Στην πολιτική είσαι ό,τι δηλώσεις ­ αλλά και όταν το δηλώσεις. Για παράδειγμα,

είναι βέβαιο ότι ο κ. Κ. Σημίτης δεν θα ήθελε να θυμάται την περίφημη δήλωση

που είχε κάνει το ’95, όταν χαρακτήριζε τον εαυτό του ως «συνιδρυτή» του

ΠΑΣΟΚ, απέναντι στον Ανδρέα Παπανδρέου.

Σήμερα, ο κ. Κ. Σημίτης μιλά συνεχώς για την ανάγκη «νέων ιδεών και νέων

προσώπων» ­ και οι συνεργάτες του το πηγαίνουν ακόμα πιο πέρα, μιλώντας για

«νέο ΠΑΣΟΚ», αλλά και για «νέο κόμμα», χωρίς… ΠΑΣΟΚ.

Βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που η λέξη «ανανέωση», το «καινούργιο», η

«αλλαγή» θεοποιούνται στο ΠΑΣΟΚ. Ήδη από το ’83, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε

μιλήσει για «αλλαγή στην αλλαγή», καθώς μαζεύονταν τα πρώτα σύννεφα στο

εκλογικό σώμα για την ­ τότε ­ νέα κυβέρνησή του. Μία εκλογική αναμέτρηση και

μια προσωπική αποχώρηση αργότερα, και ο κ. Κ. Λαλιώτης έριχνε το ’87 την ιδέα

της «επανίδρυσης» ­ μία ιδέα που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί πολλές φορές στη

συνέχεια, αλλά και να μετεξελιχθεί σε «ανασυγκρότηση», «αναγέννηση»,

«ανασύσταση», «μεταρρύθμιση», αναλόγως των περιστάσεων.

Μετά τις εκλογές

Οι περιστάσεις για τη «νέα ανανέωση» που ευαγγελίζεται τώρα ο κ. Κ. Σημίτης,

ήλθαν μετά τις εκλογές του περασμένου Απριλίου. Το ΠΑΣΟΚ επικράτησε με μόλις

μία ποσοστιαία μονάδα της Ν.Δ., που κατέβηκε στις εκλογές με κύριο επιχείρημα

ότι λόγω της πολύχρονης άσκησης της εξουσίας, τα κυβερνητικά στελέχη είχαν

μεταβληθεί σε «καθεστώς».

Το βασικό σύνθημα που επικράτησε στο Μέγαρο Μαξίμου αμέσως μετά τις εκλογές,

ήταν ότι «αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν ξανακερδίζει». Τα πάντα, πλην του ίδιου του

προσώπου του Πρωθυπουργού, μπήκαν στο τραπέζι της «μεγάλης αλλαγής».

Σχεδόν αμέσως μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης, ύστερα από την αναιμική νίκη

του ΠΑΣΟΚ, «άρχισαν τα όργανα»: Η πρώτη κρούση για την ύπαρξη «κουρασμένων

στελεχών» έγινε μόλις δύο μήνες μετά τις εκλογές, ακολούθησε το περίφημο

«δείπνο της νέας ηγετικής ομάδας» και ο Πρωθυπουργός ξεκαθάρισε τις προθέσεις

του στην Έκθεση Θεσσαλονίκης, τον Σεπτέμβριο.

