Επιτέλους, το «μάρκετινγκ», η λέξη-ταμπού των ελληνικών πολιτιστικών θεμάτων,

ακούστηκε και ξανακούστηκε πολλές φορές στη διάρκεια του διήμερου (12-13/5)

συνεδρίου που οργάνωσε ο ΠΣΑΤ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αιθουσαρχών Τέχνης) στο

Μουσείο Μπενάκη.

Το 2007 θα έχουν συμπληρωθεί 20 χρόνια λειτουργίας του Συνδέσμου και σχεδόν 15

από την πρώτη Art Athina, την ετήσια συνάντηση των γκαλερί απ’ όλη την Ελλάδα

και ο ορίζοντας είναι στο μεταξύ δυσκολότερος από ποτέ για τους επαγγελματίες

της ελληνικής τέχνης. Θα παραμείνει ένα αντιπροσωπευτικό «πανηγύρι» με κρατική

χρηματοδότηση και για εσωτερική κατανάλωση, έστω και με κάποιες διεθνείς

συμμετοχές; Ή θα επιδιώξει να αποκτήσει διεθνώς διακεκριμένο προφίλ – όπως

π.χ. η ισπανική ARCO που αναφέρθηκε επανειλημμένα – ώστε να χτίζει γέφυρες

ανάμεσα στην εικαστική αγορά της Ελλάδας και κάποιων άλλων περιοχών;

Πάντως η συνάντηση αυτή είχε για πρώτη φορά ουσία, σχεδόν κυνικότητα. Κι αυτό

δεν προέκυπτε μόνο από τον ίδιο τίτλο («Ο ρόλος των Art Faires στη διαμόρφωση

νέων περιοχών») αλλά και από τις εισηγήσεις τεχνοκριτικών, συλλεκτών και

καλλιτεχνών που συγκεντρώθηκαν (αρκετοί και από το εξωτερικό) για να

«εφοδιάσουν με προτάσεις» – όπως αναφέρθηκε – το νέο συμβούλιο του ΠΣΑΤ, στο

οποίο εμφανώς ξεχωρίζουν γκαλερίστες «δραστήριοι, με επιχειρηματικό πνεύμα και

προσγειωμένοι», όπως π.χ. η κ. Γ. Γραμματοπούλου και οι Αφοί Καλφαγιάν.

Υποδείγματα και συμμαχίες: H παρουσία της Rosina Gomez-Baeza, διευθύντριας της

ισπανικής Arco από το ξεκίνημά της (1986), ήταν καταλυτική, αφού όσα ανέφερε

για το πώς χτίστηκε η πετυχημένη πορεία της Foire αυτής ήταν τόσο ρεαλιστικά

σαν να μιλούσε επιχειρηματίας – μάνατζερ πολυεθνικής. Βέβαια η Ισπανία έχει

τεράστια ενδοχώρα, σχεδόν ο μισός πλανήτης είναι ισπανόφωνος και μπορεί να

υποδεχθεί κατάλληλα τη λάμψη της νέας καλλιτεχνικής άνθησης της μητροπόλεώς

της. «Ως προς ποια ενδοχώρα λοιπόν έχει λάμψη η Αθήνα;» ήταν το επόμενο

ερώτημα, που θα μπορούσε να γίνει βάση συγκεκριμένων συζητήσεων, ώστε να

εντοπισθεί η αγορά της νέας, ανανεωμένης, Art Athina 2007 που ετοιμάζεται

τώρα.

Οι εισηγήσεις από έμπειρους οργανωτές εκθέσεων – Ντ. Ζαχαρόπουλος, Χρ.

Ιωακειμίδης, K. Κοσκινά, E. Στρούζα κ.ά. -, συλλέκτες ή συμβούλους – Η.

Ploner, Ο. Ζεφειρίου κ.ά. -, καλλιτέχνες με διεθνή καριέρα – M. Παπαδημητρίου,

A. Ψυχούλης – και γκαλερίστες – P. Καλφαγιάν, M. Δημητριάδη, A. Rytov – είχαν

όλες στόχο να βρεθεί συγκεκριμένη στρατηγική δράσης. Κοινή συνισταμένη: Να

υπάρξει ιδιαίτερη φυσιογνωμία και διαφοροποίηση ως προς τις δεκάδες άλλες

φουάρ της Ευρώπης, ώστε η Αθήνα να λειτουργήσει ως «έμβλημα» μιας περιοχής και

ενός ύφους.

Κριτική και παραλείψεις: Δημιουργική κριτική των προηγούμενων διοργανώσεων

πρότεινε ο Χρ. Ιωακειμίδης και αξιοποίηση της εμπειρίας τους καθώς και προβολή

των συλλεκτών που υπάρχουν στην Ελλάδα ώστε να δημιουργηθούν υποδείγματα. H M.

Παπαδημητρίου υπενθύμισε ότι οι σχέσεις καλλιτεχνών και γκαλερί δεν είναι

δημιουργικές, αφού σπανίως οι αιθουσάρχες επιχειρούν προώθηση σε νέες αγορές.

Ο Λ. Οικονόμου αναφέρθηκε στα κοινοτικά προγράμματα χρηματοδότησης τα οποία

υποδεικνύουν εμμέσως και τις στρατηγικές συμμαχίες δράσης των γκαλερί.

H συνάντηση ήταν χρήσιμη, όχι τόσο επειδή έφτασε να καταλήξει σε συγκεκριμένες

προτάσεις, όσο διότι για πρώτη φορά φάνηκε ότι όλοι οι παράγοντες της

εικαστικής σκηνής αναζητούν τον ίδιο – επιτέλους! – στόχο: τη βιωσιμότητα των

καλλιτεχνικών επιχειρήσεων σε ένα διεθνές συμφραζόμενο και όχι την – ανύπαρκτη

πλέον – κρατική επιχορήγηση. Ο Σύνδεσμος Αιθουσαρχών έχει και επαγγελματίες

μάνατζερ δίπλα στο Συμβούλιο, τους Μιχ. Αργυρού και Χρ. Σαββίδη που απ’ ό,τι

φαίνεται θα βασίζονται στη δυναμική της αγοράς, των χορηγιών και της ανταποδοτικότητας.