Ο πόλεμος αλλάζει τα πάντα. Ο πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας, τώρα ένας

θερμός πόλεμος στο Αφγανιστάν, έχει ένα κοινό σημείο με τον Ψυχρό Πόλεμο:

επηρεάζει όλες τις χώρες του κόσμου και αναδιαμορφώνει την πολιτική τους. Πώς

θα αναδιαμορφώσει την Ευρώπη; Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου φέρνουν το

ζήτημα της εσωτερικής ασφάλειας στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ατζέντας. Το

γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει στην προσθήκη ακόμα πιο δύσκολων απαιτήσεων

στην ήδη αποκαρδιωτική λίστα των νομικών και διοικητικών προϋποθέσεων που

πρέπει να πληρώσουν οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προτού

μπορέσουν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην πραγματικότητα, η δεύτερη προς ανατολάς διεύρυνση του ΝΑΤΟ πιθανώς να

προηγηθεί της πρώτης προς ανατολάς διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης: αν η

διεθνής τρομοκρατία είναι η νέα μεγάλη απειλή, τότε ένα ευρύτερο αλλά ελαφρώς

χαλαρότερο ΝΑΤΟ μοιάζει πιο λογικό από ποτέ. Ο πόλεμος αυτός, όμως, μπορεί να

αλλάξει και τον χαρακτήρα της διεθνούς ανάμειξης στα Βαλκάνια ­ οι ΗΠΑ έχουν

τώρα άλλες προτεραιότητες. Βέβαια, οι ηγέτες των αλβανόφωνων ανταρτών με τους

οποίους διαπραγματεύεται το ΝΑΤΟ θα μπορούσαν, σε διαφορετικό πλαίσιο, να

περιγραφούν ως τρομοκράτες. Θα επωμιστεί τώρα η Ευρώπη το βάρος αυτής της

πολύπλοκης, και ηθικά αμφιλεγόμενης αποστολής;

Θα δράσουν τα γεγονότα αυτά ως καταλύτης στην ανάδυση μιας κοινής ευρωπαϊκής

εξωτερικής πολιτικής; Ο ισλαμικός και αραβικός κόσμος βρίσκονται στον άμεσο

περίγυρο της Ευρώπης, περίπου 20 εκατομμύρια μουσουλμάνοι ζουν σε αυτήν. Η

Ευρώπη λοιπόν έχει ζωτικό συμφέρον να καταπιαστεί με τα υποκείμενα αίτια της

δυσαρέσκειας από την οποία τρέφεται η τρομοκρατία. Το συμφέρον αυτό θα

επιχειρηματολογούσε υπέρ μίας μεγαλύτερης διεύρυνσης της Ε.Ε. στη Μέση Ανατολή

και τη Βόρεια Αφρική. Την ίδια ώρα, η άποψη μέρους της ευρωπαϊκής αριστεράς

ότι ο ρόλος της Ευρώπης θα έπρεπε να είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν των

ΗΠΑ, ότι θα έπρεπε ενδεχομένως ακόμα και να προσπαθήσει να συμπεριφερθεί ως

αντίπαλη υπερδύναμη, μοιάζει λιγότερο ισχυρή σε μία εποχή όπου η Δύση ως

σύνολο δέχεται επίθεση. Μια πιο δραστήρια ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, μια

πολιτική που συμπληρώνει αντί να αντικρούει τις αμερικανικές προσεγγίσεις, θα

ήταν μία ευτυχής έκβαση. Ερωτηθείς για την άποψή του για την Αφρική, ο

Μπίσμαρκ παρατήρησε: «Στον χάρτη μου, η Αφρική τοποθετείται στην Ευρώπη. Εδώ

είναι η Ρωσία, εδώ είναι η Γαλλία, και εμείς βρισκόμαστε στο κέντρο· αυτός

είναι ο χάρτης μου για την Αφρική». Ο κόσμος έχει αλλάξει από την εποχή του

Μπίσμαρκ και η Ευρώπη δεν βρίσκεται πλέον στο επίκεντρό του. Σήμερα, ο χάρτης

της Ευρώπης ξανασχεδιάζεται στο Αφγανιστάν.