Αρειανό ψωμί και μαρμελάδα πράσινης ντομάτας. Νιόκι. Μιλφέιγ από πατάτα και

ντομάτα. Αυτές είναι τρεις από τις «σπεσιαλιτέ» που ετοίμασαν Γάλλοι σεφ για

να… γλυκάνουν τους ταλαίπωρους αστροναύτες όταν θα πατήσουν στον Άρη!

Το «μενού» παρήγγειλε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) – όχι επειδή

έχει στα σκαριά κάποια αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη – αλλά για να διαπιστώσει

τι φαγητά θα μπορεί να τρώει ο άνθρωπος στην άλλη άκρη του Διαστήματος, όταν

δηλαδή θα βρεθεί στην ανάγκη να καλλιεργεί ο ίδιος τις πρώτες ύλες!

Λίστα εννέα τροφών. H πρόκληση, λοιπόν, για τους Γάλλους σεφ ήταν πρώτα

απ’ όλα να δημιουργήσουν γευστικότατα πιάτα, στηριζόμενοι σε υλικά που θα

μπορούσαν υπό ειδικές συνθήκες να αναπτυχθούν στο αφιλόξενο περιβάλλον του

Άρη. Οι επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος έπρεπε – σε πρώτη

φάση – να διαλέξουν μια σειρά από φυτά, τα οποία όχι μόνο θα ήταν ανθεκτικά σε

αφιλόξενο περιβάλλον αλλά και που θα μπορούσαν να παράσχουν στον ανθρώπινο

οργανισμό όλες τις απαραίτητες θρεπτικές πρώτες ύλες.

Έτσι λοιπόν, κατέληξαν σε μια λίστα 9 τροφών οι οποίες είναι το ρύζι, το

κρεμμύδι, η ντομάτα, η σόγια, η πατάτα, το μαρούλι, το σπανάκι, το σιτάρι και

η σπιρουλίνα. Όπως καταλαβαίνετε, όλα αυτά τα συστατικά μπορεί ο οποισδήποτε

να τα βρει στον μανάβη, εκτός απο την εξωτική… σπιρουλίνα. Πρόκειται για ένα

φυτό που μοιάζει με φύκι και έχει μπλε – πράσινο χρώμα. H διατροφική του αξία

μάλιστα είναι ιδιαίτερα υψηλή, καθώς έχει πολλές πρωτεΐνες, ασβέστιο,

υδατάνθρακες, λιπίδια και βιταμίνες. Όλα αυτά καθιστούν τη σπιρουλίνα μία

πρώτης τάξεως ενεργειακή πηγή για τον ανθρώπινο οργανισμό που θα ζήσει

αρκετούς μήνες σε πρωτόγνωρο περιβάλλον!

11 πρωτότυπα πιάτα. Αφού λοιπόν καθορίστηκε η λίστα, ο Ευρωπαϊκός

Οργανισμός απευθύνθηκε σε δύο γαλλικές εταιρείες εστίασης (την ADF – του

φημισμένου σεφ Alain Ducasse – και την GEM), οι οποίες αποδέχτηκαν την

πρόσκληση – πρόκληση και δημιούργησαν 11 πρωτότυπα πιάτα. Όμως, αυτές οι

«σπεσιαλιτέ» δεν θα αποτελούν το οριστικό «μενού» των αστροναυτών. Στα 9 είδη

τροφών τα οποία προαναφέρθηκαν, θα πρέπει να στηρίζεται το 40% της καθημερινής

διατροφής των αστροναυτών, ενώ το υπόλοιπο 60% εκτιμάται ότι θα πηγάζει απο

επιπρόσθετα τρόφιμα, όπως για παράδειγμα το λάδι, το βούτυρο, η ζάχαρη, το

αλάτι, το πιπέρι και κάποια βότανα, τα οποία δεν θα παράγονται εκεί αλλά θα

μεταφέρονται – ανά περίσταση – από τη Γη.

