Αναζήτηση
Ξυλοδαρμοί, βρισιές και απειλές ανθίζουν στα γήπεδα του ερασιτεχνικού
ποδοσφαίρου. Σύμφωνα με έρευνα που έκαναν μεταπτυχιακοί φοιτητές από το
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για το Ερασιτεχνικό Πρωτάθλημα
Μακεδονίας, ένας στους τέσσερις αγώνες στιγματίζεται από περιστατικά βίας.
|
|
Θύματα στις περισσότερες περιπτώσεις οι διαιτητές, ενώ οι θύτες αλλάζουν
ανάλογα με τις περιστάσεις αλλά και την ερασιτεχνική κατηγορία. Οι δύο
μεταπτυχιακοί φοιτητές Σταύρος Ταξιλταρίδης και Τάκης Ρέλλιας σε συνεργασία με
τον κοινωνιολόγο κ. Κωνσταντίνο Κουκουρή μελέτησαν περισσότερα από 2.500 φύλλα
αγώνα της περιόδου 1999 – 2000. Τα συμπεράσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο
2ο Διεθνές Συνέδριο Κοινωνιολογίας που έγινε πριν από λίγες ημέρες στη
Θεσσαλονίκη.
«Στην πίσω πλευρά του φύλλου αγώνα αναγράφονται οι παρατηρήσεις των διαιτητών.
Μελετήσαμε ένα προς ένα όλα τα φύλλα τις συγκεκριμένης περιόδου και για τις
τρεις κατηγορίες. Ο μέσος όρος περιστατικών βίας, κυρίως άγριας εξύβρισης αλλά
και χειροδικίας, για την κάθε κατηγορία, αγγίζει το 23% με 25%», σημειώνει ο
Τάκης Ρέλλιας, που βρίσκεται στο δεύτερο έτος των μεταπτυχιακών σπουδών του.
Στην Α’ Ερασιτεχνική Κατηγορία βίαια περιστατικά σημειώθηκαν στο 28,3% των
παιχνιδιών, ενώ στη Β’ Κατηγορία το ποσοστό ήταν 20,6% και στην Γ’ έφτανε το
22%. «Παρά το γεγονός ότι η Γ’ Κατηγορία έχει συνολικά λιγότερα ποσοστά βίαιων
πράξεων την ώρα του αγώνα, τα περιστατικά είναι πιο ακραία», σημειώνει ο
Σταύρος Ταξιλταρίδης.
Οι θύτες
Οι θύτες ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση της ομάδας. «Εκείνοι που προβαίνουν πιο
συχνά σε βίαιες ενέργειες στην Γ’ Κατηγορία είναι οι παίκτες εναντίον του
διαιτητή. Αντίθετα, στη μεγαλύτερη κατηγορία είναι οι παράγοντες και οι
προπονητές που βιαιοπραγούν ή βρίζουν τους διαιτητές», σημειώνει ο κ.
Κουκουρής, εκπαιδευτικός και κοινωνιολόγος.
Πράγματι, στην τελευταία ερασιτεχνική κατηγορία, από το σύνολο των πράξεων
εναντίον του διαιτητή το 60% γίνεται από τους παίκτες και μόλις το 21% από
προπονητές και παράγοντες των ομάδων! «Κι αυτό δικαιολογείται, καθώς η ομάδα
έτσι κι αλλιώς βρίσκεται σε δυσμενή θέση», εξηγεί ο κ. Κουκουρής. Αντίθετα,
στην κατηγορία όπου οι ομάδες βρίσκονται ένα βήμα πριν από την Δ’ Εθνική,
παράγοντες και προπονητές… εξαγριώνονται, βρίζουν και χτυπούν τους διαιτητές
σε ποσοστό που αγγίζει το 50%, ενώ οι παίκτες εμφανίζονται πιο συγκρατημένοι
(τέσσερις στους δέκα βρίζουν τον ρέφερι).
Οι παίκτες
Τα αμέσως επόμενα θύματα είναι οι παίκτες. Τρεις στους δέκα αγώνες κατά μέσο
όρο σημαδεύονται από βίαια περιστατικά εναντίον των παικτών, με την τελευταία
κατηγορία να πρωτοστατεί και σε αυτά τα φαινόμενα, με ποσοστό που φτάνει το
36% (επί του συνόλου των περιστατικών που σημειώνονται στη συγκεκριμένη
κατηγορία). Θύτες σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι τόσο οι φίλαθλοι, όσο οι
αντίπαλοι αθλητές, οι οποίοι μάλιστα, όπως δείχνει η έρευνα, δεν περιορίζονται
σε βρισιές, αλλά συχνά «απλώνουν» τα χέρια τους.
Το γεγονός ότι η ομάδα τους ίσως κατορθώσει την άνοδο σε Εθνική Κατηγορία
κάνει τους οπαδούς της Α’ Ερασιτεχνικής Κατηγορίας να βρίζουν (12,2%) και να
βιαιοπραγούν (2,7%) εναντίον του διαιτητή περισσότερο απ’ ό,τι συμβαίνει στις
άλλες κατηγορίες.
