Αναζήτηση
Εξήντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια άντεξε το τελευταίο κρυπτογραφημένο μήνυμα
που έστειλαν οι ναζί με τον κώδικα «Ενίγκμα». Αυτός που κατάφερε να «σπάσει»
τον κώδικα δεν ήταν κάποιος επαγγελματίας των μυστικών υπηρεσιών, αλλά ένας
ερασιτέχνης: ο πιανίστας Στέφαν Κραχ, ο οποίος έβαλε να δουλέψουν μαζί γι’
αυτόν τον σκοπό χιλιάδες υπολογιστές.
|
|
Πιθανότατα ήταν το τελευταίο μυστικό – ή τουλάχιστον το τελευταίο
κρυπτογραφημένο μυστικό του Τρίτου Ράιχ. Ήταν ένα μήνυμα που είχε μεταδοθεί
από ένα γερμανικό υποβρύχιο στις 25 Νοεμβρίου 1942, κατά τη διάρκεια της
κρίσιμης μάχης του Ατλαντικού, όταν τα γερμανικά υποβρύχια βύθιζαν εκατοντάδες
συμμαχικά πλοία στον ωκεανό. Χρειάστηκε να περάσουν 64 χρόνια, ώσπου να
«σπάσει» ο κώδικας με τη βοήθεια 2.500 υπολογιστών.
Δεν αποκαλύπτει κανένα μεγάλο μυστικό του Δευτέρου Παγκόσμιου Πολέμου. Λέει
όμως κάτι για την ανθρώπινη φύση, για τον άνθρωπο που, όταν βρίσκεται μπροστά
σε ένα πρόβλημα, δεν ησυχάζει ώσπου να το λύσει.
Τιτανομαχία. Είναι μια ιστορία που μας φέρνει πίσω στις μέρες της
Τιτανομαχίας. Τότε, η Βρετανία, στην προσπάθειά της να αποκρούσει τον Χίτλερ,
είχε συγκροτήσει μια εκπληκτική ομάδα επιστημόνων και πρωταθλητών του σκακιού,
στους οποίους είχε αναθέσει την αποστολή να αποκρυπτογραφούν τα 8.500
κωδικοποιημένα μηνύματα που μετέδιδε κάθε μέρα ο εχθρός. Μεταξύ άλλων, ένας
από τους κυριότερους στόχους ήταν η παρακολούθηση των φονικών υποβρυχίων του
Φύρερ.
Οι αποκρυπτογράφοι του Μπλέτσλεϊ Παρκ, όπως έμεινε γνωστή εκείνη η
επιστημονική ομάδα από την τοποθεσία όπου είχε τα μυστικά εργαστήριά της,
κατάφερε με τον καιρό να «σπάσει» τον κώδικα «Ενίγκμα». Ήταν κάτι που βάρυνε
αποφασιστικά στην έκβαση του πολέμου και που απαθανατίστηκε σε
κινηματογραφικές ταινίες και μυθιστορήματα όπως το «Ενίγκμα» του Ρόμπερτ
Χάρις. Όμως οι αποκρυπτογράφοι δεν είχαν πάντα επιτυχία, επειδή οι Γερμανοί
φρόντιζαν και άλλαζαν συχνά τα στοιχεία του κώδικά τους. Τελικά, όταν οι
Σύμμαχοι εντόπισαν σε ένα γερμανικό υποβρύχιο την τελευταία ενημέρωση του
κώδικα, κατάφεραν να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να τον διαβάσουν σχεδόν
ολόκληρο. Στο τέλος των εχθροπραξιών, μόνο τρία μηνύματα δεν είχαν ακόμη
αποκρυπτογραφηθεί. Το επίμαχο, που είχε σταλεί στις 25 Νοεμβρίου 1942, ήταν
ένα από τα τρία. Ήταν γνωστό ότι είχε σταλεί από τον Χάρτβιγκ Λουκς, κυβερνήτη
του γερμανικού υποβρυχίου U-264. Αλλά τι έγραφε;
Την περασμένη χρονιά, ο γερμανικής καταγωγής βιολιστής Στέφαν Κραχ,
παθιασμένος με τους κώδικες και τους υπολογιστές, αποδέχθηκε την πρόκληση:
εκπόνησε ένα πρόγραμμα λογισμικού για την αποκρυπτογράφηση του κώδικα και το
έβαλε στο Ίντερνετ. Μέσα σε λίγους μήνες, χιλιάδες ερασιτέχνες από όλον τον
κόσμο ένωσαν τον ενθουσιασμό τους και τα κομπιούτερ τους και με όλη αυτή την
ομαδική ισχύ τα κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν φέτος το μήνυμα. Δεν γράφει
τίποτα το σημαντικό: «Υποχρεωμένοι να καταδυθούμε στην επίθεση, νάρκες βυθού»
και δίνει την τελευταία θέση του «εχθρού».
Ορόσημο. Σύμφωνα με τον Ραλφ Έρσκιν, όμως, ερασιτέχνη αποκρυπτογράφο ο
οποίος το 1995 είχε δημοσιεύσει τα τρία μη αποκρυπτογραφηθέντα μηνύματα στο
αμερικανικό περιοδικό «Κρυπτολογία», το σπάσιμο του κώδικα αποτέλεσε ορόσημο:
«Αυτοί οι άνθρωποι έκαναν ό,τι δεν κατόρθωσαν να κάνουν οι επαγγελματίες του
Μπλέτσλεϊ Παρκ».
Τι έκανε τη διαφορά; Τα κομπιούτερ, που προφανώς η ομάδα του Μπλέτσλεϊ δεν
είχε ακόμη στη διάθεσή της. Όμως, η ειρωνεία είναι πως οι ιδέες που ανέπτυξαν
ο Άλαν Τούρινγκ και οι άλλοι Άγγλοι αποκρυπτογράφοι του κώδικα «Ενίγκμα»
συνέβαλαν στην επινόηση των σύγχρονων κομπιούτερ.
