Παιχνίδι εντυπώσεων

Το 1988, στα μέσα Ιουνίου, ο Τούρκος πρόεδρος Τουργκούτ Οζάλ επισκέπτεται

την Αθήνα για τριήμερη συνάντηση κορυφής με τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Δύο εβδομάδες αργότερα, η 17Ν δολοφονεί τον στρατιωτικό ακόλουθο της

αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, Ουίλιαμ Νορντίν. Πηγαίνοντας στη δουλειά

του με την αλεξίσφαιρη λιμουζίνα του, ο Νορντίν εκσφενδονίζεται πενήντα μέτρα

στην άσφαλτο, όταν ένα παγιδευμένο αυτοκίνητο που ήταν παρκαρισμένο στον δρόμο

του ανατινάζεται με τηλεχειριζόμενο μηχανισμό.

Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε με τέτοια ακρίβεια και επαγγελματισμό ώστε οι

τρομοκράτες της 17Ν είχαν εκ των προτέρων στοιβάξει σακιά με τσιμέντο στην

πλευρά του αυτοκινήτου προς το πεζοδρόμιο, προκειμένου όλη η ένταση του

ωστικού κύματος να στραφεί προς τον στόχο τους!

Ένα χρόνο αργότερα, τον Νοέμβριο του 1990, και ενώ έχουν μεσολαβήσει οι

επιδρομές της οργάνωσης στο Συκούριο και στο Πολεμικό Μουσείο, η 17Ν σε μια

απίστευτη σχεδόν κινηματογραφική επιχείρηση επιτίθεται με τρεις ρουκέτες κατά

της θωρακισμένης Μερσεντές του Βαρδή Βαρδινογιάννη, ο οποίος, από θαύμα,

διαφεύγει τον θάνατο. Ενδεικτικό της σχολαστικότητας με την οποία είχε

σχεδιαστεί η όλη επιχείρηση είναι το γεγονός ότι η Αστυνομία βρήκε μέσα στο

λευκό Μιτσουμπίσι το οποίο είχε κλαπεί ένα μήνα πριν και με το οποίο διέφυγαν

οι τρομοκράτες τρία καφάσια με φρούτα και μια σημαντική ποσότητα βαμβακερών

υφασμάτων που δεν ανήκαν στον ιδιοκτήτη του και προφανώς χρησίμευσαν στο να

αποτρέψουν κάθε υποψία!

Η αληθινή διάσταση

Αυτά, θα μου πείτε, είναι γνωστά – τα ξέραμε. Δεκτόν, άλλα ίσως πρέπει να

ξαναειπωθούν, έτσι για να δοθεί η έμφαση που απαιτούν οι περιστάσεις και να

ξαναμπεί το θέμα στην αληθινή του διάσταση. Γιατί απ’ ό,τι ακούω και διαβάζω η

οργάνωση που είναι υπεύθυνη ίσως για την πιο συστηματική και επίμονη καμπάνια

τρομοκρατίας στη Δυτική Ευρώπη δεν ήταν τελικά τίποτε περισσότερο από συμμορία

υπέρβαρων κακοποιών με χαμηλό IQ που προσπαθούσαν επί 27 χρόνια και με

παταγώδη αποτυχία να μιμηθούν τον Μάρλον Μπράντο στον «Νονό». Κλασική made in

Greece προσέγγιση: από την οργάνωση-φάντασμα κατευθείαν στην οργάνωση-ρεμπέτ

ασκέρ…

Μπορεί η 17Ν να καταρρέει σαν σπίτι από χαρτόκουτα (και μπράβο στην Ελληνική

Αστυνομία) και η μία σύλληψη να διαδέχεται ανά 24 ώρες την άλλη, αλλά η

τρέχουσα συζήτηση-απομυθοποίηση σχετικά με την επιχειρησιακή εξέλιξη και

φυσιογνωμία της 17Ν είναι μια αφόρητα φτωχή και ακόμη πιο αφόρητα υποκριτική

δημόσια συζήτηση.

