Την αλήθεια πίσω από τον μύθο του μινωικού πολιτισμού επιχειρεί να αποκαλύψει η μεγαλύτερη διεθνής συμπαραγωγή ιστορικού ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα
«Μπορεί η Κρήτη να υποφέρει στα δελτία ειδήσεων, αλλά στον κινηματογράφο σκίζει», λέει με χιούμορ στα «ΝΕΑ» ο Νίκος Νταγιαντάς, που υπογράφει (μαζί με τον Γερμανό Κρίστιαν Μπάουερ) τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα διεθνή συμπαραγωγή ιστορικού ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα, υπό τον τίτλο «Τα μυστικά του λαβυρίνθου», που κάνει τη Δευτέρα πρεμιέρα στην Αθήνα.

«Δεν είναι ένα τυπικό ντοκιμαντέρ, που εστιάζει μόνο στον μινωικό πολιτισμό. Πρόκειται για μια συναρπαστική ιστορία με δράση, όπου ο θεατής βλέπει ευρήματα να έρχονται στο φως την εποχή του Έβανς, αλλά και μυστικά της παγκόσμιας αγοράς της τέχνης. Στόχος μας δεν είναι να δώσουμε απαντήσεις, αλλά να διατυπώσουμε ερωτήματα, ώστε μετά την προβολή ο καθένας να κάνει την έρευνά του και να δώσει τις δικές του απαντήσεις», προσθέτει ο Έλληνας σκηνοθέτης με σπουδές Αρχαιολογίας, που χρειάστηκε δυόμισι χρόνια δουλειάςχρόνος-ρεκόρ, όπως λέει- για να ολοκληρώσει την ταινία, που κόστισε 370.000 ευρώ. Ένα αναπάντεχο εύρημα από τη γη του Παλαιόκαστρου στην Κρήτη είναι εκείνο που αρχίζει να ξετυλίγει

ΙΝFΟ

«Τα μυστικά του λαβυρίνθου» απόψε στις 20.00

στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Ομήρου 14, τηλ. 210-3661.000). Είσοδος ελεύθερη.

τον μίτο της ιστορίας. Ένα χρυσελεφάντινο μινωικό ειδώλιο που φέρνει στο φως ο Καναδός αρχαιολόγος Αλεξάντερ ΜακΓκριλιβρέι (γνωστός και από το βιβλίο του «Μινώταυρος, ο σερ Άρθουρ Έβανς και η αρχαιολογία του μινωικού μύθου», Εκδόσεις Ωκεανίδα). Ποιον απεικονίζει; Γιατί ένα ανδρικό ειδώλιο είναι φτιαγμένο από το υλικό που προοριζόταν για τα ειδώλια των γυναικείων θεοτήτων; Και γιατί ήταν σπασμένο από την αρχαιότητα σε εκατοντάδες κομματάκια, ώστε να είναι αδύνατο να αναγνωριστεί το πρόσωπό του;

Τα ερωτήματα θα γίνουν αφορμή για να ξεκινήσει ο αρχαιολόγος ένα ταξίδι σε Βοστώνη, Νέα Υόρκη και Τορόντο, για να συγκρίνει το εύρημά του με άλλα σπουδαία μινωικά ευρήματα. Μόνο που ο λαβύρινθος της εξερεύνησης γίνεται αφορμή να ανακαλύψει μια διαφορετική πραγματικότητα, που σχετίζεται με το εμπόριο πλαστών έργων τέχνης. Και ενώ μέσω φλασμπάκ παρακολουθούμε τον Άρθουρ Έβανς να κτίζει τον μύθο της Κνωσού και τον προσωπικό του συνάμα, καθώς και τον στενό του συνεργάτη Εμίλ Ζιλιερόν (γνωστό για τις ανασυνθέσεις «κλασικών» μινωικών εικόνων, όπως ο Πρίγκιπας με τα Κρίνα), η πραγματικότητα έρχεται να θέσει καίρια ερωτήματα για το πού βρίσκεται η αλήθεια και πόσες ερμηνείες μπορεί να έχει.

Η κατασκευή μιας θρησκείας


«Είναι δύσκολο μέσα σε 52 λεπτά να χωρέσεις 4.000 χρόνια Ιστορίας», λέει ο Νίκος Νταγιαντάς. «Το μυστήριο θα παραμένει στον χώρο της Κνωσού για πάντα. Τα ερωτήματα είναι εκείνα που αλλάζουν ανάλογα με τις εποχές. Είναι ευκαιρία να αγγίξουμε το παρελθόν, που πολλοί υποστηρίζουν πως δεν πρέπει να το ακουμπάμε, ως ιερό. Το παρελθόν έχει αξία όσο ασχολούμαστε μαζί του. Πόσω μάλλον όταν δείχνουμε πώς κατασκευάζεται μια θρησκεία- στην προκειμένη περίπτωση η μητριαρχική μινωική- σε μια εποχή κατά την οποία το 60% των Αμερικανών απορρίπτουν τη θεωρία του Βig Βang και του Δαρβίνου και πιστεύουν πως ο κόσμος φτιάχτηκε μέσα σε επτά ημέρες από τον Θεό».

«Τα μυστικά του λαβυρίνθου» «παντρεύουν» στοιχεία ντοκιμαντέρ και φιξιόν, καθώς «η μόδα επιβάλλει δραματοποίηση». Για τον λόγο αυτό, πέρα από τα 40 μέλη του συνεργείου, επιστρατεύθηκαν δύο ηθοποιοί και δεκάδες κομπάρσοι της ευρύτερης οικογένειας του σκηνοθέτη, ενώ την παραγωγή υπογράφουν Ελλάδα, Καναδάς και Γερμανία για το ΖDF, το Ηistory Television, την ΕΡΤ και το ΑVRΟ με τη συμμετοχή του Canadian Τelevision Fund και του Canadian Firm Ρroduction Τax Credit.