«Σαρώνει» η δεύτερη εργασία στην Ελλάδα. Περισσότεροι από 500.000 Έλληνες

εργάζονται και πέραν της βασικής τους απασχόλησης. Τα τελευταία δέκα χρόνια,

μάλιστα, το ποσοστό των… διπλοθεσιτών αυξήθηκε κατά 17%!

Δύο δουλειές. «Σου αφαιρούν χρόνο από την προσωπική σου ζωή. Ωστόσο, κάποιες

φορές δεν έχεις άλλη επιλογή». Ο κ. Αλέξης Ζωίδης, εκπαιδευτής καταδύσεων και

βιοτέχνης, είναι ένας από τους 500.000 και πλέον Έλληνες που έχουν και δεύτερη

εργασία

«Υπήρχαν ημέρες που έφευγα από το σπίτι μου πριν ξημερώσει και γύρναγα αργά τη

νύχτα μόνο για να κοιμηθώ», λέει ο Θέμης Μπουρόπουλος, 33 ετών, που εργάζεται

το πρωί ως αρχαιολόγος-ξεναγός και το απόγευμα ως φιλόλογος σε ιδιωτικό

φροντιστήριο. «Τον τελευταίο χρόνο η ζωή μου είναι ένα συνεχές τρέξιμο. Όμως

δεν γινόταν διαφορετικά. Μένω μόνος μου, το ενοίκιο είναι υψηλό, οι απαιτήσεις

της ζωής το ίδιο. Ή θα συμβιβαζόμουν με μία μίζερη ζωή γεμάτη στερήσεις ή θα

έπρεπε να βρω μία δεύτερη δουλειά».

Αυξήθηκαν οι «διπλοθεσίτες». Ο κ. Μπουρόπουλος δεν αποτελεί εξαίρεση.

Ένας στους πέντε εργαζομένους δουλεύει σε περισσότερες από μία δουλειές, ώστε

να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις οικονομικές του ανάγκες. Στα στοιχεία της

Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας εμφανίζονται 506.732 εργαζόμενοι που δήλωσαν

στην τελευταία απογραφή ότι έχουν περισσότερες από μία δουλειές. Ενώ στην

προηγούμενη, του 1991, οι «πολυθεσίτες» ήταν 420.446.

Σύμφωνα, μάλιστα, με την έκθεση εργατικού δυναμικού για το δεύτερο τρίμηνο

του 2002 της ΕΣΥΕ, 122.315 άτομα δηλώνουν επίσημα στην Εφορία και τις δύο

εργασίες τους. Στα ίδια στατιστικά στοιχεία, ο κάθε Έλληνας φαίνεται να

εργάζεται 41,5 ώρες την εβδομάδα. Στην ερώτηση για ποιον λόγο να επιλέξει

κανείς να εργαστεί σε δύο δουλειές, η απάντηση ήταν σχεδόν πανομοιότυπη.

«Προκειμένου να αυξήσω το εισόδημά μου».


Χαμηλά εισοδήματα. Υπολογίζεται ότι η πολυαπασχόληση αγγίζει σήμερα στη

χώρα μας το 20% του εργατικού δυναμικού. «Πρόκειται για ένα φαινόμενο που

οξύνθηκε ιδιαίτερα τα τελευταία 10-15 χρόνια. Οι πολυαπασχολούμενοι είναι

κυρίως οικογενειάρχες ηλικίας από 40 έως 50 ετών, που έχουν αυξημένες

οικονομικές υποχρεώσεις», περιγράφει ο κ. Γιάννης Κουζής, καθηγητής Εργασιακών

Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και σύμβουλος στο Ινστιτούτο Εργασίας της

ΓΣΕΕ (ΙΝΕ-ΓΣΕΕ) Από την πλευρά του, ο κ. Άγγελος Φραγκόπουλος, μέλος της

διοίκησης της ΓΣΕΕ και διευθυντής του Κέντρου Ενημέρωσης Εργαζομένων και

Ανέργων της ΓΣΕΕ, υπογραμμίζει ότι «τα στοιχεία δείχνουν πως η πολυαπασχόληση

συνδέεται κυρίως με την παραοικονομία. Η παράλληλη απασχόληση συνδέεται με τα

χαμηλότερα εισοδήματα», συμπληρώνει.

Φτώχεια και ανεργία. Ένας στους τρεις εργαζομένους χαρακτηρίζεται

«φτωχός», σύμφωνα με την κ. Μεταξία Σπεκουλέα, πρόεδρο της Ομοσπονδίας

Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος. «Σήμερα το κατώτατο όριο επιβίωσης, για μία

τετραμελή οικογένεια, είναι 1.174 ευρώ. Ένας μισθός σπάνια καλύπτει αυτό το

ποσό, αν και τυπικά θα έπρεπε», σημειώνει η ίδια.

