Στα γυμνασιακά του χρόνια, ο κ. Γιάννης Κουτσάκης, τριαντάρης

ξενοδοχοϋπάλληλος σήμερα, πήρε μαθήματα υγιεινής διατροφής και συμπεριφοράς

μαζί με περίπου πεντακόσιους ακόμη μαθητές Γυμνασίων περιοχών του Ρεθύμνου.

ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Τόσο ο ίδιος όσο και οι συμμαθητές του ενημερώθηκαν συστηματικά για τις

βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, της αποχής από την άσκηση και για τα ωφέλη

της ισορροπημένης διατροφής. Σήμερα, δεκαέξι χρόνια μετά καπνίζει περίπου δύο

πακέτα τσιγάρα την ημέρα, αθλείται ελάχιστα και είναι υπέρβαρος.

Σύμφωνα με τα πρώτα συμπεράσματα μελέτης του Πανεπιστημίου Κρήτης, η οποία

έγινε σε συνεργασία με το Κέντρο Υγείας Σπηλίου Ρεθύμνης, καταρρίπτεται ο

μύθος που ήθελε την εκπαίδευση των μαθητών για την υιοθέτηση σωστών

διατροφικών συνηθειών να επιδρά καθοριστικά στη συμπεριφορά τους ως ενήλικοι.

Η πρώτη φάση της έρευνας πραγματοποιήθηκε την περίοδο 1987-1989 στη Β’ και

στην Γ’ τάξη πέντε Γυμνασίων των περιοχών Αμαρίου και Αγίου Βασιλείου στον

νομό Ρεθύμνης. Στην Ομάδα Παρέμβασης εκπαιδεύτηκαν 299 μαθητές για 20 ώρες,

ενώ στην Ομάδα Ελέγχου συμμετείχαν 208 μαθητές.

H έρευνα έγινε υπό την επιστημονική καθοδήγηση του Τομέα Κοινωνικής Ιατρικής

του Πανεπιστημίου Κρήτης με τον καθηγητή κ. Αντώνη Καφάτο και τη συμμετοχή του

αναπληρωτή καθηγητή Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής του ίδιου

Πανεπιστημίου Χρήστο Λιονή και του Επιμελητή Β’ του Κέντρου Υγείας Σπηλίου

Βασίλη Βαρδιάμπαση.

Οι ερευνητές επικοινωνούν αυτή την περίοδο, δεκαπέντε χρόνια μετά, με τους

τότε μαθητές και σημερινούς τριαντάρηδες. Οι τότε μαθητές κάπνιζαν σε ποσοστό

μικρότερο του 4%. Ενήλικοι πια, καπνίζουν σε ποσοστό 56% οι άνδρες και 38,9%

οι γυναίκες.

«Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία», αναφέρει ο κ. Λιονής, «προκύπτει ότι πολύ

περισσότεροι απ’ όσοι θα περιμέναμε υιοθέτησαν τελικά τη συνήθεια του

καπνίσματος, ενώ αναλογικά η αύξηση ήταν μεγαλύτερη για τις γυναίκες, αφού ως

μαθήτριες δεν κάπνιζαν».

Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Βαρδιάμπαση, οι τότε μαθήτριες που σήμερα είναι

μεταξύ 26-29 ετών, δηλαδή, βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, διακόπτουν το

κάπνισμα λόγω εγκυμοσύνης σε ποσοστό 12,5%.

Οι περισσότεροι άνδρες δηλώνουν ότι άρχισαν να καπνίζουν στον στρατό, γι’ αυτό

και οι επιστήμονες επιμαίνουν στην αναγκαιότητα συνέχισης της εκπαίδευσης για

υγιεινό τρόπο ζωής και στον στρατό.

Υπέρβαροι στην πλειονότητά τους

«Διδάχθηκα ως μαθητής από τους ειδικούς, αλλά δεν είχα πάρει στα σοβαρά

αυτή την πληροφόρηση», λέει ο κ. Γιάννης Κουτσάκης που, όπως λέει, τρώει

σχεδόν αποκλειστικά κρέας. «Ίσως αν η πληροφόρηση ήταν πιο συστηματική και με

μεγαλύτερη διάρκεια να είχε άλλα αποτελέσματα», παρατηρεί.

Η μέχρι στιγμής επεξεργασία των στοιχείων έχει δείξει ότι, όπως και ο κ.

Κουτσάκης, στην πλειονότητά τους όσοι μετείχαν στην Ομάδα Παρέμβασης είναι

υπέρβαροι, ενώ όσον αφορά την κατανάλωση αλκοόλ το 61,5% των αγοριών της

Ομάδας Παρέμβασης δηλώνει ότι καταναλώνει τακτικά αλκοόλ και τα κορίτσια σε

ποσοστό 43,7%.

Τα κορίτσια διαπιστώθηκε ακόμα ότι βλέπουν περισσότερη τηλεόραση από τα αγόρια

και περπατούν λιγότερο σε σχέση με αυτά, ενώ σχετικά με την κατανάλωση φρούτων

οι ποσότητες είναι ίδιες και για τα δύο φύλα, 2-3 φορές την εβδομάδα, που όμως

θεωρείται λίγο.

«Νομίζω ότι η εκπαίδευση που πήρα ως μαθήτρια με βοήθησε στη συνέχεια», λέει η

κ. Άννα Πατεράκη, η οποία το 1988 ήταν μαθήτρια στο Γυμνάσιο Κοξαρέ Ρεθύμνου

και σήμερα ζει με τον σύζυγο και τον πεντάχρονο γιο τους στο Ηράκλειο. «Ίσως

εξαιτίας αυτής της εκπαίδευσης δεν κάπνισα ποτέ. Βέβαια, δεν αποφεύγω ούτε τα

λίπη ούτε το αλκοόλ ή τα τηγανητά, όμως έχω μάθει να βάζω μέτρο». Όπως λέει,

είναι αποφασισμένη να μεταφέρει και στον γιο της αυτή τη γνώση, παρατηρεί όμως

ότι αυτό δεν είναι εύκολο λόγω των επιρροών που δέχονται τα παιδιά.