Τα συμπτώματα αλλά και ο θάνατος 115 ανθρώπων κάνουν τους ειδικούς επιστήμονες

διεθνώς να πιθανολογούν τη χρήση πολεμικού αερίου από τις ρωσικές ειδικές

δυνάμεις, την ίδια στιγμή που εκείνες εξακολουθούν να κρατούν μυστική την

ονομασία του.

Η απώλεια συνείδησης, η ύπνωση, οι δυσκολίες στην αναπνοή και στην κυκλοφορία

του αίματος καθώς και η ταχύτητα με την οποία εκδηλώθηκαν τα συμπτώματα αυτά

οδήγησαν Γάλλους και Άγγλους τοξικολόγους να υποθέσουν ότι χρησιμοποιήθηκε το

αέριο ΒΖ (3-quinuclidinelbenzillate).

Όπως εξηγεί ο κ. Γιώργος Δεληκωνσταντίνου, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή

Αθηνών, βιοχημικός-φυσιολόγος, «το ΒΖ είναι πολεμικό αέριο. Κατατάσσεται στην

κατηγορία των ψυχομιμητικών ή παραισθησιογόνων και προκαλεί διαταραχές στο

κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή στον εγκέφαλο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι

άνθρωποι που το εισπνέουν να παρουσιάζουν διαταραχή συνειδήσεως, παραισθήσεις

και ανικανότητα λήψης αποφάσεων. Η υπερδιέγερση του εγκεφάλου καταλήγει σε

ύπνο».

Πολεμικοί σκοποί

Το συγκεκριμένο αέριο κατασκευάστηκε στη δεκαετία του ’50 για πολεμικούς

σκοπούς. «Δεν γνωρίζω όμως να έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί. Για τη δράση του, που

εκδηλώνεται άμεσα με την εισπνοή, αρκεί ελάχιστη ποσότητα, μόλις 0,5 χιλ. του

γραμμαρίου. Ενώ μπορεί να επιφέρει παράλυση του κεντρικού νευρικού συστήματος,

που οδηγεί σε θάνατο». Πάντως, όπως σημειώνει ο κ. Δεληκωνσταντίνου, το

αντίδοτο στο ΒΖ είναι η φυσοστιγμίνη, «την οποία διαθέτουν όλα τα στρατεύματα,

συνεπώς και τα ρωσικά».

Εκτός από τα παραισθησιογόνα, υπάρχουν άλλες δύο μεγάλες κατηγορίες πολεμικών

αερίων, τα καυστικά και τα αέρια των νεύρων. Τα πρώτα, που χρησιμοποιήθηκαν

στον πόλεμο Ιράν – Ιράκ, προκαλούν εκτεταμένα εγκαύματα στο σώμα και σπάνια

καταφέρνει να επιζήσει όποιος έρχεται σε επαφή. Ο θάνατος από υπερίτη ή

θειοϋπερίτη – δύο από τα πιο γνωστά καυστικά αέρια – είναι ακαριαίος όταν

γίνει εισπνοή, καθώς προκαλούνται εγκαύματα στον πνεύμονα.

«Τα αέρια των νεύρων περνούν στο αίμα και εισχωρούν στον εγκέφαλο, όπου

προκαλούν παράλυση», σημειώνει ο Έλληνας καθηγητής. «Αυτό που κάνουν είναι να

αναστέλλουν τις ενζυμικές λειτουργίες και τελικά να προκαλούν τον θάνατο των

κυττάρων που βρίσκονται μέσα στον εγκέφαλο. Τέτοια αέρια, όπως το σαρίν, είχαν

χρησιμοποιηθεί πριν από χρόνια στο μετρό του Τόκιο».