Ανάμεσα σε 4 ονομαστά βουνά ο Νομός Φωκίδος διεκδικεί μια θέση στην καρδιά των

περιηγητών, ανεξαρτήτως εποχής. Η Γκιώνα, ο Παρνασσός, τα Βαρδούσια, η Οίτη

από τη μια μεριά και ο Κορινθιακός Κόλπος από την άλλη, σχηματίζουν ένα από

εκείνα τα κομμάτια της Ελλάδας που δεν «ακούγονται», αλλά διαθέτουν σπάνια

χαρακτηριστικά και μεγάλο ιστορικό, πολιτισμικό και φυσικό πλούτο. Ποιος

μπορεί να αντισταθεί στη δύναμη του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών και ποιος

μπορεί να προσπεράσει την παλιά ναυτική πολιτεία του Γαλαξειδίου; Μεγάλο

πλεονέκτημα για την τουριστική ανάπτυξη του Νομού Φωκίδος αποτελεί η μικρή του

απόσταση από την Αθήνα, ενώ πέρα από τα κεντρικά σημεία ενδιαφέροντος για τους

βιαστικούς επισκέπτες του Σαββατοκύριακου, υπάρχουν πολλά «παρθένα» ακόμα

κομμάτια για τους ανήσυχους «δραπέτες της πόλης». Αν αφήσει κανείς κατά μέρος

την παραλιακή ζώνη ­ λόγω εποχής και μόνο ­ τα ορεινά κομμάτια του νομού

ενώνονται μεταξύ τους με ασφάλτινες αλλά και χωμάτινες διαδρομές, που

ξεκουράζουν το μάτι και την ψυχή. Το καλύτερο που θα μπορούσατε να κάνετε

είναι να ακολουθήσετε τον δρόμο. Να αφεθείτε στην πορεία σας χαλαρά δίνοντας

στον εαυτό σας την ευκαιρία να αποφασίσει πού θέλει να σταματήσει, πού θέλει

να φθάσει. Από τη μεριά μας εμείς προτείνουμε μερικά σημεία που σίγουρα θα σας

ανταμείψουν για την προσπάθεια να φθάσετε μέχρις εκεί. Δεν είναι τα μοναδικά

που θα σας γοητεύσουν, αλλά σίγουρα θα στολίσουν τη διαδρομή σας.

ΑΜΦΙΣΣΑ

Διατηρεί την τοποθεσία αλλά και το όνομά της από τα αρχαία χρόνια, αν και κατά

τη διάρκεια του Μεσαίωνα πήρε την ονομασία Σάλωνα. Η πρωτεύουσα του νομού,

διοικητικό και εμπορικό κέντρο, βλέπει μπροστά της έναν τεράστιο ελαιώνα και

ακουμπάει την πλάτη της στην Γκιώνα, ένα από τα ονομαστά βουνά της Ρούμελης.

Χτισμένη αμφιθεατρικά, προσπαθεί να διατηρήσει τα οικιστικά χαρακτηριστικά του

παρελθόντος χωρίς να το καταφέρνει πάντα. Μονάχα οι κόκκινες κεραμιδένιες

στέγες τη χαρακτηρίζουν και το κάστρο της, που η κάθε μία πέτρα του κουβαλάει

ιστορία αιώνων, αλλά και αυτή της ίδιας της πόλης με τους διαδοχικούς αφέντες

να βάζουν τα δικά τους λιθαράκια-σημάδια. Μονάχα ψηλά στη συνοικία Χάρμενα με

τα παραδοσιακού τύπου βυρσοδεψεία, το μάτι δέχεται αυθεντικές εικόνες από το

εγγύς παρελθόν της Άμφισσας και ξαποσταίνει με τον απόηχο από τα κουδουνάδικα

(εργαστήρια κατασκευής κουδουνιών για πρόβατα), που είναι γραφτό τους να

χαθούν κάποια στιγμή. Η Άμφισσα είναι απλή και σεμνή ως πόλη και ζει ακόμα από

τον ευλογημένο καρπό της ελιάς. Αξίζει κανείς να την δει από κοντά και να

συναναστραφεί με τους «Σαλωνιούς» και τις «Σαλωνιές».

