Συμπληρώνονται 800 χρόνια από την ανάρρησή του στην εξουσία και ο άνθρωπος

που πήρε τον τίτλο του «Κυρίαρχου της Οικουμένης», τιμάται στη γενέτειρά του,

τη Μογγολία, περισσότερο παρά ποτέ άλλοτε.

H κληρονομιά. Ένας φρουρός του πρωθυπουργικού γραφείου στο Ουλάν Μπατόρ

ντυμένος με τη στολή του Τζένγκις Χαν στη διάρκεια επίσημης δεξίωσης

Τα Σαββατόβραδα, η νεολαία στο Ουλάν Μπατόρ, την πρωτεύουσα της Μογγολίας,

διασκεδάζει στο νάιτ κλάμπ Τζένγκις Χαν, πίνοντας βότκα στην ετικέτα της

οποίας φιγουράρει – καλόβολο μάλλον παρά αιμοδιψές – το πρόσωπο του

διασημότερου τέκνου της χώρας. Όταν πληρώνουν για τα ποτά τους, το ίδιο

πρόσωπο βλέπουν στα χαρτονομίσματα τουγκρούγκ. Ένα δημοφιλές συγκρότημα του

Ουλάν Μπατόρ, οι Μπλακ Ρόουζ, έφτιαξαν ένα ραπ τραγούδι προς τιμήν του

Τζένγκις Χαν. Κι αν θελήσει κανείς να στείλει μια επιστολή απ’ αυτή την άγονη,

περίκλειστη χώρα, στριμωγμένη ανάμεσα στη Ρωσία και την Κίνα, θα συναντήσει

στο γραμματόσημο το πρόσωπο του τρομερού πολεμιστή.

Επί δεκαετίες η Μογγολία ήταν ένα σοβιετικό κράτος-δορυφόρος και οι αρχές,

φοβούμενες εθνικιστικές εξάρσεις, απαγόρευαν στους ντόπιους να αναφέρουν το

όνομα του μεσαιωνικού κατακτητή. Οι Ρώσοι δεν ήθελαν επίσης να δοξάσουν έναν

άνθρωπο που έκαψε και λεηλάτησε την κοιτίδα του σλαβικού πολιτισμού, το Κίεβο.

Αλλά καθώς δεν γράφουν πια οι κομμουνιστές τα βιβλία της Ιστορίας, οι Μογγόλοι

βγάζουν τα δικά τους, μάλλον θετικά, συμπεράσματα για τον άνδρα που έγινε ο

Κυρίαρχος της Οικουμένης. Και τον ερχόμενο χρόνο θα γιορτάσουν την 800ή

επέτειο από την άνοδό του στην εξουσία.

Εθνική ταυτότητα. Δεκατέσσερα χρόνια μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής

Ένωσης, η Μογγολία αναζητεί την εθνική της ταυτότητα και ο Τζένγκις Χαν, με

όλα τα ελαττώματά του, θεωρείται η μοναδική ιστορική φυσιογνωμία ικανή να

αναβιώσει μια αίσθηση μεγαλείου. Και η Μογγολία χρειάζεται απελπισμένα κάτι

για να αισθάνεται καλά. Με πληθυσμό λίγο περισσότερο από 2,5 εκατομμύρια, με

το ένα τρίτο, ίσως και παραπάνω, των κατοίκων της να ζει κάτω από το όριο της

φτώχειας, το μέσο κατά κεφαλήν ετήσιο εισόδημα να είναι μόλις 1.900 δολάρια, ο

λαός είναι απογοητευμένος με τους μετα-κομμουνιστές ηγέτες του. Έτσι ο

Τζένγκις Χαν επελέγη για να κάνει τους Μογγόλους να νιώσουν καλύτερα. Το όνομά

του δίνεται σε δρόμους και σε παιδιά, σοκολάτες και μπίρες φέρουν την εικόνα

του, ξενοδοχεία και τράπεζες χρησιμοποιούν το όνομά του για να προσελκύσουν

πελάτες, ακόμη και ο πρωθυπουργός της χώρας, ο Ελμπεγκντόρτζ Τσακία δεν

διστάζει να πλέξει το εγκώμιο του ανδρός. «Ο Τζένγκις Χαν δεν ήταν πραγματικά

κακός», δήλωσε πρόσφατα. «Απλώς δεν είχε καλούς επικοινωνιολόγους».