Αρειανές… καλλιέργειες. Ο Κριστόφ Λασέρ, που είναι ειδικός

επιστήμονας στον ESA για θέματα που αφορούν την υποστήριξη ζωής στο Διάστημα –

λέει ότι «αρχικά, σκοπεύουμε να καλύψουμε από… Αρειανές καλλιέργειες το 40%

τής διατροφής των αστροναυτών. Καλλιεργώντας λοιπόν τόσα φυτά, θα μπορούμε να

εξοικονομούμε παράλληλα τις απαραίτητες ποσότητες οξυγόνου και νερού που θα

χρειάζονται οι άνθρωποι». Μέχρι σήμερα, οι αστροναύτες που πηγαίνουν στο

Διάστημα – κυρίως με τα διαστημικά λεωφορεία, προκειμένου να επισκευάσουν

δορυφόρους ή να κάνουν επιστημονικά πειράματα σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη

μας – προμηθεύονται από τη Γη το φαγητό τους. Το ίδιο συμβαίνει και με το

πλήρωμα τού Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Σε μια αποστολή μακράς χρονικής

διάρκειας όμως, τα εφόδια δεν θα επαρκούσαν.

Το ημερήσιο διαιτολόγιο των αστροναυτών

Το πλήρωμα του διαστημικού λεωφορείου λάμβανε τρία γεύματα ημερησίως.

Το πρωινό τους αποτελούνταν συνήθως από ξερά βερίκοκα ή μήλα, βρόμη με μαύρη

ζάχαρη, σταφίδες, γιαούρτια με φρούτα και ρόφημα κακάο. Το μεσημέρι έτρωγαν

μανιταρόσουπα, μακαρόνια με τυρί ή κοτοσαλάτα, τονοσαλάτα, κράκερ, αχλάδια,

λεμονάδα ή πορτοκαλάδα. Το βράδυ μπορούσαν να διαλέξουν, από ένα ευρύ «μενού»

εδεσμάτων: χοιρινή μπριζόλα ή παϊδάκια, ρύζι, πουρέ, σπαράγγια, καλαμπόκι,

ξερά ροδάκινα, αχλάδια, πουτίγκα βανίλιας, χυμό πορτοκαλιού – μάνγκο ή χυμό

πορτοκαλιού ανανά. Το διαιτολόγιο των αστροναυτών είναι μελετημένο με

ιδιαίτερη προσοχή επειδή ο ανθρώπινος οργανισμός υφίσταται σοβαρές

καταπονήσεις στο Διάστημα. Ειδικότερα, παρατηρείται απώλεια μυικής και

οστεϊκής μάζας, αφυδάτωση, δυσκοιλιότητα, εξασθένηση του ανοσοποιητικού

συστήματος, πέτρες στα νεφρά, απώλεια σωματικού βάρους λόγω ανορεξίας και

μειωμένη αίσθηση της γεύσης και της οσμής. Έχει μάλιστα παρατηρηθεί ότι οι

αστροναύτες παρουσιάζουν περίπου 25% χαμηλότερη ενεργειακή πρόσληψη συγκριτικά

με τις ανάγκες τους, με αποτέλεσμα να υποσιτίζονται.

Εύγευστα φαγητά, παρά τους περιορισμούς

Το καλό φαγητό σε ένα τόσο αφιλόξενο περιβάλλον, δεν είναι απαραίτητο

μόνο για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού αλλά και προκειμένου να κρατήσει

σε καλή ψυχολογική κατάσταση τους αστροναύτες, που θα είναι αναγκασμένοι να

μείνουν για χρόνια μακριά από τα σπίτια τους», τονίζει ο Κριστόφ Λασέρ από τον

Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Από την πλευρά του, ο Γάλλος σεφ Αρμάντ Αρνάλ

τονίζει ότι δεν ήταν εύκολο να φτιαχτούν τόσα πιάτα με περιορισμένο αριθμό

πρώτων υλών. «Είχαμε αυστηρό περιορισμό στη χρήση του αλατιού, αλλά μας

επετράπη να χρησιμοποιήσουμε μια σταλιά ζάχαρη και λιπαρά. Αυτά τα υλικά είναι

απαραίτητα για να αποκτήσει το φαγητό την επιθυμητή γεύση».

Επιμέλεια: Στέφανος Κρίκκης, Εύη Ελευθεριάδου

Τελευταία Νέα