«Υπάρχει ανάγκη ανασύνθεσης του πολιτικού σκηνικού», είπε μιλώντας σε στελέχη

του ΠΑΣΟΚ από τη Βόρεια Ελλάδα αμέσως μετά την καθιερωμένη ομιλία του στη ΔΕΘ

και συνέχισε λέγοντας ότι «οι δυνάμεις της συντήρησης στηρίζουν απολιθωμένες

πολιτικές δομές και φαντασιακές κομματικές ηγεσίες, γιατί μόνον έτσι μπορούν

να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους»…

Ήταν μία πρώτη, αχνή αναφορά του κ. Σημίτη στην άποψη για αλλαγή του πολιτικού

σκηνικού, με τη μεταλλαγή του ΠΑΣΟΚ σε ένα ευρύτερο σχήμα, που θα είχε πέρα

από τα «σοσιαλδημοκρατικά» χαρακτηριστικά, και αρκετά «κεντροαριστερά» και

«κεντροδεξιά» χαρακτηριστικά και στελέχη…

Περιμένοντας την 6η Μαρτίου

Σε λίγες ημέρες, στις 6 Μαρτίου ­ με τη συμπλήρωση περίπου έξι μηνών από

εκείνες τις δηλώσεις ­ ο κ. Κ. Σημίτης πρόκειται να μιλήσει σε μεγάλη

εκδήλωση, την οποία συνδιοργανώνουν Όμιλοι και Κινήσεις τόσο της λεγόμενης

«κεντροαριστεράς», όσο και της «κεντροδεξιάς απόκλισης»…

Πρόκειται για την πρώτη τέτοιου τύπου εκδήλωση και ο τίτλος της ομιλίας του κ.

Σημίτη είναι απόλυτα χαρακτηριστικός: Η πορεία του εκσυγχρονιστικού

εγχειρήματος. Όπως θα έλεγαν παλιότερα και κάποια στελέχη του ΠΑΣΟΚ, «ο αγώνας

τώρα συνεχίζεται»!

Πίσω στη Θεσσαλονίκη του περασμένου Σεπτεμβρίου: Στη συνέντευξη Τύπου που

παραχώρησε ο Πρωθυπουργός, μίλησε για πρώτη φορά μετά τις εκλογές για το πώς

έβλεπε τα πράγματα: «Νέο αίμα θέλουμε, νέους ανθρώπους, νέες ιδέες. Γιατί έτσι

θα προχωρήσουμε. Να δίνουμε ευκαιρίες στους νέους, σε νέα στελέχη, σε νέες

γυναίκες να μετέχουν στην πολιτική διαδικασία. Σε αυτούς που έχουν γνώση και

όχι στον παλιό παράγοντα, ο οποίος είναι σε μεγάλη ηλικία και επειδή άλλοτε

είχε μία σημαντική συνεισφορά, νομίζει ότι εσαεί θα πρέπει να είναι αυτός που

καθορίζει τα πράγματα»…

Εκείνες τις ημέρες της Έκθεσης της Θεσσαλονίκης, δεν ήταν λίγοι εκείνοι ­ μέσα

στο ΠΑΣΟΚ ­ που περίμεναν κάποια εντυπωσιακή κίνηση από τον κ. Κ. Σημίτη, στην

κατεύθυνση προς την οποία οι δηλώσεις του «έδειχναν».

Αφορούσε και τους ίδιους

Μάλιστα, ορισμένα κοινοβουλευτικά στελέχη τού (άλλοτε) «σκληρού πυρήνα των

εκσυγχρονιστών», που είχαν στηρίξει τον κ. Κ. Σημίτη από το ’96, είχαν

θεωρήσει πως είχε φτάσει η στιγμή για μία «αμιγή εκσυγχρονιστική κυβέρνηση»,

με αποκλεισμό σύσσωμης της «εσωκομματικής αντιπολίτευσης».

Δεν αντιλαμβάνονταν, προφανώς, ότι οι προθέσεις του Πρωθυπουργού δεν αφορούσαν

πια το «κλαμπ» των εκσυγχρονιστών του ΠΑΣΟΚ, και ότι και οι ίδιοι είχαν

καταστεί «ανανεώσιμοι»!

Ωστόσο, πρώτα η περιβόητη «κοτερολογία» που άνοιξε στο Εκτελεστικό Γραφείο του

ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια η βύθιση του «Εξπρές Σαμίνα» ήταν δύο καταλυτικά

γεγονότα που φόρτισαν σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση το πολιτικό σκηνικό και

κυρίως το εσωτερικό του ίδιου του κυβερνώντος κόμματος.

Οι στενοί συνεργάτες του επιτελείου του Πρωθυπουργού είχαν συστήσει τότε ­ και

είχαν εισακουστεί ­ να πέσουν οι τόνοι στο εσωκομματικό πεδίο, ώστε να γίνει

«οικονομία δυνάμεων» και να ξεπεραστεί «ο σκόπελος».

