Αναζήτηση
Ονομάζεται Καιαδική μενίδα, είναι ψάρι του γλυκού νερού που ζει στον ποταμό Ευρώτα και πουθενά αλλού στον κόσμο. Απειλείται με εξαφάνιση από τη λειψυδρία, την υπερβολική άντληση επιφανειακών νερών για γεωργική χρήση αλλά και από τη ρύπανση.
«Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, μένουν νερά μόνο σε ελάχιστα τμήματα του ποταμού- που τροφοδοτούνται από πηγές. Εκεί βρίσκουν καταφύγιο τα ψάρια του είδους. Αν υπάρξουν μερικές χρονιές λειψυδρίας, αυτά τα τμήματα πιθανότατα θα ξεραθούν» λέει στα «ΝΕΑ» ο ο κ. Σταμάτης Ζόγγαρης περιβαλλοντολόγος του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών- ΕΛΚΕΘΕ (Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων) και ερευνητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Σε παρόμοια κατάσταση βρίσκονται δεκάδες είδη ψαριών του γλυκού νερού στη χώρα μας. Επιστήμονες και ερευνητές τονίζουν
ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
Η καταγραφή που έχει γίνει δείχνει ότι τα περισσότερα από τα ενδημικά είδη ψαριών ζουν σε νερά της Νότιας και Δυτικής Ελλάδας
ότι «πρόκειται για έναν άγνωστο φυσικό θησαυρό σε κίνδυνο. «Ενδεικτικό είναι ότι πολλά απ΄ αυτά τα ψάρια ζουν σε πολύ μικρά ρέματα ή σε μια λίμνη. Συνεπώς αρκεί και μόνο μια υπεράντληση υδάτων, μια ξαφνική ξηρασία ή ένα μπάζωμα για να τα αφανίσει», αναφέρει ο εκπαιδευτικός και ένας από τους υπεύθυνους στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ακράτας κ. Κώστας Παπακωνσταντίνου.
Ο ακριβής αριθμός των ψαριών του γλυκού νερού που ζουν αποκλειστικά στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί. Ωστόσο, εκτιμήσεις επιστημόνων δείχνουν ότι μπορεί και να ξεπερνούν τα 38 είδη από τα περίπου 100 συνολικά που υπάρχουν στη χώρα μας. Η καταγραφή που έχει γίνει δείχνει ότι τα περισσότερα από τα ενδημικά είδη ψαριών ζουν σε νερά της Νότιας και Δυτικής Ελλάδας. Ψάρια του γλυκού νερού, σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι ειδικοί, υπήρχαν και στα ποτάμια του Ασωπού και του Κηφισού- εκτιμάται όμως ότι πλέον έχουν εξαφανιστεί απ΄ αυτές τις περιοχές λόγω της ρύπανσης.
Όπως τονίζει ο κ. Ζόγγαρης, υπάρχουν ορισμένα ψάρια που πράγματι κινδυνεύουν. Ο ελληνοπυγόστεος, ο οποίος ζει αποκλειστικά σε μικρούς βάλτους που σχηματίζονται από πηγές στην περιοχή της Φθιώτιδας, όπως και σε αποστραγγιστικές τάφρους στον Σπερχειό, κοντά στη Λαμία. Το είδος βρίσκεται μέσα σε προστατευόμενη περιοχή, το δέλτα του ποταμού, όμως η περιοχή ουσιαστικά δεν προστατεύεται και υπάρχουν σχέδια για νέες αποξηράνσεις ελών. Ωστόσο, δεν υπάρχει καν σχέδιο διαχείρισης, όσο κι αν πρόκειται για ένα από τα σπανιότερα ψάρια της Ευρώπης.
