Τα «αγκάθια» στις σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας δεν ξεριζώνονται εύκολα. Τα

τελευταία πυρά που αντάλλαξαν δείχνουν τις δυσκολίες μιας πραγματικότητας, η

οποία ωστόσο αφήνει κάποια παράθυρα ανοιχτά για συνεννόηση…

«Το επόμενο βήμα πρέπει να γίνει από τον Αρχιεπίσκοπο», τονίζει με νόημα

κυβερνητική πηγή στα «ΝΕΑ». Αφήνει ανοιχτό το θέμα να πραγματοποιηθεί

συνάντηση του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος με τον Πρωθυπουργό. Και

διαψεύδει τις Κασσάνδρες που «θέλουν» τις σχέσεις Εκκλησίας – Κράτους να

μετατρέπονται σε μία βεντέτα ανάμεσα στον κ. Χριστόδουλο και τους υπουργούς.

«Ο υπουργός Παιδείας Πέτρος Ευθυμίου τον επισκέφθηκε», προσθέτει η ίδια

κυβερνητική πηγή. «Είναι σειρά τώρα του Αρχιεπισκόπου να πάει στο υπουργείο

Εθνικής Παιδείας. Και εκεί, σε συνεννόηση και με τον υπουργό, μπορεί να

συνταχθεί ένας κατάλογος θεμάτων, μία ατζέντα ζητημάτων που μπορεί να

συζητηθούν με τον Πρωθυπουργό. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να συζητηθούν

ζητήματα που αφορούν στην εκκλησιαστική δικαιοσύνη και στην εκκλησιαστική

εκπαίδευση».

Οι προσφυγές

Το «άνοιγμα» αυτό καταδεικνύει ένα βήμα της κυβέρνησης προς την Εκκλησία, εν

όψει της διάσκεψης του Συμβουλίου της Επικρατείας, την προσεχή Παρασκευή, η

οποία θα συζητήσει τις προσφυγές πολιτών για το θέμα των ταυτοτήτων, ή

πρόκειται για έναν κυβερνητικό ελιγμό, εν όψει της δημοσιοποίησης εκατοντάδων

χιλιάδων υπογραφών από τον Αρχιεπίσκοπο για το θέμα των ταυτοτήτων, που

αναμένεται να γίνει στις 25 Μαρτίου;

«Δεν υπάρχει λόγος να δημιουργούνται προβλήματα εκ του μη όντος», σημειώνει

στα «ΝΕΑ» ο παλιός συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου και Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος

Θεόκλητος.

«Δεν έχουμε καμία διάθεση αντιπαλότητας», προσθέτει. «Τον όρκο, για

παράδειγμα, τον θέσπισε η πολιτεία. Αν τον καταργήσει, εμείς δεν έχουμε λόγο

να παρέμβουμε. Αλλά υπάρχουν ζητήματα που όλοι θεωρούν λογικό ότι πρέπει να

προχωρήσουν. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, από την εποχή του κ. Αρσένη να

καρκινοβατεί το νομοσχέδιο για την εκκλησιαστική εκπαίδευση. Αλλά εκείνο που

προέχει είναι πως υπηρετούμε ­ από μία διαφορετική σκοπιά ­ κι εμείς το λαό,

όπως και κάθε κυβέρνηση. Επομένως, δεν υπάρχει κανένας λόγος αντιπαλότητας».

Αντιπαράθεση

Κι όμως η ανταλλαγή «πυρών», π.χ. Αρχιεπισκόπου – υπουργού Δικαιοσύνης,

συνεχίζεται. Χθες ο κ. Μιχάλης Σταθόπουλος, μιλώντας στον Φλας σημείωσε ότι

έχει δικαίωμα ο Αρχιεπίσκοπος να διατυπώνει τις απόψεις του, αλλά αυτές είναι,

πολλές φορές, από συντηρητικές μέχρι εθνικιστικές και ακροδεξιές. Και μπορεί

να υπάρχει ελευθερία του λόγου ­ πρόσθεσε ­ ωστόσο είναι ένα ζήτημα για έναν

πνευματικό ηγέτη να διακηρύσσει θέσεις τόσο σκληρές στην ουσία τους…

Όσο για τις τελευταίες επικρίσεις του Αρχιεπισκόπου για τον πρόεδρο της Αρχής

Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και για το αν θα αναγράφεται η

υπηκοότης στις ταυτότητες, η αντίδραση του κ. Κ. Δαφέρμου ήταν άμεση: «Εκφράζω

τη βαθύτατη λύπη και απογοήτευσή μου».

