διάβολο», γράφει στα απομνημονεύματά του.

Η τραγωδία της Ρουάντας


Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ

1990. Οι Τούτσι του Πατριωτικού Μετώπου της Ρουάντα (RFΡ) εισβάλουν στις βόρειες περιοχές της χώρας από τη γειτονική Ουγκάντα 1993. Ο πρόεδρος Χαμπιαριμάνα, της φυλής των Χούτου και το RFΡ υπογράφουν συνθήκη για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου, η οποία προβλέπει τον διαμερισμό της εξουσίας ανάμεσα στις δυο φυλές και την επιστροφή των προσφύγων. Ο Χαμπιαριμάνα καθυστερεί την εφαρμογή Η ΣΠΙΘΑ

1994. Στις 6 Απριλίου, ο Χαμπιαριμάνα χάνει τη ζωή του από επίθεση με πύραυλο που δέχεται το προεδρικό αεροσκάφος. Την επομένη, άνδρες της προεδρικής φρουράς δολοφονούν τον μετριοπαθή Χούτου πρωθυπουργό Αγκάθε Ουγιλινγκιγιμάνα Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

1994. Η δολοφονία του Ουγιλινγκιγιμάνα προκαλεί όργιο βίας από τους Χούτου εις βάρος των Τούτσι και των μετριοπαθών Χούτου. Περίπου 800.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους μέσα σε 100 μέρες.

Το RFΡ παίρνει τον έλεγχο της χώρας και υποχρεώνει σε εξορία 2 εκατ. άμαχους Τούτσι. Σχηματίζεται κυβέρνηση με πρόεδρο Χούτου και αντιπρόεδρο Τούτσι Η ΔΙΚΗ

1996. Αρχίζει η πρώτη δίκη για τη γενοκτονία από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τη Ρουάντα 2008. Ο πρώην συνταγματάρχης Θεονέστε Μπαγκοσόρα καταδικάζεται σε ισόβια ως ενορχηστρωτής της γενοκτονίας