Στην ίδια κατάσταση, λέει, είναι και ο Ευβοϊκός βάρβος. Ζει αποκλειστικά σε ένα μικρό ποτάμι- το Μανικιάτικο, στην περιοχή των Κονιστρών, κοντά στην Κύμη της Εύβοιας. «Αυτό το μικρό ψάρι απειλείται, διότι το ποτάμι κινδυνεύει να στερέψει τους καλοκαιρινούς μήνες από την κατασπατάληση νερού στην περιοχή». Πρόσφατα, συμπληρώνει ο περιβαλλοντολόγος, ανακαλύφθηκαν τρία νέα είδη ψαριών του γλυκού νερού σε ρεματιές στη Λέσβο, σε νερά πηγής που καταλήγουν στον Ευρώτα και σε παράκτιες πηγές στη Βορειοανατολική Πελοπόννησο.
Ορισμένα από τα ελληνικά ψάρια του γλυκού νερού είναι πολύ μικρού μεγέθους: ο ζουρνάς, μικροσκοπικό πολύχρωμο ψάρι που ζει σε λίγες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, το γλανίδι στην Αιτωλοακαρνανία. Ένα μάλιστα, ο νανογωβιός της Τριχωνίδας, ενηλικιώνεται έχοντας μήκος μόλις 1,8 cm- και είναι το μικρότερο ψάρι της Ευρώπης.
«Επιχείρηση – τσιπούρα» στα Ίμια
ΕΤΟΙΜΟΣ είναι ο αλιευτικός στόλος της Καλύμνου για την «επιχείρηση τσιπούρα» που θα γίνει και φέτος στην περιοχή γύρω από τα Ίμια. Οι ψαράδες του νησιού ετοιμάζουν τώρα τα παραγάδια τους και σε 10 ημέρες ξεκινούν για να τα ρίξουν γύρω από τη νησίδα και να σηκώσουν τις τσιπούρες, που- όπως λένε οι ίδιοι- φέτος είναι πολλές από τις μέχρι τώρα διαπιστώσεις που έκαναν στην περιοχή.
Πάνω από 30 αλιευτικά σκάφη της Καλύμνου (αλλά και λίγα από τη Λέρο) είναι έτοιμα για το καθημερινό ψάρεμα στα Ίμια «και κανένας δεν πρόκειται να μας σταματήσει», τονίζει ο πρόεδρος του αλιευτικού συνεταιρισμού Γιώργος Κατσοτούρχης, ο οποίος δεν αποκλείει ότι και φέτος οι γείτονές μας Τούρκοι θα παρενοχλούν τα ελληνικά ψαράδικα, όπως έκαναν και πέρυσι. Βέβαια, αυτό το γνωρίζουν και οι ελληνικές αρχές και όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρος των αλιέων «δεν θα μας αφήσουν απροστάτευτους στις τουρκικές προκλήσεις γύρω από τα Ίμια, εάν φυσικά υπάρξουν και φέτος».
Το ψάρεμα της τσιπούρας γύρω από τα Ίμια διαρκεί από τις αρχές Νοεμβρίου μέχρι τις γιορτές των Χριστουγέννων. Οι Έλληνες ψαράδες ρίχνουν τα παραγάδια τους εκεί, αλλά πολλές φορές τα βρίσκουν και… κομμένα.
«Ούτε ξέρουμε πόσα είδη είναι»
ΕΛΑΧΙΣΤΑ μέτρα ευαισθητοποίησης των πολιτών ή προστασίας περιοχών έχουν ληφθεί, αναφέρουν οι ειδικοί, προκειμένου να αποφευχθούν οι κίνδυνοι εξαφάνισης για τα ψάρια των ελληνικών γλυκών νερών. Η μοναδική περίπτωση που υπήρξε συντονισμένη δράση ήταν για το γκιζάνι της Ρόδου. Τέλος, οι περιβαλλοντολόγοι προσθέτουν ότι ένα ακόμη πρόβλημα είναι η έρευνα της ιχθυοπανίδας στην Ελλάδα. «Όταν δεν ξέρουμε πού είναι και πόσα είναι τα σπάνια ψάρια, πώς θα τα προστατεύσουμε;».