ΓΕΝΕΤΙΚΗ EPEYNA

Ένας σε κάθε 200 άνδρες παγκοσμίως κατάγεται από τον ανελέητο κατακτητή!

Πάνω: Ο μεγάλος Μογγόλος Τζένγκις Χαν όπως τον υποδύεται ο Όργκιλ Μαχάαν στο

δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ του BBC1 με τίτλο «Τζένγκις Χαν: Αλήθεια ή

θρύλος;». Στην ένθετη φωτογραφία πορτρέτο του «Κυρίαρχου της Οικουμένης» από

το Εθνικό Ανακτορικό Μουσείο της Ταϊβάν

Τα περισσότερα απ’ όσα είναι γνωστά για τον πραγματικό Τζένγκις έχουν αντληθεί

είτε από ένα αρχαίο κείμενο με τίτλο «H Μυστική Ιστορία των Μογγόλων»,

γραμμένο από μερικούς στρατηγούς του, είτε από τις παραδόσεις των απογόνων των

λαών που κατέκτησε. Πιστεύεται ότι γεννήθηκε το 1162 και πως πέθανε το 1227.

Ουδείς αμφισβητεί ότι η ζωή του ήταν εξαιρετικά βίαιη, ακόμη και με τα

μεσαιωνικά κριτήρια. Μικρός ήταν γνωστός με το όνομα Τεμουτζίν και ο πατέρας

του δολοφονήθηκε από αντιπάλους όταν εκείνος ήταν εννέα ετών. Φέρεται να

σκότωσε τον ετεροθαλή αδελφό του σε καβγά για το κυνήγι. Παντρεύτηκε στα 16

του, αλλά η γυναίκα του, η Μπόρτε, απήχθη και βιάστηκε. Ο Τζένγκις εκδικήθηκε

καταδιώκοντας και σκοτώνοντας όλους τους υπευθύνους. Στα χρόνια που

ακολούθησαν συνήψε έξυπνες συμμαχίες, ενώνοντας σταδιακά τις μογγολικές φυλές

υπό την ηγεσία του. Το 1206 πήρε τον τίτλο Τζένγκις Χαν (Κυρίαρχος της

Οικουμένης) και εφόρμησε στην Κίνα, την Κεντρική Ασία, την Ευρώπη και τον

Καύκασο. Ήταν ανελέητος. Οι ιππείς του σκότωναν τους εχθρούς με ιδιαίτερη

σκληρότητα, ενώ βίαζαν τις γυναίκες τους και ερείπωναν τα μέρη που

καταλάμβαναν. Στο ζενίθ της, η αυτοκρατορία του εκτεινόταν από τη

νοτιοανατολική Ασία ως την Ευρώπη, καλύπτοντας 35,4 εκατομμύρια τετρ.

χιλιόμετρα. Περιελάμβανε τον μισό πληθυσμό του τότε γνωστού κόσμου. Σε

πρόσφατη γενετική έρευνα διαπιστώθηκε πως ένας σε κάθε 200 άνδρες σε όλο τον

κόσμο κατάγεται από τον Τζένγκις! Τόσο εκτεταμένα και άγρια διέδωσε το σπόρο

του. Ο αριθμός των ανθρώπων που η ορδή των Μογγόλων σκότωσε υπολογίζεται σε 40

εκατομμύρια στην Ευρώπη και την Ασία.

Επιμέλεια: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