Τα αντίστοιχα ποσοστά πέφτουν στο 7% για απειλές και εξύβριση στη Β’ Κατηγορία
(και μόλις 0,4% για χειροδικία), ενώ στην τελευταία ερασιτεχνική κατηγορία
μόλις το 2,5% των οπαδών φαίνεται να ασχολείται με τον διαιτητή.
Μικρές οι ποινές
Παρά το «χάος» που φαίνεται να επικρατεί στα παιχνίδια του
ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου, οι τιμωρίες που επιβάλλονται δεν είναι ανάλογες των
πράξεων. «Πολλοί από τους υπευθύνους δεν τιμωρούνται όσο προβλέπει ο ειδικός
κανονισμός», σημειώνει ο Τάκης Ρέλλιας και συνεχίζει: «Φαίνεται σαν να
υπάρχουν συγκεκριμένες ομάδες ή παίκτες που απολαμβάνουν ιδιαίτερη
μεταχείριση, κυρίως όταν η ομάδα πρόκειται να ανέβει κατηγορία».
Τα χωριά τσακώνονται
Λόγοι γοήτρου αλλά και τοπικών αντιπαραθέσεων, που ξεσπούν μέσα στους
αγωνιστικούς χώρους, είναι οι σημαντικότερες αιτίες των περιστατικών βίας. «Σε
αρκετές περιοχές επικρατεί τοπικισμός, γεγονός που συνεπάγεται και την έντονη
αντιπαράθεση μεταξύ γειτονικών χωριών», αναφέρει ο κ. Κουκουρής. «Μία
αντιπαράθεση που δεν γεννιέται εκείνη τη στιγμή ούτε έχει τις βαθύτερες ρίζες
της στον αθλητισμό. Απλώς, η νίκη μεταφράζεται σε γόητρο κάθε φορά. Άλλες
φορές, υπάρχουν ακόμη και ταξικές αντιπαραθέσεις, ανάλογα με το οικονομικό
επίπεδο της περιοχής από την οποία προέρχεται ομάδα».
ΔΙΑΙΤΗΤΗΣ-ΘΥΜΑ ΟΜΟΛΟΓΕΙ
«Πλήρωσα το λάθος μου και τις τοπικές διαφορές»
|
|
«Όταν, μετά τον αγώνα, είδα το στιγμιότυπο στο βίντεο, αναγνώρισα ότι είχα
κάνει λάθος. Η ομάδα είχε βάλει γκολ κι εγώ το ακύρωσα γιατί θεώρησα ότι είχε
προηγηθεί φάουλ. Οι οπαδοί μπήκαν μέσα στο γήπεδο και χειροδίκησαν εναντίον
μου».
Ο κ. Κώστας Βαλιάνος, διαιτητής τα τελευταία 22 χρόνια, εγκατέλειψε μόλις
πέρσι τα γήπεδα. Υπήρξε ρέφερι σε εκατοντάδες αγώνες ερασιτεχνικού
πρωταθλήματος, στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας, κι όπως λέει… «είναι πολύ δύσκολο
να τελειώσει ένας αγώνας ανάμεσα στο Μεσολόγγι και στον Αιτωλικό. Ακριβώς
γιατί οι δύο ομάδες, και κυρίως οι φίλαθλοι, μεταφέρουν τις διαφορές των
τοπικών τους κοινωνιών μέσα στο γήπεδο». Σε κάθε νομό υπάρχουν τουλάχιστον δύο
«αντίπαλα» χωριά, κι όταν ο αγώνας διεξάγεται στο πλαίσιο της Γ’ Ερασιτεχνική
Κατηγορίας, τότε οι πιθανότητες βίαιης συμπεριφοράς αυξάνονται, όπως φαίνεται
και από τα στοιχεία της έρευνας.
«Στις χαμηλές κατηγορίες οι φίλαθλοι γνωρίζουν πως ακόμη κι αν παραφερθούν,
δεν θα υπάρξει πρόβλημα. Καθώς η ομάδα έτσι κι αλλιώς δεν έχει καλή πορεία,
ώστε να δημιουργήσουν σημαντικά προσκόμματα στην εξέλιξή της», σημειώνει ο κ.
Βαλιάνος. Πάντως, τυπικά τουλάχιστον, ο Κανονισμός προβλέπει την τιμωρία με
περισσότερες από 10 αγωνιστικές όταν η βία (εξύβριση ή χειροδικία)
κατευθύνεται ενάντια στον διαιτητή και με 4 αγωνιστικές εφόσον τέτοια
περιστατικά σημειωθούν μεταξύ αθλητών.
«Η εξύβριση δεν τιμωρείται σχεδόν ποτέ. Το γρονθοκόπημα αντιμετωπίζεται επίσης
με επιείκεια. Άλλοι οι «κανόνες» του γηπέδου και άλλοι της κοινωνίας», λέει ο
πρώην διαιτητής, ο οποίος παραδέχεται πως υπήρξαν περιπτώσεις παραγόντων που
τον πίεσαν να μην αναφέρει βίαια περιστατικά στα φύλλα αγώνα, αν και ο ίδιος
«δεν υπέκυψε».
