Μια μεγάλη έρευνα για τις στατίνες, το φάρμακο με τις περισσότερες πωλήσεις στον κόσμο, που έγινε από το πανεπιστήμιο της Γλασκώβης και τα συμπεράσματά της δημοσιεύθηκαν στο «Νew Εngland Journal of Μedicine», προσφέρει σημαντικές αποδείξεις ότι μπορούν να σταματήσουν ή ακόμα και να αναστρέψουν την εξέλιξη των καρδιοπαθειών. Η έρευνα, η οποία διήρκεσε συνολικά 15 χρόνια και στην οποία πήραν μέρος 6.500 άνδρες, έδειξε ότι τα οφέλη από τις στατίνες συνεχίζονται ακόμα και 10 χρόνια αφότου έχει σταματήσει η λήψη του φαρμάκου. Οι επιστήμονες βρήκαν ότι οι πιθανότητες καρδιακής προσβολής, αυτή την περίοδο, μειώθηκαν κατά 25%, χωρίς κανένα στοιχείο να δείχνει πιθανές παρενέργειες. Ο καθηγητής Καρδιολογίας Στιούαρτ Κομπ, επικεφαλής της έρευνας του πανεπιστημίου της Γλασκώβης, δήλωσε ότι εξεπλάγη από τα αποτελέσματα, καθώς δείχνουν ότι από τις στατίνες ωφελούνται όχι μόνο αυτοί που συνεχίζουν να τις παίρνουν αλλά και όσοι τις σταματούν, Ο καθηγητής Κρις Πάκαρντ που συμμετείχε στην έρευνα δήλωσε: «Οι επιπτώσεις της θεραπείας με στατίνη φαίνεται ότι συνεχίζονται ακόμα και μετά την ολοκλήρωσή της. Αυτό δείχνει ότι τα φάρμακα έχουν ωφέλιμη επίδραση στο τοίχωμα των αρτηριών, μάλλον σταθεροποιώντας πλάκες που είναι έτοιμες να διαρραγούν προκαλώντας καρδιακή προσβολή».

Πώς έγινε η έρευνα

Η πρώτη έρευνα του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης έγινε μεταξύ 1989 και 1991. Περισσότεροι από 6.500 άνδρες ηλικίας μεταξύ 45 και 64 ετών που δεν είχαν υποστεί καρδιακή προσβολή αλλά είχαν αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στους μισούς δόθηκε πραβαστατίνη και στους άλλους μισούς ψευδοφάρμακο (placebo). Οι ερευνητές τους παρακολούθησαν επί 5 χρόνια, μέχρι τον Μάιο του 1995. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο κίνδυνος θανάτου από καρδιοπάθειες ή ο κίνδυνος να υποστούν καρδιακή προσβολή μειώθηκε σημαντικά σε όσους λάμβαναν στατίνη.

Η νέα έρευνα παρακολούθησε τους ίδιους άνδρες για άλλα 10 χρόνια. Συνέκρινε τις καρδιακές προσβολές και το ποσοστό θανάτου μεταξύ των δύο ομάδων. Κατόπιν οι ομάδες άλλαξαν. Πολλοί από εκείνους που λάμβαναν στατίνη τη σταμάτησαν ενώ πολλοί από το γκρουπ που έπαιρνε ψευδοφάρμακο είχαν αρχίσει τη χρήση της. Οι ερευνητές δεν πήραν υπόψη αυτές τις αλλαγές, και προχώρησαν σε μια απλή σύγκριση για την κατάσταση της υγείας των δύο ομάδων τα τελευταία 15 χρόνια.

Οι διαφορές στην υγεία μεταξύ των δύο ομάδων μίκρυνε μετά το τέλος της έρευνας, όμως στο τέλος της 15ετίας, η ομάδα που έπαιρνε στατίνη είχε καλύτερα αποτελέσματα από την άλλη.

Οφέλη ακόμη και 10 χρόνια μετά!


ΟΙ ΣΤΑΤΙΝΕΣ αυτήν τη στιγμή λαμβάνονται καθημερινά από περίπου 3 εκατομμύρια Βρετανούς που προσπαθούν να μειώσουν τη χοληστερίνη τους. Η καρδιοπάθεια είναι η ασθένεια που προκαλεί τους περισσότερους θανάτους στη χώρα- 1 στους 3. Το ετήσιο κόστος για την οικονομία είναι περίπου 26 δισ. λίρες (36 δισ. ευρώ) τον χρόνο, το μεγαλύτερο ποσοστό του οποίου αφορά έξοδα περίθαλψης.