Μα τι σχέση – θα μου αντιπαρατάξετε – έχει η επανάσταση και το πέρασμα στον

σοσιαλισμό με τα μηχανάκια που έφτιαχνε ο Βασίλης Ξηρός, τα μπουζούκια και

τους μπαγλαμάδες που έκανε ο αδελφός του ο Χριστόδουλος και τις πρίζες που

άλλαζε ο Τζωρτζάτος ως ηλεκτρολόγος που ήταν. Κάτι το οποίο έχει προκαλέσει σε

μια μεγάλη κατηγορία της ελληνικής κοινωνίας σύγχυση και απογοήτευση

ανακατεμένες με μελαγχολία, αφού η χώρα επί τρεις δεκαετίες ζούσε με τη

βαθύτατη πεποίθηση ότι οι τρομοκράτες της 17Ν έμεναν όλα αυτά τα χρόνια

άτρωτοι και ασύλληπτοι επειδή ήταν ή υπεράνθρωποι με δύο κεφάλια, τρία πόδια

και τέσσερα χέρια ο καθένας ή ήταν διπλοί, αν όχι τριπλοί, πράκτορες εχθρικών

ξένων μυστικών υπηρεσιών.

Το κρίσιμο ερώτημα

Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι το κρίσιμο ερώτημα στην ιστορία αυτή, έτσι όπως τη

βιώνουμε μέρα με τη μέρα, δεν είναι γιατί η 17Ν δεν ήταν τελικά τίποτε απ’ όλα

όσα είχε ο καθένας στο μυαλό του, αλλά πώς γίνεται και μια πασιφανώς ηλίθια

άποψη, αυτή της οργάνωσης-φάντασμα, βρήκε τόσο πρόσφορο έδαφος για να

εδραιωθεί και να φτάσει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης

ελληνικής ζωής. Να το ρωτήσω διαφορετικά: Γιατί, όλα αυτά τα χρόνια, η

εντύπωση για τη 17Ν ήταν σημαντικότερη από την ίδια τη 17Ν;

Για τον απλούστατο λόγο ότι – και δεν θα κουραστώ να το λέω – πάνω στη 17Ν

οικοδομήθηκε για τρεις δεκαετίες ένα γιγαντιαίο παιχνίδι εντυπώσεων. Αν, τώρα,

θες ως χώρα, ως κράτος και ως κοινωνία να παρακάμψεις αυτό το αδιαμφισβήτητο

γεγονός και να υποκριθείς πως όλα αυτά τα χρόνια έκανες ως Ελλάδα τα αδύνατα

δυνατά για να καταπολεμήσεις το πρόβλημα και να οδηγήσεις τους τρομοκράτες στη

Δικαιοσύνη – δικαίωμα σου.

Όσο για το προφίλ των τρομοκρατών που βγαίνει μέσα από τις ομολογίες τους δεν

υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία: χρειάζεται μια ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία για να

σκοτώνεις μέρα μεσημέρι, να ρίχνεις ρουκέτες στο κέντρο της Αθήνας σε ώρα

αιχμής, να κάνεις ληστρικές επιδρομές σε στρατόπεδα, αστυνομικά τμήματα και

τράπεζες και μετά να πηγαίνεις στη γυναίκα σου και στα παιδιά σου ή στον παπά

πατέρα σου για εξομολόγηση. Χρειάζεται, όμως, και κάτι άλλο: ενστικτώδη

αδιαλλαξία. Αυτό που για μένα έκανε τη 17Ν να ξεχωρίζει από τις περισσότερες

ευρωπαϊκές τρομοκρατικές οργανώσεις ήταν η αδιαλλαξία της που μεγάλωνε όσο η

απήχηση, το λαϊκό έρεισμα και οι προοπτικές της συρρικνώνονταν.

Το βιβλίο του Γιώργου Κασιμέρη «Η Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη»

κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.