Ο θησαυρός της «Xιονάτης»

Οι πάγοι που λειώνουν ανοίγουν νέους θαλάσσιους δρόμους γύρω από τον Βόρειο

Πόλο. Ένα νέο «μεγάλο παιχνίδι» έχει αρχίσει για τους πλουτοπαραγωγικούς

πόρους που αποκαλύπτονται με την υποχώρηση των πάγων.

Τσουχτερός άνεμος μαστιγώνει τον Αρκτικό Ωκεανό, το χιόνι στριφογυρίζει σε

χοντρές νιφάδες και ολόγυρά μας περισσότεροι από 2.000 εργάτες δουλεύουν στο

πιο μεγάλο και πιο κρύο έργο του κόσμου: την κατασκευή ενός τερματικού σταθμού

φυσικού αερίου που σύντομα θα εξυπηρετεί την Αμερική και την Ευρώπη.

Χάμερφεστ, Νορβηγία. H βορειότερη πόλη του κόσμου τραβάει το ενδιαφέρον

εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου. Εκτός από το περιβάλλον, το κλίμα

μεταβάλλει και την οικονομία του κόσμου. H τήξη των πάγων στον Αρκτικό ανοίγει

νέες οδούς ναυσιπλοΐας και νέες εκτάσεις αλιείας, ευκαιρίες τουριστικής

εκμετάλλευσης, αλλά κυρίως αποκαλύπτει νέα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού

αερίου. Τα έργα στις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου της

«Χιονάτης», κοντά στο Χάμερφεστ, άρχισαν το 2002. Το προσεχές έτος θα αρχίσει

να ρέει το αέριο και το χρήμα. «Υπολογίζουμε ότι το έργο θα αποδώσει 50

δισεκατομμύρια ευρώ», λέει ο Σβέρε Κόγιενταλ της νορβηγικής κρατικής εταιρείας

Statoil. «Τα αποθέματα αναμένεται να διαρκέσουν τουλάχιστον 30 χρόνια».

Το μεγάλο έπαθλο

H τήξη των πάγων κάνει πιο εύκολο τον εντοπισμό και την άντληση πετρελαίου και

φυσικού αερίου. Όμως, το μεγαλύτερο έπαθλο σε αυτό το «μεγάλο παιχνίδι» είναι

τα κοιτάσματα του Στόκμαν, στη Ρωσία, τα μεγαλύτερα του κόσμου, δεκαπλάσια από

τα κοιτάσματα της «Χιονάτης».

Με αναμενόμενη άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 5,5 βαθμούς Κελσίου τα

προσεχή 100 χρόνια, ο παγωμένος λευκός μανδύας που σκέπαζε την «κεφαλή» του

πλανήτη για πολλές χιλιετίες μπορεί σύντομα να χαθεί και να πάρει τη θέση του

η θάλασσα. Τα αρκτικά νερά, που γίνονται όλο και λιγότερο κρύα, δημιουργούν

νέους ψαρότοπους. Εκτός από ψαράδες, προσελκύουν και τουρίστες. Ήδη,

πρακτορείο ταξιδίων του Μουρμάνσκ προσφέρει κρουαζιέρες στον Βόρειο Πόλο με

παγοθραυστικό (κόστος εισιτηρίου έως 25.000 ευρώ). Το περίφημο βορειοδυτικό

πέρασμα από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό μέσω του αρκτικού αρχιπελάγους του

Καναδά αναμένεται να ανοίξει στη ναυσιπλοΐα τις αμέσως προσεχείς δεκαετίες –

κάτι που αποτελούσε όνειρο των εξερευνητών από τον 15ο αιώνα, όταν αναζητούσαν

νέες εμπορικές οδούς. Με το άνοιγμα του περάσματος, το ταξίδι από την Ευρώπη

στην Άπω Ανατολή θα συντομευτεί κατά 4.000 μίλια.

Οι διενέξεις

Πολλά πλοία είχαν εκμεταλλευτεί την ευκαιρία το 2000 και είχαν διασχίσει το

βορειοδυτικό πέρασμα όταν είχαν λειώσει οι θερινοί πάγοι. Ήδη υπάρχει διένεξη

ανάμεσα στον Καναδά και τις ΗΠΑ για τα δικαιώματα πρόσβασης.

H Δανία διεκδικεί τον Βόρειο Πόλο, υποστηρίζοντας ότι αποτελεί φυσική συνέχεια

της υφαλοκρηπίδας της Γροιλανδίας. H Ρωσία προτιμά τη «μέθοδο των τομέων», με

την οποία θα μπορούσε να μοιραστεί ο Βόρειος Πόλος. H τήξη των αρκτικών πάγων

έχει φουντώσει για τα καλά το «μεγάλο παιχνίδι», όπως είχε χαρακτηρίσει ο

Ράντγιαρντ Κίπλινγκ την αντιπαράθεση των μεγάλων δυνάμεων του 19ου αιώνα για

την κατάκτηση της Ασίας.

200.000 ΧΩΡΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ

70 εκατοστά χιόνι στο κέντρο της Νέας Υόρκης

ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΙΣ χιονοπτώσεις σαρώνουν τις αμερικανικές βορειοανατολικές

πολιτείες. Το ύψος του χιονιού στη Νέα Υόρκη έχει ξεπεράσει τα 68 εκατοστά,

έχουν παραλύσει οι αεροπορικές συγκοινωνίες και 200.000 άνθρωποι έχουν μείνει

χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Στο Σέντραλ Παρκ το ύψος του χιονιού έφτανε τα 70

εκατοστά!

Τέτοια χιονόπτωση είχαν να δουν στη Νέα Υόρκη από τον Δεκέμβριο του 1947, όταν

το ύψος του χιονιού μέσα στην πόλη είχε φτάσει τα 67 εκατοστά. Λόγω της

κακοκαιρίας παρέλυσαν οι αεροπορικές συγκοινωνίες στις τρεις μεγαλύτερες

πόλεις των βορειοανατολικών αμερικανικών πολιτειών: τη Νέα Υόρκη, τη Βοστώνη

και την Ουάσιγκτον. Τα αεροδρόμια έκλεισαν προκαλώντας πλήρη αποδιοργάνωση και

καθυστερήσεις ή ματαιώσεις εκατοντάδων πτήσεων. Περίπου 220.000 άτομα στην

πολιτεία της Βιρτζίνια έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Ο δήμαρχος της Νέας

Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ απηύθυνε έκκληση μέσω των τηλεοπτικών δικτύων στους

κατοίκους της πόλης να είναι προσεκτικοί και να αποφεύγουν να βγαίνουν από τα

σπίτια τους αν δεν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.

Μεγάλα προβλήματα έχουν παρουσιαστεί και στις σιδηροδρομικές συγκοινωνίες

καθώς πολλά δέντρα έχουν πέσει στις γραμμές από το βάρος του χιονιού.

©The Times, 2006