Στις 27 Μαΐου θα λάβουν χώρα στην Κύπρο οι βουλευτικές εκλογές. Με την

ευκαιρία αυτή ας δούμε ποιες είναι οι τοποθετήσεις των κομμάτων ως προς το

Κυπριακό. Ας δούμε όμως πρώτα ορισμένα αίτια του αδιεξόδου.

Η μη επίλυση του Κυπριακού από το 1974 και έπειτα με την προφανή λύση της

διζωνικής ομοσπονδίας δεν οφείλεται μόνο στην αδιαλλαξία της Άγκυρας και του

Ντενκτάς αλλά και (α) στο γεγονός ότι οι επιδιώξεις των δύο πρωταγωνιστών

παραμένουν μέχρι σήμερα ασυμβίβαστες, όπως δηλαδή συνέβαινε πριν από το

μοιραίο 1974· και (β) στο γεγονός ότι η υπάρχουσα κατάσταση, παρά την εγγενή

της ένταση και ανασφάλεια, είναι προτιμότερη από οποιαδήποτε δυνατή

συμβιβαστική λύση. Επίσης δεν χωράει αμφιβολία ότι το κυπριακό πολιτικό

σκηνικό δεν έχει βοηθήσει στην επίλυση. Αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στις

διάφορες ανίερες συμμαχίες μεταξύ απορριπτικών και μετριοπαθών, π.χ. συμμαχία

ΑΚΕΛ – Κυπριανού στη δεκαετία του 1980, με αποτέλεσμα να χαθεί τότε η μεγάλη

ευκαιρία του Σχεδίου Ντε Κουεγιάρ. Η δε κατάσταση δεν είναι ξεκάθαρη ακόμη και

εντός των κομμάτων, με αποτέλεσμα οι απορριπτικοί εθνικιστές να εμποδίζουν

επιτυχώς κάθε προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού με προσέγγιση των δύο

κοινοτήτων.

Το πιο αδιάλλακτο κόμμα ως προς την ειρηνική επίλυση είναι οι Νέοι Ορίζοντες,

με αρχηγό τον Νίκο Κουτσού (με 1,71% των ψήφων στις προηγούμενες εκλογές), που

προβλέπεται να ξεπεράσει το κατώφλι του 1,8% και να μπει στη Βουλή. Οι Νέοι

Ορίζοντες μπορεί να μη διαθέτουν πολλούς ψηφοφόρους αλλά έχουν μεγάλη επιρροή

στην Κύπρο και πολλαπλή υποστήριξη από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, Χρυσόστομο,

που εμφανίζεται πιο αδιάλλακτος και από τον προκάτοχό του Μακάριο. Οι Νέοι

Ορίζοντες (που στα μέλη τους συμπεριλαμβάνονται και μέλη της ΕΟΚΑ Β’) και ο

Χρυσόστομος απορρίπτουν την ομοσπονδία και υποστηρίζουν ένα ενιαίο κυπριακό

(εννοείται αποκλειστικά ελληνικό) κράτος σε όλο το νησί.

Στο απορριπτικό στρατόπεδο συγκαταλέγονται και μεγαλύτερα κόμματα, το ΚΙΣΟΣ

(πρώην ΕΔΕΚ) του Βάσου Λυσσαρίδη (που κινείται στο 6%) και το κεντροδεξιό ΔΗΚΟ

του Σπ. Κυπριανού, τώρα με αρχηγό τον Τάσο Παπαδόπουλο (με 12% στις

προηγούμενες εκλογές). Το ΚΙΣΟΣ και το ΔΗΚΟ δέχονται μετά βίας την ομοσπονδία

(και όχι τη χαλαρή ομοσπονδία) ως την ύστατη δυνατή παραχώρηση. Όσο για το

ΔΗΣΥ του Γλαύκου Κληρίδη (σημερινός αρχηγός Ν. Αναστασιάδης) (30-35% των

ψήφων) είναι τόσο πολυσυλλεκτικό ώστε έχει στους κόλπους του διαλλακτικούς

αλλά και αμετανόητα μέλη και οπαδούς της ΕΟΚΑ Β’.

Το ΑΚΕΛ, που φαίνεται να προηγείται, είναι μεν μετριοπαθές και διαλλακτικό ως

προς την επίλυση αλλά μέχρι σήμερα δεν μας έχει ξαφνιάσει με την τόλμη του σε

αυτό τον τομέα. Τέλος, οι Ενωμένοι Δημοκράτες (Γιώργος Βασιλείου) με τις πλέον

μετριοπαθείς και ρεαλιστικές θέσεις ως προς την επίλυση του Κυπριακού

κινδυνεύουν να μην μπουν στη Βουλή!

Καταλήγοντας, φαίνεται ότι οι μετριοπαθείς και υπέρ της προσέγγισης (με τους

Τουρκοκυπρίους) κινούνται στο 40-50% (ΑΚΕΛ, ΕΔΗ, οι μετριοπαθείς του ΔΗΣΥ), οι

δε απορριπτικοί στο 50% και πάνω. Επιπλέον, οι περισσότεροι μετριοπαθείς

υποστηρίζουν μεν την ομοσπονδιακή λύση αλλά όχι τη χαλαρή ομοσπονδία, που

είναι η μόνη ρεαλιστική λύση για να μείνει η Κύπρος ένα κράτος. Κατόπιν αυτών

πώς να επιλυθεί το Κυπριακό; Μάλλον εδραιώνεται για τα καλά η διχοτόμηση είτε

εντός είτε εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με ελληνοκυπριακή επιλογή.

Ο Αλέξης Ηρακλείδης είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο

Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.