ΛΙΜΝΗ ΜΟΡΝΟΥ

Ένα μεγάλο τεχνικό έργο στη μέση του σημερινού Νομού Φωκίδος έφερε μεγάλες

αλλαγές στο τοπίο, αλλά και στις ζωές των ανθρώπων. Οι ανθρώπινες επεμβάσεις

στο ποτάμι Δάφνος της αρχαιότητας, που πότιζε τη μεγάλη κοιλάδα της Βελάς κάτω

από το Λιδορίκι, δημιούργησαν τη μεγάλη τεχνητή λίμνη. Όλα έγιναν για τις

αυξημένες ανάγκες ύδρευσης της πρωτεύουσας. Το έργο ξεκίνησε το 1969 και

ολοκληρώθηκε το 1981 και το κανάλι που μεταφέρει τα νερά του Μόρνου στην Αθήνα

μοιάζει με τεράστιο υγρό φίδι συνολικού μήκους 189 χλμ (τα 70 σε σήραγγες!) Το

κεφαλοχώρι της αόρατης πλέον κοιλάδας, το Λιδορίκι, παρήκμασε μετά τη δέσμευση

των γεωργικών εκτάσεων, ενώ τα χωριά της Δυτικής Δωρίδας βρήκαν πλέον διέξοδο

προς τη Ναύπακτο. Σήμερα ο γύρος της τεχνητής λίμνης ανάμεσα στα Βαρδούσια και

την Γκιώνα (πάνω από 70 χλμ. συνολικά) είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για

βόλτα στην περιοχή των ορεινών χωριών της Δωρίδας και τα «πλοκάμια» της λίμνης

προσφέρουν πάντα όμορφες εικόνες.

ΣΥΚΙΑ

Πολύ κοντά στο Λιδορίκι βρίσκεται το μικρό χωριό της Συκιάς σκαρφαλωμένο στα

800 μέτρα ύψος. Όσοι περάσουν από εκεί είναι σίγουρο πως θα μείνουν με το

στόμα ανοιχτό. Το χωριό φαίνεται σαν ένας ασήμαντος νάνος στα πόδια ενός

θεόρατου γίγαντα. Η Γκιώνα, το ψηλότερο βουνό της Νότιας Ελλάδας (το πέμπτο σε

ύψος στην πατρίδα μας με την κορυφή στα 2.507 μ.) υψώνεται κάθετα πάνω από το

χωριό. Η μεγαλύτερη συμπαγής ορθοπλαγιά της Ελλάδας είναι εδώ και το μέτωπο

του κάθετου βράχου, που ονομάζεται Πλάκα της Συκιάς, έχει ύψος 1.000 μέτρα

αρχικά και συνεχίζει μέχρι τα 2.500 μ. ύψος. Όσοι ασχολούνται με την

αναρρίχηση, γνωρίζουν πολύ καλά το μέρος αυτό που αποτελεί αντικείμενο

«πόθου», αφού αναδεικνύει τη δεξιότητα των ορειβατών. Από το 1954 μέχρι σήμερα

πολλοί έχουν σκαρφαλώσει στην Πλάκα της Συκιάς, ενώ σύντομα θα ολοκληρωθεί η

κατασκευή ενός αναρριχητικού κέντρου, που όλοι ελπίζουν ότι θα βοηθήσει τους

λιγοστούς κατοίκους του χωριού να μείνουν εκεί.

ΔΕΛΦΟΙ

Μπορεί στους περισσότερους οι Δελφοί να θυμίζουν σχολική εκδρομή με βαρετή

περιήγηση στον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο, αλλά είναι σίγουρο πως

ετούτος ο τόπος είναι ιερός. Το καταλαβαίνεις όταν περάσουν τα χρόνια και

ώριμος πια επισκεφθείς τον «Ομφαλό της Γης», τον ναό του θεού του φωτός

Απόλλωνα, την Κασταλία Πηγή, τον ναό της Προναίας Αθηνάς, το Γυμναστήριο και

τόσα άλλα. Μπορεί η Πυθία να μη δίνει πια τους χρησμούς της και το μαντείο να

μη λειτουργεί, αλλά οι επισκέπτες δεν του λείπουν. Από τα 1860, που ξεκίνησαν

οι ανασκαφές, μέχρι σήμερα οι Δελφοί παραμένουν μία από τις σπουδαιότερες

πηγές γνώσης για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό. Μπορεί στους χειμερινούς «φαν»

