Αναζήτηση
Αποφασισμένος να συμβάλει ώστε να κλείσουν τα τρία μεγάλα «αγκάθια» στη
νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ (Κυπριακό, ελληνοτουρκικά, ομαλή εφαρμογή των
στρατηγικών στόχων της Συμμαχίας) εμφανίσθηκε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ
στις Βρυξέλλες, όπου είχε δύο σχεδόν ημίωρες ξεχωριστές συναντήσεις με τους
ομολόγους του της Ελλάδας κ. Γ. Παπανδρέου και της Τουρκίας κ. Ισμαήλ Τζεμ.
Ο κ. Κόλιν Πάουελ μετέφερε την επιθυμία των ΗΠΑ να πέσουν οι τόνοι μεταξύ των
δύο μελών της ίδιας Συμμαχίας και να γίνουν οι απαιτούμενοι ανεκτοί
συμβιβασμοί. Ανακοίνωσε επίσης την προτεραιότητα που αποδίδει η Ουάσιγκτον
στην άμβλυνση των διαφορών σε μια ευαίσθητη περιοχή της Μεσογείου.
Ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μπους μάλιστα, ο επικεφαλής της αμερικανικής
διπλωματίας κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές ως προς την
ουσία των θέσεων της προηγούμενης διοίκησης Κλίντον για το Κυπριακό. Ωστόσο
προσδιόρισε αλλαγές ως προς το διαδικαστικό μέρος των προσπαθειών, καθώς δεν
πρόκειται να ορισθούν πλέον «ειδικοί απεσταλμένοι» για να παρεμβαίνουν στις
εστίες έντασης, όπως π.χ. ήταν ο κ. Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Παπανδρέου την πρώτη συνάντησή του με τον κ.
Πάουελ χαρακτήρισε «εποικοδομητική» και «σημαντική», ενώ στο ίδιο μήκος
κύματος κινήθηκαν και τα σχόλια του κ. Τζεμ σε Τούρκους δημοσιογράφους.
Άλλωστε ξεχωριστή συνάντηση στο περιθώριο του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ είχαν και οι
υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας κατά την οποία συζητήθηκαν όλες οι
εκκρεμότητες τεχνικού χαρακτήρα, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), ενώ
προγραμματίσθηκε στους δύο επόμενους μήνες να επισκεφθεί την Άγκυρα ο κ. Γ.
Παπανδρέου.
Παρ’ όλα αυτά, το καλό κλίμα στο τρίγωνο Ουάσιγκτον – Αθήνα – Άγκυρα δεν
κάλυψε κάποιες ουσιαστικές διαφορές προσεγγίσεων που υπάρχουν, παραμονεύουν
και αποτελούν κίνδυνο να τιναχθούν όλα στον αέρα εάν δεν υπάρξουν άμεσες
ανεκτές λύσεις. Πέτρα του σκανδάλου και πάλι η Τουρκία, η οποία, με ήπιους μεν
τόνους ιδιαίτερη δε εμμονή και απειλητικές διαθέσεις, επανέλαβε ότι δεν μπορεί
να δεχθεί, επειδή δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να μη συμμετέχει
ισότιμα στη διαμορφούμενη ευρωπαϊκή άμυνα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Πάουελ φέρεται να είναι ενοχλημένος με την
εκβιαστική απειλή της Τουρκίας να μπλοκάρει τα προγράμματα και τα στρατιωτικά
μέσα του ΝΑΤΟ στην περίπτωση που δεν γίνει δεκτή ισότιμα στην ευρωπαϊκή άμυνα,
σε μια στιγμή μάλιστα που και ο ίδιος εκλήθη να αποσαφηνίσει εάν η νέα
κυβέρνηση Μπους υποστηρίζει την ίδρυση ευρωπαϊκού στρατού και θεσμοθέτηση μιας
ιδιαίτερης άμυνας της Ευρώπης, αυτόνομης από το ΝΑΤΟ.
Πάντως ο κ. Πάουελ τόνισε ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια,
ζήτησε όμως να προσδιοριστεί πως οι δύο οργανισμοί θα είναι συμπληρωματικοί (ο
ευρωπαϊκός συμπλήρωμα της άμυνας του ΝΑΤΟ) και όχι ανταγωνιστικοί, ενώ έγινε
σαφές ότι στις μείζονες αποφάσεις οι ΗΠΑ έχουν ουσιαστικό, αν όχι κυρίαρχο,
λόγο.