Μετά τις αλλεπάλληλες έρευνες που τονίζουν τα οφέλη της στατίνης, οι ιατρικές συνταγές για τη χορήγησή της έχουν αυξηθεί στη Βρετανία κατά 150% τα τελευταία 5 χρόνια. Τα αποτελέσματα της έρευνας, που δείχνουν πως τα οφέλη της στατίνης συνεχίζονται ακόμα και 10 χρόνια μετά τη χρήση της, έρχονται τρεις μήνες αφότου μια κυβερνητική επιτροπή συνέστησε τη χορήγηση στατινών σε όλους τους άνδρες άνω των 50 ετών και τις γυναίκες άνω των 60 ετών, ως τρόπο μείωσης των καρδιακών παθήσεων. Πάντως, ήδη διεθνώς έχει τεθεί το ερώτημα εάν θα πρέπει να χορηγείται η στατίνη σε ευρύτερες πληθυσμικές ομάδες, δηλαδή και νεώτερους ανθρώπους που δεν έχουν ακόμα εμφανίσει ενδείξεις καρδιοπάθειας.

Επιφυλάξεις από Έλληνες επιστήμονες για την περίπτωση γενικευμένης χρήσης


ΘΕΤΙΚΟΙ – αν και με επιφυλάξεις για την περίπτωση γενικευμένης χρήσης – εμφανίζονται για τις στατίνες γνωστοί Έλληνες επιστήμονες. Επισημαίνουν δε ότι πρέπει να γίνουν και άλλες έρευνες για να αποδειχτεί πέρα από κάθε αμφιβολία η μακροχρόνια δράση της προληπτικής τους ιδιότητας για τα καρδιαγγειακά.

ΠΑΥΛΟΣ ΤΟΥΤΟΥΖΑΣ (καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Σπάνιες οι παρενέργειες

«Η εντύπωση που επικρατεί για τις στατίνες είναι ιδιαίτερη θετική. Είναι από τα καλύτερα φάρμακα που έχουν κυκλοφορήσει τα τελευ ταία χρόνια», τονίζει ο καθηγητής Καρδιολογίας κ. Παύλος Τούτουζας. «Η οικογένεια των φαρμάκων αυτών έχουν την ιδιότητα να μειώνουν την “κακή” χοληστερόλη (LDL) και να αυξάνουν την “καλή” (ΗDL). Η ιδιότητά τους αυτή καταπολεμά δραστικά τον κίνδυνο δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας στον αυλό των αρτηριών, που ευθύνεται για τη στένωση και την απόφραξη των αγγείων. Κατ΄ αυτό τον τρόπο προφυλάσσουν τους ασθενείς από καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια καθώς επίσης και από την πιθανότητας εκδήλωσης περιφερειακής αρτηριοπάθειας- η οποία συχνά εκδηλώνεται με έντονο πόνο στα πόδια», συμπληρώνει.

Και μπορεί κατά καιρούς οι στατίνες να έχουν κατηγορηθεί για παρενέργειες, αλλά από τα έως τώρα δεδομένα φαίνεται πως είναι «αθώες», όπως επισημαίνει. «Η πιο γνωστή παρενέργεια είναι η ηπατοτοξικότητα, η οποία ωστόσο είναι ιδιαίτερα σπάνια».

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών)

«Να γίνουν κι άλλες μελέτες»

«Οι στατίνες είναι όπλο εναντίον των εμφραγμάτων και των καρδιακών επεισοδίων. Δεν μπορούμε όμως να είμαστε απόλυτοι σε ό,τι αφορά τη μακροχρόνια προφύλαξη- για δέκα επιπλέον χρόνια δηλαδή, όπως συμπεραίνει η συγκεκριμένη μελέτη», λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Καρδιολογίας κ. Δημήτρης Κρεμαστινός. Αμφιβολίες όμως εκφράζει ο καθηγητής και σε ό,τι αφορά την προτροπή αρκετών επιστημόνων να χορηγούνται οι στατίνες προληπτικά. «Η πρακτική αυτή ξεκίνησε στην Αμερική. Πριν από μερικά χρόνια είχε προταθεί να επεκταθεί η χρήση στατινών και σε υγιείς ανθρώπους ακόμη και νεαρής ηλικίας, όπως και έγινε. Εν τούτοις όμως υπάρχει και η άλλη σχολή, την οποία προσωπικά ακολουθώ, που υποστηρίζει πως πρέπει να προηγηθεί μια σειρά μελετών, οι οποίες αποδεικνύουν συγκεκριμένα συμπεράσματα. Έως ότου συμβεί αυτό, είναι καλύτερο κανείς να είναι επιφυλακτικός.

Είναι όμως σημαντικό όμως να χορηγούνται και σε εκείνους που έχουν βεβαρημένο ιστορικό, σε όσους δηλαδή έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιαγγειακά προβλήματα».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΣΚΙΝΑΣ (αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας- Ηπατολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών- Ιπποκράτειο)

«Επανάσταση»

«Οι στατίνες είναι ένα φάρμακο που έχει φέρει επανάσταση στη ρύθμιση της χοληστερόλης. Βέβαια έχει παρατηρηθεί πως προκαλεί ηπατοτοξικότητα. Παρ΄ όλ΄ αυτά πρόκειται για σπάνιο φαινόμενο και κάθε άλλο παρά ανησυχητικό», υπογραμμίζει ο αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας- Ηπατολογίας κ. Γιάννης Κοσκινας.

