«Αγαπημένε μου…

… πατέρα, δεν λέω μπαμπά επειδή δεν υπήρξες ποτέ μπαμπάς για μένα, δεν είναι

έτσι; Όμως, να συστηθώ. Με λένε Ντάνιελ και είμαι γιος της Ρεβέκκας. Μπορεί να

μην τη θυμάσαι τη μητέρα μου, αλλά εγώ δεν έπαψα ποτέ να σε σκέφτομαι».

Ντάνιελ, 11 ετών.

«Περιμένω…

… περιμένω, περιμένω. Δεν παίρνω δώρο ούτε τα Χριστούγεννα ούτε στα γενέθλιά

μου. Μα εγώ ξέρω πως με αγαπάει με τον δικό του τρόπο». Μπέλα, 11 ετών.

Τέτοια μηνύματα…

… παραπονιάρικα στέλνουν τα παιδιά που νιώθουν πόσο πολύ τους λείπουν οι

πατεράδες τους, σε μια ειδική «σελίδα» που έχει φτιάξει στο Ίντερνετ το

βρετανικό υπουργείο Παιδείας (www.fathersdirect.com). Μερικά από

αυτά τα παιδιά βρήκαν έτσι την ευκαιρία να συστηθούν στον πατέρα τους, τον

οποίο δεν γνώρισαν ποτέ. H θλίψη ξεχειλίζει από τα κείμενα αυτών των παιδιών,

που είτε δεν είδαν ποτέ τον πατέρα τους είτε αισθάνονται πως δεν τον βλέπουν

αρκετά. Δεν πρόκειται πάντα για παιδιά χωρισμένων γονέων. Τα παιδιά μπορεί να

νιώθουν πως τους λείπει ο πατέρας τους όταν δεν τον βλέπουν κάθε μέρα. Μα

ακόμη και τα παιδιά χωρισμένων γονέων έρευνες έχουν δείξει πως εξακολουθούν να

αναφέρονται στον πατέρα τους σαν να είναι πάντα κοντά τους, έστω και αν δεν

ζει πια μαζί τους. Τα παιδιά έχουν την τάση να ρίχνουν το φταίξιμο στον εαυτό

τους και να αναρωτιούνται μήπως έκαναν κάτι κακό που ανάγκασε τον πατέρα τους

να φύγει μακριά. Αναρωτιούνται, ας πούμε, μήπως έφυγε επειδή δεν ήταν «καλά

παιδιά» ή επειδή δεν διάβαζαν τα μαθήματά τους. Ο πατέρας που λείπει γίνεται

μια εξιδανικευμένη εικόνα και τα παιδιά ονειρεύονται πόσο καλύτερη θα ήταν η

ζωή τους αν τον είχαν κοντά τους, μολονότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής δεν δίνει

καμιά εγγύηση γι’ αυτό. Πατέρας και μάνα κυνηγούν καθημερινά το μεροκάματο.

Γι’ αυτόν είναι κάτι που το έκανε πάντα. Γι’ αυτήν είναι μια «κατάκτηση» που

διεκδικούσε πάντα. Αν αυτός ο τρόπος ζωής διαλύει την οικογένεια, πρέπει άραγε

να θεωρείται πρόοδος ή οπισθοδρόμηση; Το ερώτημα διχάζει Δεξιούς και

Σοσιαλιστές, Συντηρητικούς και Πράσινους, Κομμουνιστές και Μετακομμουνιστές.

Άνθρωποι που κάποτε θεωρούσαν την οικογένεια τροχοπέδη στην «πρόοδο», σήμερα

κάνουν εκκλήσεις για την ανασύστασή της. Και άνθρωποι που κάποτε θεωρούσαν την

οικογένεια ιερή (φωτ. «H αγία οικογένεια», Περίνο ντελ Βάγκα, 1545), σήμερα

πρόθυμα τη θυσιάζουν στον βωμό του εκσυγχρονισμού.

«Σκεφτήκαμε…

… για λίγο αν θα έπρεπε να πάμε διακοπές ή να πάρουμε διαζύγιο και

καταλήξαμε πως ένα ταξίδι στις Βερμούδες τελειώνει σε δυο εβδομάδες, ενώ ένα

διαζύγιο κρατάει για πάντα», είχε πει ο Γούντι Άλλεν. Πάντως, δεν βλάπτει ένα

ταξιδάκι στις Βερμούδες, πριν αποφασίσει κανείς για πάντα κάτι που δεν θα

μπορέσει να αλλάξει ποτέ.