Η δέκατη τρίτη εκλογική αναμέτρηση στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας

βρίσκεται επί θύραις: την Κυριακή 3 Νοεμβρίου, θα προσέλθουν στις κάλπες πάνω

από σαράντα εκατομμύρια ψηφοφόροι για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα,

όχι με την καρδιά, αλλά με το μυαλό τους, όπως ελπίζουν τα δεκαοκτώ κόμματα

που συμμετέχουν στις εκλογές.

Αναμφίβολα, το πιο αξιοπρόσεκτο «σχήμα» των μεθαυριανών εκλογών είναι το Κόμμα

Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (το «Λευκό Κόμμα» όπως προκύπτει από τα αρχικά του –

ΑΚ Παρτί) του ισλαμιστή πρώην δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Ταγίπ Ερντογάν.

Το κόμμα αυτό γεννήθηκε τον Αύγουστο του 2001 (από τη διάσπαση του

απαγορευθέντος Κόμματος Αρετής, το οποίο είχε πάρει 17% στις εκλογές του 1999)

και φαίνεται σε όλες τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις να συγκεντρώνει το 30%+

της υποστήριξης των εκλογέων.

Το γεγονός αυτό δεν μπορεί εύκολα να εξηγηθεί στο πλαίσιο της «κλασικής»

λογικής της πολιτικής, καθώς το ποσοστό που φαίνεται να συγκεντρώνει το «Λευκό

Κόμμα» δεν είναι αποτέλεσμα ιδιαίτερης οργανωτικής ικανότητας. Ο Ερντογάν,

εκτός από το ότι αρνείται μετ’ αποστροφής πλέον ότι είναι ισλαμιστής –

«είμαστε», λέει, «συντηρητικοί δημοκράτες» – δεν έχει εφεύρει κάποιο σύνθημα,

πλούσιο σε περιεχόμενο, που να κινητοποιεί τις προσδοκίες των μαζών, ούτε είχε

ποτέ την υποστήριξη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Ένα πράγμα είχε με το

παραπάνω: την αντίδραση του τουρκικού πολιτικοστρατιωτικού κατεστημένου.

Συνάγεται, επομένως, ότι συγκεντρώνει τις ψήφους διαμαρτυρίας απέναντι στο

ανάλγητο τουρκικό κράτος και την αποτυχημένη οικονομική πολιτική της σημερινής

κυβέρνησης.

Αίσθημα και λογική

Έτσι, το ποσοστό των διαμαρτυρόμενων ψηφοφόρων, που προτίθεται να ψηφίσει το

«Λευκό Κόμμα» στις 3 Νοεμβρίου, θα χρειαστεί σίγουρα να επιστρατεύσει αίσθημα

και λογική την ώρα που θα ρίχνει την ψήφο του, γιατί, το πρώτο στην προτίμηση

του κόσμου κόμμα, αφενός αντιμετωπίζει τον κίνδυνο κλεισίματος, αφετέρου – και

αυτό είναι πιο σημαντικό και άμεσο – δεν έχει αρχηγό, επομένως δεν έχει

υποψήφιο πρωθυπουργό.

Επειδή του έχουν αφαιρεθεί τα πολιτικά δικαιώματα έως τον Φεβρουάριο του 2003,

ο Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι ιδρυτικό μέλος του κόμματός του, δεν μπορεί να

είναι υποψήφιος βουλευτής και, τώρα, δέκα ημέρες πριν από τις εκλογές, ο

εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζήτησε την απομάκρυνσή του από την αρχηγία του

κόμματος. Η προσφυγή του εισαγγελέα θα συζητηθεί στο Συνταγματικό Δικαστήριο

σήμερα.

Σ’ αυτές τις παράξενες μεθαυριανές εκλογές, αν επαληθευθούν τα αποτελέσματα

που προβλέπουν οι σφυγμομετρήσεις – πρώτο κόμμα το «Λευκό» με 30%+ και δεύτερο

το σοσιαλδημοκρατικό Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό του Μπαϊκάλ με 18%+ – είναι βέβαιο

ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν θα είναι πρωθυπουργός. Ποιος μπορεί να είναι;

Κυκλοφορούν τα ονόματα δύο αντιπροέδρων του κόμματος: των Αμπντουλάχ Γκιουλ

και Βετζντί Γκιονούλ. Σκέφτομαι ότι, αν δοθεί τελικά η πρωθυπουργία σε κάποιον

του Λευκού Κόμματος, αυτός θα είναι ο δεύτερος και ο λόγος μου φαίνεται

προφανής: η σύζυγός του δεν είναι καλυμμένη, όπως είναι του Ερντογάν και του

Γκιουλ. Ποιος μπορεί να φανταστεί μια πρώτη κυρία με μαντίλα στην κοσμική Τουρκία;

Η αγορά τους «αγόρασε»

Την τελευταία εβδομάδα παρατηρείται υποχώρηση των επιτοκίων κατά 4-5 μονάδες,

σταθερότητα των τιμών συναλλάγματος και μικρή άνοδος στο Χρηματιστήριο της

Κωνσταντινούπολης, που οφείλεται, λένε Τούρκοι οικονομικοί αναλυτές, στις

επισκέψεις – το road show, όπως λέγεται – που έκαναν αξιωματούχοι των κομμάτων

Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (Ερντογάν) και Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού (Μπαϊκάλ) στο

Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Στον γύρο των επισκέψεων, ειδικοί επί των

οικονομικών των δύο κομμάτων συναντήθηκαν με επενδυτές και απάντησαν στις

ερωτήσεις τους. Οι ξένοι επενδυτές έμειναν, σύμφωνα με τα γραφόμενα στον

τουρκικό Τύπο, απόλυτα ικανοποιημένοι από τις απαντήσεις, την οικονομική

πολιτική, δηλαδή, που θα ακολουθήσουν τα δύο κόμματα τα οποία ενδέχεται να

πάρουν την εξουσία. Οι εκπρόσωποι των τουρκικών οικονομικών κύκλων επίσης,

αφήνουν με δηλώσεις τους να εννοηθεί ότι δεν θα ασκήσουν προκαταβολικά

αντιπολίτευση στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης αν τελικά επιτύχει να είναι

πρώτο κόμμα.

Τελευταία Νέα