«Εάν και εφόσον προκύψει κάποιο πρόβλημα, τότε ο ασθενής παρακολουθείται εντατικά για 2-3 εβδομάδες. Συνήθως όμως η φλεγμονή υποχωρεί από μόνη της χωρίς να χρειαστεί να διακόψουμε τη χορήγηση του φαρμάκου», συμπληρώνει.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΙΤΣΑΒΟΣ (αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών) «Πρώτα η σωστή διατροφή»

«Η δράση του συγκεκριμένου φαρμάκου είναι ιδιαίτερα ευεργετική τόσο για εκείνους τους ασθενείς που έχουν υψηλή χοληστερόλη όσο και για εκείνους που ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου να αντιμετωπίσουν πρόβλημα χοληστερόλης και κατ΄ αποτέλεσμα καρδιαγγειακών παθήσεων».

Ο αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας κ. Χρήστος Πίτσαβος ωστόσο διευκρινίζει πως τα φάρμακα μπορεί να είναι η ευκολότερη, όχι όμως πάντα και η καλύτερη λύση! «Για όσους έχουν υποβληθεί σε μπαλονάκι ή σε αγγειοπλαστική για παράδειγμα και οι εξετάσεις τους δείχνουν αυξημένη χοληστερόλη η συνταγογράφηση του συγκεκριμένου φαρμάκου είναι απαραίτητη.

Στην περίπτωση όμως που χρειάζεται να ακολουθήσει θεραπεία ένας σχετικά νέος άνθρωπος που είναι παχύσαρκος, τότε πρωτίστως θα του προτείνω να προσπαθήσει να “κερδίσει” τη χοληστερόλη ακολουθώντας έναν υγιεινό τρόπο διατροφής και να εντάξει στην καθημερινότητά του την άσκηση», προσθέτει ο κ. Πίτσαβος.

ΤΑ ΝΕΑ online

Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την έρευνα εδώ

Ευεργετική και για Αλτσχάιμερ, οστεοπόρωση


ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ της 15χρονης έρευνας του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης που περιμέναμε με τόση προσμονή, σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της θεραπείας με στατίνες, είναι τόσο εντυπωσιακά όσο ελπίζαμε. Καθησυχάζουν τους γιατρούς που είχαν πείσει τους ασθενείς τους να πάρουν στατίνες όταν πρωτοεμφανίστηκαν.

Η έρευνα του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης δείχνει ότι είναι καλύτερο να λαμβάνει κάποιος στατίνη για περιορισμένο χρόνο, έστω και πέντε χρόνια, από το να μην πάρει καθόλου. Μια άλλη έρευνα στην Οξφόρδη έδειξε πρόσφατα ότι όσο περισσότερο κάποιος παίρνει στατίνες, επιτυγχάνοντας χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης, τόσο καλύτερο είναι για τη συνολική του υγεία.

Έρευνες που έγιναν στην Οξφόρδη και στο Σύδνεϊ, σε 90.000 ανθρώπους, έδειξαν ότι η λήψη φαρμάκων με στατίνες μειώνει τα καρδιακά επεισόδια κατά 1/3. Όλες οι έρευνες, μέχρι στιγμής, δεν έχουν ανακαλύψει κάποιες απρόσμενες παρενέργειες. Τώρα πια γνωρίζουμε ότι οι στατίνες δεν βοηθούν μόνο στον περιορισμό της χοληστερίνης, αλλά στη συνολική προστασία των αρτηριών και της καρδιάς, ενώ περιορίζουν την εμφάνιση του Αλτσχάιμερ, τον εκφυλισμό των ματιών και την οστεροπόρωση σε ηλικιωμένους άνδρες. Υπάρχουν και έρευνες, που θα δημοσιευθούν σύντομα, οι οποίες δείχνουν ότι οι στατίνες βοηθούν σημαντικά και στην αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2.

Στατίνες: υπέρ και κατά


Όπως τονίζουν οι Έλληνες επιστήμονες, είναι σημαντικό «όπλο», αφού έχει αποδειχθεί πως μειώνουν τα εμφράγματα του μυοκαρδίου και τους θανάτους από στεφανιαία νόσο, τόσο σε ασθενείς που πάσχουν από χοληστερόλη και από καρδιαγγειακά νοσήματα όσο και σε υγιή άτομα υψηλού κινδύνου. Σε κάθε περίπτωση όμως, όσοι τις λαμβάνουν θα πρέπει να υποβάλλονται σε εξετάσεις για το ήπαρ, τουλάχιστον ανά εξάμηνο. Υπέρ

μειώνουν την κακή χοληστερόλη

«παγώνουν» την αθηρωματική πλάκα (δεν αυξάνεται το μέγεθός της εύκολα, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι πιθανότητες για έμφραγμα)

– επαναφέρουν τη λειτουργία του ενδοθηλίου (εσωτερικός χιτώνας των αγγείων), με αποτέλεσμα να καταπολεμούνται οι θρομβώσεις Κατά

– οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες και αγγίζουν το 1-3%

ηπατοτοξικότητα: αύξηση των ηπατικών ενζύμων δύο με τρεις φορές πάνω από τα ανώτατα φυσιολογικά όρια – μυοπάθειες