Αναζήτηση
|
|
Ανάμεσα σε δάση με πεύκα, δρυς, ιτιές και αγριομηλιές, σε δάση όπου ζουν
αρκούδες, αγριόχοιροι και κουκουβάγιες, βρίσκονται ένα μικρό «ανένταχτο»
χωριό, ένα φαράγγι κι ένα φημισμένο γεφύρι. Είναι το Σπήλαιο, το φαράγγι στον
Βελονιά του Βενέτικου και το γεφύρι της Πορτίτσας. Ή αλλιώς ένας πίνακας
ζωγραφικής, με φόντο τ’ άγρια βράχια του Όρλιακα.
|
|
Περνώντας ξυστά κάτω από τα βράχια, ακολουθώντας τον δρόμο που έρχεται από του
Ζιάκα, κανείς δεν φαντάζεται ότι κάπου εκεί κρύβεται μια συστάδα από σπίτια,
τόσο ξεχωριστή και διαφορετική, όσο και η κοινότητα των κατοίκων του. Στην
εποχή που ο τουρισμός εξωραΐζει τα πάντα και η ανάπτυξη είναι το ζητούμενο, το
Σπήλαιο ή Σπήλιο δεν είναι απρόσιτο, ούτε απόρθητο. Εξακολουθεί, όμως, να
είναι διαφορετικό και ν’ ανήκει… στους κατοίκους του!
Μόλις περάσεις το «κατώφλι» και μπεις στον οικισμό, δεν είναι εύκολο να
προσπεράσεις το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που έχει τον δικό του
τρόπο να επιβάλλεται στον χώρο, ήδη από το 1633. Το πάλαι ποτέ μοναστήρι ήταν
σταυροπηγιακό (άμεση δικαιοδοσία δηλαδή είχε ο Πατριάρχης). Ήταν πολύ πλούσιο
με 30-40 καλόγερους, αλλά διαλύθηκε μαζί με ολόκληρο το χωριό, περίπου στα
1944. Είχε γελάδια, πρόβατα, χωράφια, μα πιο χαρακτηριστικά απ’ όλα ήταν τα
τεράστια αμπέλια στην πλαγιά, κάτω από εκεί που βρίσκεται ο σημερινός
περίβολος της εκκλησίας. Ολόκληρο το χωριό ήταν, τα παλιά χρόνια, το προσωπικό
της Παναγιάς. Θέριζαν, αλώνιζαν, καλλιεργούσαν τα χωράφια, σκάλιζαν τ’
αμπέλια. Όλοι δούλευαν εδώ και η Παναγιά τα μοίραζε στον κόσμο. Τα
Πασχαλόγιορτα (σ.σ.: η εβδομάδα μετά το Πάσχα) έρχονταν όλοι κι έσκαβαν το
αμπέλι της Παναγίας. Έκαναν τραπέζια, καζάνια φαγητά και αφού έσκαβαν, έτρωγαν
όλοι μαζί. Έβλεπες σειρές από κορίτσια με άσπρο μαντίλι και κόκκινες φούστες
να σκάβουν στην πλαγιά και να τραγουδάνε χαρωπά… άλλα τα χρόνια εκείνα στο
Σπήλιο.
Από την πλευρά του Όρλιακα, τα σημάδια από τα τείχη της αρχαίας ακρόπολης
είναι εμφανή, δίνοντας στο μικρό χωριό ιστορική ταυτότητα. Θυμίζοντας πως εδώ
κηρύχτηκε η επανάσταση της Μακεδονίας από τον Θεόδωρο Ζιάκα, εδώ έγινε η
μεγάλη μάχη ενάντια σε 15.000 Τουρκαλβανούς και εδώ εξοντώθηκαν 600 Τούρκοι.
Εδώ, τέλος, είναι η πατρίδα του Διαμαντή Κόκκινου, που ήρθε αντιμέτωπος με
Τούρκους και Βουλγάρους στις περιφέρειες Γρεβενών και Καστανοχωρίων.