Μπορεί η δεύτερη εργασία να αυξάνει το εισόδημα και την παραγωγικότητα,

συντηρεί όμως παράλληλα την ανεργία. Όπως συμπληρώνει ο κ. Φραγκόπουλος, «η

δεύτερη δουλειά συνδέεται άμεσα και με το ωράριο εργασίας. Αρκετοί εργοδότες

προτιμούν να προσλάβουν άτομα που έχουν ήδη δουλειά, ώστε να μη λαμβάνουν

συγκεκριμένες δεσμεύσεις απέναντί τους». Τυπικά, δεύτερη δουλειά δεν έχουν

δικαίωμα να κάνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι.

Οι κρατήσεις αθροιστικά. Πάντως, σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία,

όσοι έχουν δύο δουλειές δεν πρόκειται να πάρουν σύνταξη πιο γρήγορα. «Απλά, το

εισόδημα λειτουργεί αθροιστικά. Είναι σαν να έχει κάποιος υψηλό μισθό. Γίνεται

ο υπολογισμός των κρατήσεων στο άθροισμα των εισοδημάτων του εργαζομένου και η

σύνταξη που τελικά λαμβάνει θα είναι μεγαλύτερη από άλλη περίπτωση», σημειώνει

ο κ. Θωμάς Πατρίκιος, μέλος της εκτελεστικής διοίκησης του Εργατικού Κέντρου

Αθηνών.

Όπως συμπληρώνει ο κ. Μπουρόπουλος, «όταν έχεις δύο δουλειές, έχεις σίγουρα

λιγότερο άγχος. Δεν έχεις αυτή την ανασφάλεια που μαστίζει τους σύγχρονους

ανθρώπους. Ξέρεις ότι αν χρειαστεί να φύγεις από την μια εργασία, έχεις την

δεύτερη ως προσωρινή λύση».

Το γεγονός ότι και οι δύο δουλειές του έχουν συναφές επιστημονικό αντικείμενο

τον έχει βοηθήσει, όπως λέει, να είναι καλός επαγγελματίας. «Ενημερώνομαι πάνω

στην επιστήμη μου, μαθαίνω συνεχώς καινούργια πράγματα. Άλλωστε νομίζω ότι δύο

καρπούζια δεν χωράνε σε μια μασχάλη».

Διαφορετικές δουλειές. Αντίθετη άποψη έχει ωστόσο ο κ. Αλέξης Ζωίδης, ο

οποίος εργάζεται ταυτόχρονα ως εκπαιδευτής καταδύσεων και ως βιοτέχνης.

«Μπορείς να είσαι εξίσου καλός και στα δύο, αρκεί να προσπαθείς με κάθε τρόπο

να ανταποκρίνεσαι στα καθήκοντά σου άμεσα, σωστά και αποτελεσματικά». Ο ίδιος

επέλεξε να έχει δύο δουλειές προκειμένου να ικανοποιήσει, όπως λέει, τις

αυξημένες υποχρεώσεις του. «Για μένα δεν υπάρχει ασυμβίβαστο και δεν έχω

κανένα τυπικό κώλυμα. Έχω δύο διαφορετικές δουλειές που με γεμίζουν, που με

ευχαριστούν. Ικανοποιούν τα ενδιαφέροντά μου και ταυτόχρονα με βοηθούν στο να

αυξήσω τα εισοδήματά μου». Βέβαια, όπως λέει ο ίδιος, το τίμημα είναι ο λίγος

χρόνος. «Οι απαιτήσεις της σημερινής ζωής είναι πολύ μεγάλες. Δεν γίνεται

διαφορετικά», συμπληρώνει…

4ωρη εργασία για μεσήλικες και αμοιβές με «μαύρα» χρήματα…

Το ποσοστό των ανθρώπων που στα ανώνυμα ερωτηματολόγια της απογραφής απάντησαν

ειλικρινά, για το αν κάνουν δεύτερη δουλειά, παρουσιάζεται τετραπλάσιο, σε

σύγκριση με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για το εργατικό δυναμικό.

«Η διπλοθεσία δεν καταγράφεται εύκολα. Οι περισσότεροι παίρνουν «μαύρα»

χρήματα», σημειώνει ο κ. Θωμάς Πατρίκιος. Οι αυξημένες ανάγκες οδηγούν τους

μεσήλικες να καταφεύγουν στα τετράωρα εργασίας, που παλαιότερα απευθύνονταν

κυρίως σε νέους και φοιτητές. «Τα τελευταία χρόνια ο μέσος όρος ηλικίας των

κούριερ έχει ανέβει στα 30 χρόνια. Υπολογίζω ότι τουλάχιστον το 5% των κούριερ

είναι 40άρηδες. Πρόκειται για φαινόμενο που εμφανίζεται τα τελευταία 5-6

χρόνια εξαιτίας της αύξησης του κόστους ζωής», σημειώνει ο κ. Αντώνης

Παπακώστας, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων σε μεγάλη εταιρία

ταχυμεταφορών. Και συμπληρώνει: «Πολλοί το κάνουν ως δεύτερη δουλειά, για

λίγες ώρες. Αρκετοί πληρώνονται «μαύρα», ακόμη και με το κομμάτι που παραδίδουν».