Η αλήθεια είναι ότι ο Αρχιεπίσκοπος έχει πλέον πολλά μέτωπα ανοιχτά. Το θέμα

των ταυτοτήτων είναι ένα από αυτά, που συνεχίζει να δηλητηριάζει τη σχέση του

με τον Πρωθυπουργό.

Ο κ. Σημίτης, πάντως, δεν είναι διατεθειμένος να κάνει πίσω. «Εντάξει, η

Εκκλησία θα μαζέψει υπογραφές», σημειώνει κυβερνητική πηγή. «Αλλά αυτό το θέμα

έχει κλείσει για μας. Δεν μπορεί να διχάζει τον κόσμο. Ήδη εκδίδονται

αστυνομικές ταυτότητες χωρίς την αναγραφή του θρησκεύματος».

Αγκάθια

Ασφαλώς το πρόβλημα θα ξαναπαρουσιαστεί με την απόφαση της διάσκεψης του

Συμβουλίου της Επικρατείας (την Παρασκευή) και με τη δημοσιοποίηση των

υπογραφών στις 25 Μαρτίου. Μέχρι τότε όμως υπάρχουν κι άλλα ζητήματα προς

επίλυση που δηλητηριάζουν τις σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας, κυρίως λόγω της

επίδρασής τους και σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Τα «αγκάθια» στις σχέσεις του με το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, με το

Βατικανό αλλά και με τη Μόσχα, είναι ορισμένα από αυτά.

Ο Αρχιεπίσκοπος πάντως έκανε ένα βήμα προσέγγισης με την κυβέρνηση, και αυτό

του το αναγνωρίζουν. Επισκέφθηκε, σε συνεννόηση με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας

Άκη Τσοχατζόπουλο, τις ελληνικές στρατιωτικές μονάδες στο Κόσοβο για να τις

καθησυχάσει, σε σχέση με τους κινδύνους που υπάρχουν από τις βόμβες

απεμπλουτισμένου ουρανίου.

Ο ίδιος μάλιστα με δηλώσεις του ανέδειξε την κίνηση αυτή, την οποία ορισμένοι

απέδωσαν σε απόφαση που έλαβε μετά τη συνάντηση που είχε με τον Αμερικανό

πρέσβη Νίκολας Μπερνς.

Οι βόμβες

Την εκδοχή αυτή απέρριψε ο Αρχιεπίσκοπος όταν ερωτήθηκε από «Το Βήμα» της

Κυριακής. Και επέμεινε ότι το μόνο που συμφώνησε μαζί του είναι να του

δημοσιεύσει μία συνέντευξη στο περιοδικό της Εκκλησίας «Τόλμη», όπου ο κ.

Μπερνς υποστηρίζει ότι όλοι οι ηγέτες της Ευρώπης γνώριζαν ότι οι ΝΑΤΟϊκές

βόμβες που θα έπεφταν στη Γιουγκοσλαβία ήταν απεμπλουτισμένου ουρανίου.

Πάντως, και ανεξαρτήτως των τελευταίων κινήσεων του Αρχιεπισκόπου, όπως

σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος Θεόκλητος «όλοι πρέπει να

κατανοήσουν ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μουσειακό είδος».

«Είναι ζωντανή ­ προσθέτει ­ είναι δρώσα μέσα στην κοινωνία. Αν το κατανοήσει

και η πολιτεία, η απόσταση θα ελαχιστοποιηθεί».