της Αράχοβας οι Δελφοί να ακούγονται σαν αστείο, αλλά όσοι βρεθούν εκεί θα

έχουν κερδίσει μια θαυμάσια εμπειρία. Χρειάζεται να αφιερώσεις μία ημέρα, ή

τουλάχιστον ένα ολόκληρο πρωινό και φυσικά να μην πας αδιάβαστος… ή να

ακολουθήσεις στα κλεφτά έναν ξεναγό!

ΔΑΦΝΟΣ-ΑΘ. ΔΙΑΚΟΣ

Δύο χωριά φωλιάζουν κάτω από τα Βαρδούσια Όρη, σε διαφορετική πλαγιά το

καθένα, αλλά σε πανέμορφη τοποθεσία. Μεταξύ τους επικοινωνούν με έναν

σκληροτράχηλο δρόμο στρωμένο με πέτρα που περνιέται από «ψηλό» όχημα μόνο

καλοκαίρι και αρχές φθινοπώρου. Και τα δύο χωριά έχασαν το σλάβικο όνομά τους

για διαφορετικούς λόγους. Η Βοστινίτσα ονομάστηκε Δάφνος για να μη χαθεί το

αρχαίο όνομα του Μόρνου και η Πάνω Μουσουνίτσα έγινε Αθανάσιος Διάκος ως

ιδιαίτερη πατρίδα του εθνικού μας ήρωα. Τον τίτλο, πάντως, του ομορφότερου

χωριού στα Βαρδούσια τον κερδίζει ­ σύμφωνα με την προσωπική μου εκτίμηση ­ ο

Δάφνος, αλλά η προσβαση στα καταφύγια και τις χιονισμένες κορυφές του βουνού

είναι ευκολότερη από τον Αθ. Διάκο, οπότε πολλοί τον προτιμούν. Και στα δύο

χωριά, πάντως, υπάρχουν ξενώνες για όσους θα ήθελαν να περάσουν μερικές

αξέχαστες, ξένοιαστες ημέρες δίπλα στα Βαρδούσια που χαρακτηρίζονται από τη

μεγάλη ποικιλία των τοπίων και τα απίστευτα λιβάδια που σκεπάζονται αυτή την

εποχή με κατάλευκο μανδύα.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Μπορείτε να προσεγγίσετε τις χειμωνιάτικες

ομορφιές του Νομού Φωκίδος έχοντας ως βάση, τους Δελφούς, την Άμφισσα, την

Ιτέα, το Γαλαξείδι, αλλά και τη Ναύπακτο ή την κοσμική Αράχοβα. Σε όλα τα

σημεία που αναφέραμε, υπάρχει καλή τουριστική υποδομή και αρκετά δωμάτια για

να σας φιλοξενήσουν. Εάν πάλι προτιμάτε να μείνετε κοντά στο βουνό, στον

Αθανάσιο Διάκο υπάρχουν δύο ξενώνες (0265- 63201 και 63214), στον Δάφνο ένας

(0266-51745), ενώ πρέπει να είναι έτοιμος ένας καινούργιος στο χωριό

Καλοσκοπή. Οι διαδρομές που θα μπορούσατε να ακολουθήσετε είναι πολλές και

όλες έχουν κάτι το ξεχωριστό να σας προσφέρουν. Για να φθάσετε στη λίμη του

Μόρνου από την Άμφισσα, δοκιμάστε τη διαδρομή από Αγ. Ευθυμία προς Βουνιχώρα

και Μαλανδρίνο. Για να χωθείτε ανάμεσα στην Γκιώνα και τα Βαρδούσια προχωρήστε

προς Λιδορίκι, Λευκαδίτι και Συκιά, ενώ όσοι έχουν κάνει αυτές τις διαδρομές

ας δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό. Άμφισσα – Προσήλιο μέσα από τη ρεματιά και

μετά Βίνιανη (εκεί ανοίγεται και το βαθύ φαράγγι της Ρεκάς), Καλοσκοπή και

Παύλιανη.