Το κάστρο του έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο και τα όμορφα κτίρια, όπως
το πέτρινο σχολείο, το αρχοντικό του Βαβρίτσα και η οικία του Μάνου Ιωάννη,
γεμίζουν τα δρομάκια του.
Τα ονόματα «Κούλια», «Κονσουλάτα» και «Τσιτσιλιάνος» μη σας παραξενεύουν. H
θέα από εκεί είναι εκπληκτική και το βλέμμα ξεκουράζεται πότε στο φαράγγι,
πότε στη Βάλια Κάλντα και τις γύρω περιοχές.
H περιοχή είναι γεμάτη πέτρινα γεφύρια σε βαθιές χαράδρες και πολλοί είναι οι
μύθοι για την κατασκευή και την ονομασία του καθενός.
Στο φαράγγι
|
|
Λίγο έξω από το χωριό, η κοιλάδα του Βενέτικου ή ένα λιθόστρωτο μονοπάτι μέσα
από την πλαγιά σε οδηγεί στο φαράγγι Σπηλαίου. Μια χαράδρα αφήνει το παρακλάδι
του Βενέτικου, τον Βελονιά να περνάει, αλλά το 200 μέτρων ύψους φαράγγι το
«στριμώχνει» στ’ απότομα βράχια του. Το μήκος του φτάνει τα 450 μέτρα αλλά τ’
ανοίγματά του είναι μόνο 5 μέτρα, στα περισσότερα σημεία τουλάχιστον. Το
λιθόστρωτο τοξωτό (και σχετικά οξυκόρυφο) γεφύρι της Πορτίτσας στέκει στο
στόμιό του από το 1743 και ενώνει το παλιό μονοπάτι. Εάν καθήσεις επάνω του
τον χειμώνα θα νιώσεις τη δύναμη του ποταμού να πιέζει τα θεμέλια αλλά και τα
τοιχώματα των βράχων, ενώ θ’ ακούσεις τον βρυχηθμό του νερού που στριμώχνεται
για να χωρέσει στο φαράγγι.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ
H απόσταση του Σπηλαίου από τα Γρεβενά είναι ελάχιστη (24 χιλιόμετρα
περίπου) και δεν θα σας κουράσει καθόλου γιατί είναι άσφαλτος. Όσοι
επιχειρήσουν να φτάσουν στο γεφύρι της Πορτίτσας με οχήματα 4×4, χειμωνιάτικα,
τους περιμένει παχιά λάσπη στο τελευταίο κομμάτι, ενώ θα πρέπει να σεβαστούν
τους υπόλοιπους και το γεφύρι και να μην παρκάρουν δίπλα του ακριβώς. Λίγο
περπάτημα δεν βλάπτει! Όσοι χρειάζονται κάτι περισσότερο ας ψάξουν να βρουν το
«Κελί της Καλογριάς», μια μικρή σπηλιά μέσα στο φαράγγι.
ΠΟΥ NA MEINETE
Είναι δεδομένη και η σύγχρονη τουριστική ανάπτυξη του Σπηλαίου γι’ αυτό το
λόγο και αυξάνονται κάθε χρόνο οι διαθέσιμοι ξενώνες. Διαλέξτε έναν από τους
παρακάτω:
* «Αλέξανδρος» τηλ.: 24620 82213
* Στέργιος Μίχος 24620 82333
* «Αερόπη» 24620 80800
* «Το Μπαλκόνι» 24620 82214
TI NA ΦΑΤΕ
Να δοκιμάσετε τα ντόπια κρέατα και τα λουκάνικα, καθώς και το πρόβειο
κεμπάπ. Στα καφενεία και τις ταβέρνες του χωριού, το τοπικό τσίπουρο και το
κρασί ρέουν άφθονα. Δοκιμάστε τα πάντα, στηρίζοντας τη μικρή τοπική και
ανένταχτη οικονομία!
Διεύθυνση: Γιάννης Ντρενογιάννης * Υπεύθυνος Ύλης: Χρήστος Λιάλιος
