Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πήρε το πρώτο διαβατήριο νέου τύπου. Άραγε χαμογελά

στη φωτογραφία; Μήπως του το επέτρεψαν λόγω υψηλού αξιώματος; H φωτογραφία να

είναι ανέκφραστη, λένε οι οδηγίες. Ακόμα και τα βρέφη δεν πρέπει να

χαμογελούν. Γι’ αυτό μην ξελιγώνεστε άδικα να κάνετε αστείες γκριμάτσες

μπροστά στις φατσούλες τους, καλύτερα τσιμπήστε τα για να κλάψουν. Διότι το

κλάμα δεν απαγορεύεται. Από ό,τι διαβάσαμε στο χθεσινό ρεπορτάζ του Πάνου

Μπαΐλη, μια συνοφρύωση μπορεί και να είναι επιθυμητή. Κρατικό χαρτί είναι

ετούτο και δη πλαστικοποιημένο, οφείλει να σκέπτεται κανείς σοβαρά την

κατάστασή του. Καταχώριση, καταγραφή, έλεγχος και πιστοποιητικό υπάρξεως, δεν

είναι και για γέλια. Δεν είσαι ο εαυτός σου, σαν να θέλουν να μας πουν οι

οδηγίες φωτογράφισης – π.χ., ένας ώριμος άνθρωπος που πιστεύει ότι με το γέλιο

κάνει κάτι σαν λίφτινγκ και φαίνεται νεώτερος. Είσαι ένα κομμάτι του κράτους,

στο οποίο παραδίδεις την εικόνα του προσώπου σου. Μη μιλάς, μη γελάς,

κινδυνεύει η Ελλάς, που είναι χώρα σοβαρή, ως γνωστόν. Και να θεωρείται το

χαμόγελο πηγή φωτός στα πορτρέτα, να παιδευόμαστε τόσο να το πετύχουμε.

Ωστόσο, το διαβατήριο είναι χαρτί φυγής, γιατί να θέλουν να μας καρφώσουν

επάνω του ανέκφραστους και αγέλαστους; Το κρατάμε και περνάμε σύνορα,

ανοίγουμε ορίζοντες, ταξιδεύουμε, όσο αβάσταχτο κι αν είναι αυτό για τη

γραφειοκρατία. Φεύγουμε από την εικόνα που μας επιβάλλουν, έστω και αν την

κρατάμε σφραγισμένη ανά χείρας. Πρέπει να κάνουμε ένα κίνημα χαμόγελου, να

πηγαίνουμε συνέχεια φωτογραφίες χαμογελαστές στο υπουργείο Εξωτερικών και

ύστερα να ζητάμε αποζημιώσεις για τα έξοδα, όταν μας βάζουν να σβήνουμε τα χαμόγελα.