Στον δρόμο για… την κατάψυξη, κρέας, ψάρια και λαχανικά μπορεί να γίνουν

επικίνδυνα.

Παρ’ ότι οι συνθήκες κατάψυξης που προβλέπονται είναι αυστηρές, οι

ελεγκτικοί μηχανισμοί πραγματοποιούν αποσπασματικούς ελέγχους, επιτρέποντας

έτσι σε τόνους προβληματικών προϊόντων να φτάνουν στο πιάτο των καταναλωτών.

Πριν από μερικές μέρες «ΤΑ ΝΕΑ» αποκάλυψαν ότι στο πιάτο μας έφτασε κρέας –

μαθουσάλας, κατεψυγμένο για 7,5 χρόνια!

«Η κατάψυξη είναι μέχρι σήμερα ο καλύτερος τρόπος για τη συντήρηση των

τροφίμων. Αρκεί, βέβαια, να τηρούνται οι κανόνες ασφάλειας και όλες οι

προδιαγραφές κατάψυξης. Η λεγόμενη ψυκτική αλυσίδα, δηλαδή η διατήρηση της

ίδιας θερμοκρασίας ψύξης σε κάθε στάδιο από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση,

πρέπει να τηρείται με θρησκευτική ευλάβεια», αναφέρει ο καθηγητής Ποιοτικού

Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίμων και Ποτών στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Παναγιώτης

Αθανασόπουλος. Μόνο που στην Ελλάδα κανείς δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει

ότι τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις για την ασφαλή κατάψυξη των τροφίμων.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα των φορτηγών ψυγείων που μεταφέρουν τα

κατεψυγμένα τρόφιμα από τις μονάδες παραγωγής στα σημεία πώλησης. Δεν μπορούν

να συντηρήσουν σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των -18Ψ Κελσίου – αυτή είναι η

υψηλότερη αποδεκτή θερμοκρασία για τα κατεψυγμένα προϊόντα. Κατά τη διάρκεια

του καλοκαιριού όταν η εξωτερική θερμοκρασία ξεπερνά τους 35Ψ Κελσίου, «σπάει»

η ψυκτική αλυσίδα με αποτέλεσμα να αλλοιώνονται τα τρόφιμα: Όσο ξεπαγώνουν

χάνουν μαζί με το νερό και πολλά υδατοδιαλυτά θρεπτικά συστατικά.

Ξεπαγωμένα ως φρέσκα. Κοινό μυστικό στην αγορά τροφίμων αποτελεί το

γεγονός ότι πολλοί επιχειρηματίες ξεπαγώνουν αλιεύματα και άλλα τρόφιμα για να

τα πωλήσουν ως φρέσκα. Ό,τι μείνει το ξαναβάζουν στην κατάψυξη και το πωλούν

ως κατεψυγμένο! Από τη διαδικασία αυτή τα τρόφιμα όχι μόνο χάνουν θρεπτικές

ουσίες, αλλά μπορεί να αναπτύξουν και μικρόβια επικίνδυνα για την υγεία.

Επιπλέον, κανείς δεν γνωρίζει αν τα τρόφιμα έχουν καταψυχθεί με τον σωστό

τρόπο. «Τα τρόφιμα πρέπει να καταψύχονται σε πολύ σύντομο χρόνο. Διαφορετικά

σχηματίζονται κρύσταλλοι που υποβαθμίζουν την ποιότητά τους», εξηγεί ο Αντώνης

Ζαμπέλας, επίκουρος καθηγητής Κλινικής Διατροφής και Διαιτολογίας στο

Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.

Μόνο δειγματοληπτικά. Με πενήντα κτηνιάτρους καλείται η Νομαρχία

Πειραιά να ελέγξει περισσότερα από 30.000 καταστήματα υγειονομικού

ενδιαφέροντος. Στη Νομαρχία Αθηνών υπηρετούν 40 κτηνίατροι, ενώ για σωστούς

ελέγχους χρειάζονται 100.

Μόνη λύση οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι, από τους οποίους όμως μπορεί να

ξεφύγουν πολλά κιλά ακατάλληλων προϊόντων.

Διπλάσιο προσωπικό. «Για την ομαλή λειτουργία του ελεγκτικού μηχανισμού

απαιτείται προσωπικό διπλάσιο από αυτό που έχουμε. Επιπλέον, η νομοθεσία

δυσκολεύει τα πράγματα και θα πρέπει να αλλάξει», δηλώνει ο Νομάρχης Πειραιά

Γιάννης Μίχας.

Για τα προϊόντα που κατασχέθηκαν στην περιοχή της αρμοδιότητάς του ο Νομάρχης

Αθηνών Γιάννης Σγουρός αναφέρει: «Ακόμη περιμένουμε απαντήσεις από το

Ινστιτούτο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Γενικό Χημείο του Κράτους αλλά και από τους

μικροβιολογικούς ελέγχους, όπου στείλαμε δείγματα του ύποπτου κρέατος»…

«Δεν έχουμε πάρει απαντήσεις τι συνέβη στην περίοδο που το συγκεκριμένο κρέας

ήταν δεσμευμένο στην Ολλανδία, όπως και τους λόγους για τους οποίους δεν

εγκρίθηκε η εισαγωγή του στην Ιταλία», επισημαίνει η Χριστίνα Παπανικολάου,

πρώην πρόεδρος του ΕΦΕΤ.

Αυστηροί κανόνες για ασφαλές κατεψυγμένο

Κατά γράμμα θα πρέπει να ακολουθούνται οι κανόνες κατάψυξης του κρέατος, για

να είναι ασφαλής η κατανάλωσή του:

«Όταν λέμε ότι ακολουθήθηκε η διαδικασία της βαθιάς κατάψυξης για ένα προϊόν,

σημαίνει πως το κρέας καταψύχεται αρχικά στους -60Ψ Κελσίου. Στη συνέχεια

μεταφέρεται στους αποκαλούμενους «φούρνους» όπου καταψύχεται σε θερμοκρασία

-35Ψ έως -38Ψ Κελσίου ανάλογα με το πάχος του κρέατος, ακολουθεί η αποθήκευσή

του σε θερμοκρασία συντήρησης από τους -18Ψ μέχρι τους -22Ψ. Το προϊόν αυτό

όμως πρέπει μετά την πάροδο των δύο πρώτων ετών να ελέγχεται συστηματικά για

αλλοιώσεις», λέει ο Στέφανος Δελέπογλου, πρόεδρος της Ένωσης Κτηνιάτρων

Δημοσίων Υπαλλήλων Κεντρικής Ελλάδας.

Το κρέας που μπαίνει στη βαθιά κατάψυξη πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά 2

χρόνια από την ημέρα της κατάψυξης του. Αν το προϊόν κριθεί κατάλληλο, δίνεται

παράταση που κυμαίνεται από έξι μήνες μέχρι ένα χρόνο. «Σπάνια κατεψυγμένο

κρέας καταλήγει στην αγορά με ημερομηνία παράγωγης άνω των 3 – 4 ετών»,

αναφέρει ο κ. Δελέπογλου, που παραδέχεται πως στα 33 χρόνια που δουλεύει ως

κτηνίατρος ελεγκτής δεν έχει εντοπίσει ποτέ κρέας που συσκευάστηκε πριν από

7,5 χρόνια.

«Το διάστημα αυτό είναι τυπικό, διότι μετά την πάροδο των πρώτων δύο ετών

κατάψυξης το κρέας αρχίζει να χάνει αρκετά από τα ωφέλιμα χαρακτηριστικά του»,

επισημαίνει ο πρώην πρόεδρος του ΕΦΕΤ Νίκος Κατσαρός.