Τρεις κινήσεις που έχει προγραμματίσει για το επόμενο τρίμηνο η Τράπεζα της

Ελλάδος μπορεί να δώσουν το έναυσμα για την αλλαγή κλίματος στη Σοφοκλέους. Αν

και οι αποφάσεις αυτές εντάσσονται στα πλαίσια εναρμόνισης της ελληνικής

αγοράς με τις υπόλοιπες χώρες της ΟΝΕ, εντούτοις μπορούν να επηρεάσουν είτε

άμεσα είτε έμμεσα την χρηματιστηριακή αγορά.

Στον σχεδιασμό της κεντρικής τράπεζας είναι να προχωρήσει:

Πρώτον. Σε μείωση των βασικών της επιτοκίων τον επόμενο μήνα. Πρόκειται

για τα επιτόκια με τα οποία χρηματοδοτεί τις εμπορικές τράπεζες.

Δεύτερον. Σε απελευθέρωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για το ύψος

των συμμετοχών των τραπεζών στο μετοχικό κεφάλαιο άλλων εταιρειών του

χρηματοπιστωτικού τομέα.

Τρίτον. Σε απελευθέρωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για την

χρηματοδότηση των επενδυτών από τις χρηματιστηριακές εταιρείες.

Οι τρεις αυτές κινήσεις ενισχύουν τις εκτιμήσεις που διατυπώνουν τις

τελευταίες ημέρες κορυφαία στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης

σύμφωνα με τις οποίες «αν τους αμέσως προσεχείς μήνες υπάρχουν ένα ή δύο

γεγονότα και προχωρήσει η μείωση των επιτοκίων, τότε το κλίμα μπορεί να

αντιστραφεί». Πάντως, ήδη οι ενδείξεις από το μέτωπο του πληθωρισμού φαίνεται

ότι διευκολύνουν την Τράπεζα της Ελλάδος να προχωρήσει σε νέα μείωση επιτοκίων

η οποία τοποθετείται χρονικά στα τέλη Αυγούστου. «Δεν προβλέπεται να σημειωθεί

νωρίτερα μείωση των επιτοκίων», τόνιζε χαρακτηριστικά αρμόδιος παράγων της

κεντρικής τράπεζας διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι η αυγουστιάτικη μείωση θα

είναι οριακή αλλά ενδεικτική των τάσεων που θα διαμορφωθούν στην αγορά μέχρι

το τέλος του χρόνου.

Η μείωση των επιτοκίων, σύμφωνα με κορυφαία στελέχη του οικονομικού επιτελείου

της κυβέρνησης αλλά και της Τράπεζας της Ελλάδος, μπορεί να αποδειχθεί ο

καταλύτης για τις εξελίξεις στις αγορές και κυρίως στο Χρηματιστήριο.

Δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία άλλωστε η άποψη που διατύπωνε πρόσφατα ο

διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Λουκάς Παπαδήμος σύμφωνα με την οποία:

«Τα επιτόκια μπορεί να αποτελέσουν κινητήριο παράγοντα για την πορεία της

Χρηματιστηριακής αγοράς τους επόμενους μήνες επειδή οι αγορές δεν έχουν

προεξοφλήσει πλήρως την περαιτέρω πτώση τους ούτε έχουν εκτιμήσει επαρκώς την

επίδραση της πτώσης αυτής στην οικονομία ενώ η διόρθωση των τιμών των μετοχών

το προηγούμενο δεκάμηνο ήταν σημαντική».

Οι διαπιστώσεις αυτές προκαλούν κλίμα αισιοδοξίας τόσο στην κυβέρνηση όσο και

στην κεντρική τράπεζα για αλλαγή κλίματος στη χρηματιστηριακή αγορά τους

αμέσως προσεχείς μήνες. «Μπορεί μέχρι το τέλος του χρόνου να σημειωθεί

ανάκαμψη του Χρηματιστηρίου Αξιών».

Κλειδί όμως για τις εξελίξεις όχι μόνο της χρηματιστηριακής αγοράς αλλά και

των αγορών κεφαλαίου μπορεί να αποδειχθεί η πορεία των διεθνών χρηματιστηρίων.