Φρένο από τη διαπλοκολογία

Η έντονη διαπλοκολογία του φθινοπώρου, αλλά και οι δυσκολίες που αντιμετώπισε

στη Βουλή η κυβέρνηση με τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, όπως και η

«παραδοσιακή» ανάγκη συσπείρωσης λόγω της ψήφισης του προϋπολογισμού, έφεραν

την κυριαρχία της σιωπής στην υπόθεση της «ανανέωσης». Το μόνο θέμα για το

οποίο γινόταν προσπάθεια συντήρησης από τους συνεργάτες του Πρωθυπουργού, ήταν

­ όπως γίνεται κάθε χρόνο, λίγο πριν από τις γιορτές ­ το σενάριο περί

ανασχηματισμού…

Το σκηνικό άλλαξε με την πρώτη δημοσκόπηση της νέας χρονιάς, όταν η Κάπα

Ρισέρτς έδειξε το ΠΑΣΟΚ δεύτερο μεν, αλλά σε απόσταση αναπνοής από τη Νέα

Δημοκρατία, λόγω της ύπαρξης του «κόμματος Αβραμόπουλου». Τέσσερις ημέρες

αργότερα, ο κ. Κ. Σημίτης έδινε το έναυσμα για τον «δεύτερο γύρο» της μάχης

για την «ανανέωση», με τη φράση του για «κουρασμένα στελέχη», στην περιοδεία

του στην Κρήτη.

Οι αντιδράσεις μέσα στο ΠΑΣΟΚ

Οι αντιδράσεις μέσα στο ΠΑΣΟΚ είναι προς το παρόν στην κατεύθυνση της

υποτίμησης των προθέσεων του Πρωθυπουργού ­ «κουβέντα να γίνεται», είπε ο κ.

Α. Τσοχατζόπουλος, για «χαριεντισμούς» μίλησε ο κ. Κ. Λαλιώτης, ενώ η κ. Βάσω

Παπανδρέου έκανε λόγο για την ανάγκη να συζητούνται «οι νέες πολιτικές».

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις στενών συνεργατών του κ. Σημίτη, όπως για παράδειγμα,

του κ. Χρ. Βερελή, ο οποίος σε ανύποπτο χρόνο ζητούσε ριζικές αλλαγές στη δομή

και τη λειτουργία του ΠΑΣΟΚ, που θα μπορούσαν να φτάσουν ως την κατάργηση της

Κεντρικής Επιτροπής. Και λίγες ημέρες αργότερα, μίλησαν δύο νέοι άνθρωποι της

απόλυτης εμπιστοσύνης του Πρωθυπουργού ­ η κ. Άννα Διαμαντοπούλου και ο κ.

Μιχ. Χρυσοχοΐδης, που έδειξαν τον δρόμο για «το διάδοχο ΠΑΣΟΚ», που θα πρέπει

να προσαρμοστεί στις «νέες ανάγκες» και τις «νέες προκλήσεις».

Ακολούθησε η συμμετοχή του συμβούλου Τύπου του Πρωθυπουργού, του κ. Γ.

Πανταγιά, στην εκδήλωση της παρουσίασης του βιβλίου της κ. Μαρίας Δαμανάκη

«Επιστροφή της πολιτικής», που πραγματοποιήθηκε στον Βόλο: Όπως είναι γνωστό,

η κ. Δαμανάκη δήλωνε δημόσια και σε όλους τους τόνους απογοητευμένη από τον κ.

Κ. Σημίτη και το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα το τελευταίο διάστημα, αλλά η

παρουσία του στενού συνεργάτη του Πρωθυπουργού, συνοδεύτηκε και από ένα

γενναίο άνοιγμα, όχι μόνον στην ίδια την κ. Δαμανάκη, αλλά και σε όλες τις

δυνάμεις της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Άνοιγμα, το οποίο συνοδεύτηκε από την

αναφορά στα «κουρασμένα περιστέρια της μεταπολίτευσης». Ο τρίτος γύρος, μόλις

άρχιζε…