Πίσω από τις γραμμές, τους ανθρώπους και τις εμβληματικές ομπρέλες του, ο Γιώργος Ζογγολόπουλος έψαχνε τα σύμβολα. Η αναδρομική του έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής το αποδεικνύει
Αιωνόβιος και αιώνιος έφηβος, ο γλύπτης Γιώργος Ζογγολόπουλος αρνούνταν να κάνει μια αναδρομική έκθεση. «Εγώ θα κάνω έκθεση με την καινούργια δουλειά έλεγε». Αναδρομική θα μου κάνετε όταν πεθάνω.

«Πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του, η πρώτη αναδρομική του αγέραστου καλλιτέχνη περιλαμβάνει 53 γλυπτά από τις συλλογές του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου και του συλλέκτη Ζαχαρία Πορταλάκη.

ΙΝFΟ

«Γιώργος Ζογγολόπουλος 1903-2004. Γλυπτική- ΖωγραφικήΣχέδιο Αναδρομική» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη, τηλ. 210-

7282.000) έως 31 Ιανουαρίου. Καθημερινά 10.00- 18.00.

Είσοδος: 6 ευρώ, φοιτητικά- παιδικά 3 ευρώ. Οικογενειακό εισιτήριο: 10 ευρώ.

Παραστατικά, αφαιρετικά, γεωμετρικά, κινητικά, υδροκινητικά γλυπτά που βγάζουν νερό, φως, παράγουν ήχους, αλλά και 28 ζωγραφικά έργα και 56 αρχιτεκτονικά σχέδια και μακέτες αποτελούν τα «ορόσημα μιας μακράς πορείας», διά μέσου του 20ού αιώνα όπου, όπως υπογραμ μίζει η ιστορικός της Τέχνης Έφη Ανδρεάδη, «δεν άφησε ούτε στιγμή από τα χέρια του τα υλικά και τα εργαλεία που χειριζόταν για να δοκιμάσει με φαντασία και τόλμη τα όρια της βαρύτητας και τα παιχνίδια των ισορροπιών μέσα στον χώρο».

Άλογο. Στη Φλωρεντία συνδέθηκε με τον γλύπτη Μαρίνο Μαρίνι. «Με επηρέασαν τα άλογά του. Έβλεπα ότι οι βάσεις του έργου του ήταν κατ΄ ουσίαν ετρουσκικές. Όποιος λέει ότι δεν κάνει επιλογές ή αντιγραφές, ψεύδεται, όλοι μας είμαστε μια οικογένεια». Φωτιά. Το βαρύ σίδερο, ο μπρούντζος, ο χαλκός, ο αστραφτερός ανοξείδωτος χάλυβας, η οξυγονοκόλληση ήταν το μισό της ζωής του. «Ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι συνεχώς μέσα στο καζάνι που βράζει. Αν θέλει να μεταμορφώνεται… πάντα υ πάρχει ένα κέντρο που «βράζει». Πρέπει να πας να αντιμετωπίσεις τη φωτιά. Δεν μπορείς να γυρίσεις την πλάτη σου επειδή εδώ σου προσφέρουν ένα υπέροχο σπίτι και έναν φουσκωμένο λογαριασμό τράπεζας. Ο καλλιτέχνης δεν ήρθε σ΄ αυτή τη ζωή για να πετύχει. Ήρθε για να καεί, να μάθει, να μιλήσει ως ανταποκριτής της φωτιάς. Ο καλλιτέχνης είναι ένα φύλλο χαρτί που πέφτει στη φωτιά, καίγεται, αλλά ζει η λευκότητά του αιώνια».

Ομπρέλες. «Στην αρχή είχα την ομπρέλα ως σύμβολο ειρωνείας, γι΄ αυτό που λέγανε πως «είμαστε υπό την ομπρέλα των μεγάλων» και από τότε την τρύπησαν την ομπρέλα κι από ΄κεί ξεκίνησε. Αλλά μετά δεν μ΄ ενδιέφερε, κοίταζα τις φόρμες και τον ρυθμό που παρουσιαζόταν».

Προσφορά. Χάρισε στην ελληνική τέχνη διάφανες τρύπιες ομπρέλες που αναπνέουν, τσέρκια που κυλούν σπρωγμένα από ένα αόρατο χέρι, περίπλοκα σωληνάκια που «τραγουδούν» σαν μαγικός αυλός, χάρη στην κίνηση του νερού, γυάλινους φακούς για να βλέπουμε καλύτερα, ένωσε τη γλυπτική με τις αισθήσεις και της έδωσε το λάκτισμα σ΄ ένα παιχνίδι αίσθησης και νόησης που διεύρυνε την αντίληψη του κόσμου για το τι είναι τέχνη στον τόπο μας.

Με μια ματιά


1903: Γεννιέται στο Μεταξουργείο.

1924: Σπουδάζει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου «η ατμόσφαιρα ήταν θλιβερή».

1926: Εργάζεται για δέκα χρόνια στις αναστηλώσεις μνημείων και ως αρχιτέκτονας στο υπουργείο Παιδείας.

1937: Βλέπει στο Παρίσι την Γκερνίκα, «το μέτρο της βάρβαρης εποχής που μας περίμενε».

1952: Το πρώτο από μια σειρά πρώτων βραβείων σε διαγωνισμούς αρχιτεκτονικής και γλυπτικής.

1956: Η πρώτη από τις τέσσερις συμμετοχές του στις Μπιενάλε της Βενετίας.

1958-66: Στήνει το Σιντριβάνι στην Ομόνοια. Αρχίζει την πορεία του προς την αφαίρεση. 1972: Εισάγει στη γλυπτική του τους μεγεθυντικούς φακούς.

1993: Βάζει τις Ομπρέλες του μέσα στη θάλασσα στην Μπιενάλε της Βενετίας.

Τελευταία Νέα