Όπως λένε κορυφαίοι τραπεζικοί επενδυτές ο κίνδυνος διόρθωσης στα διεθνή

χρηματιστήρια «είναι υπαρκτός» και μια τέτοια εξέλιξη μπορεί είτε να αποτρέψει

είτε να δυσχεράνει μια ενδεχόμενη θετικότερη πορεία. Όπως τόνιζαν μάλιστα, για

τις ξένες αγορές υπάρχουν δύο μεγάλοι κίνδυνοι και συγκεκριμένα:

* Στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές εξακολουθούν να υπάρχουν φαινόμενα

ανοικτών αγορών.

* Η προοπτική αύξησης των επιτοκίων τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη έως το

τέλος του έτους είναι υπαρκτή. Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να ανατρέψει την

σημερινή κατάσταση ισορροπίας που επικρατεί στις διεθνείς χρηματιστηριακές

αγορές.

Όσον αφορά την ελληνική αγορά τα δύο μέτρα της Τράπεζας της Ελλάδος που

αφορούν τις συμμετοχές των τραπεζών σε άλλους πιστωτικούς φορείς καθώς και τον

δανεισμό ιδιωτών επενδυτών από χρηματιστηριακές εταιρείες ουσιαστικά μπορούν

να συμβάλλουν στην τόνωση της ζήτησης αλλά και στη βελτίωση του ψυχολογικού

κλίματος στην αγορά.

Ειδικότερα, η άρση των περιορισμών για το ύψος των κεφαλαίων των τραπεζών που

μπορούν να τοποθετηθούν σε άλλες εταιρείες του πιστωτικού τομέα μπορεί:

* Να συμβάλει στη δημιουργία ενός κλίματος στον πιστωτικό τομέα ανάλογου μ’

αυτό που είχε διαμορφωθεί από το φθινόπωρο 1998 μέχρι τις αρχές του

καλοκαιριού του 1999. Σημειώνεται ότι η περίοδος σημαδεύτηκε από τις

σημαντικές ανακατατάξεις στο τραπεζικό με τις εξαγορές που έγιναν από τους

ομίλους της Alpha Bank, της Eurobank και της Πειραιώς. Πολλοί αναλυτές μάλιστα

συνδέουν την υπερθέρμανση που σημειώθηκε το καλοκαίρι του 1999 στη Σοφοκλέους

με τις ανακατατάξεις στο πιστωτικό σύστημα.

* Να αναγκάσει τα πιστωτικά ιδρύματα να διαμορφώσουν το επίπεδο τιμών των

μετοχών τους σε επίπεδα που να αποτρέπουν επιθετικές εξαγορές.

Παράλληλα και τυχόν απελευθέρωση των δανειοδοτήσεων των επενδυτών από τις

χρηματιστηριακές εταιρείες μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του ημερήσιου όγκου

συναλλαγών στη Σοφοκλέους.

Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι η άποψη της κεντρικής τράπεζας είναι ότι η

αύξηση των περιθωρίων δανεισμού δεν επηρεάζει άμεσα τη ζήτηση και αυτό γιατί

παρά το γεγονός ότι έχει προχωρήσει σημαντικά η διαδικασία απελευθέρωσης των

συγκεκριμένων χορηγήσεων από τις τράπεζες το ποσό των δανείων που έχουν δοθεί

εξακολουθεί να κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αυτό οφείλεται σύμφωνα με τις

απόψεις τραπεζιτών τόσο στην απροθυμία των πιστωτικών ιδρυμάτων να χορηγήσουν

δάνεια αυτής της κατηγορίας όσο και των δανειοληπτών να προχωρήσουν σε

δανειακές συμβάσεις αυτής της κατηγορίας.

Αλλά και για την κυβέρνηση η ανάκαμψη της χρηματιστηριακής αγοράς μπορεί να

δώσει λύσεις σε μια σειρά προβλήματα που αφορούν τόσο τα εθνικολογιστικά όσο

και τα δημοσιονομικά μεγέθη. Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η ανάκαμψη

στη Σοφοκλέους επηρεάζει άμεσα:

* Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων

* Τα έσοδα από τη φορολογία των χρηματιστηριακών συναλλαγών

* Το ύψος της ιδιωτικής δαπάνης για επενδύσεις που έχει άμεση επίπτωση στο

ύψος της ανάπτυξης και δευτερογενώς στην αύξηση της απασχόλησης.