Αναζήτηση
Πολλοί αποκαλούν την ανεργία σύγχρονη μάστιγα. Αναμφισβήτητα αποτελεί τη
νέα απειλή για το πρότυπο ανάπτυξης και ευημερίας που επιχειρούμε να
οικοδομήσουμε στην Ευρώπη.
Η κοινή στρατηγική για την απασχόληση αποτελεί την πολιτική απάντηση στο
πρόβλημα: είναι η ουσιαστική δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σύνδεση της
οικονομικής ανταγωνιστικότητας με την κοινωνική συνοχή. Στην Ελλάδα δεν
αρκούμαστε στην «άμυνα» στην προσπάθεια συγκράτησης του δείκτη της ανεργίας,
που αναμφίβολα επηρεάζεται από τους σοβαρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς που
μας επέβαλε η ένταξή μας στη ζώνη του ευρώ. Προχωρούμε σταθερά και συστηματικά
στην ανάπτυξη της δικής μας πολιτικής για την απασχόληση που απαντά θετικά στο
μείζον πρόβλημα της ανεργίας. Μια καινοτόμος πολιτική απασχόλησης που
ανταποκρίνεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των ανέργων. Που
ενεργοποιεί τον ίδιο τον άνεργο. Που συντονίζεται με την εθνική στρατηγική για
την ανάπτυξη, ενισχύεται από αυτήν, αλλά ταυτόχρονα την ενισχύει. Που επενδύει
στη γνώση και στη νέα τεχνολογία ανοίγοντας νέους ορίζοντες στον άνθρωπο.
Σε λίγες μόνο εβδομάδες θα καταθέσουμε το Ελληνικό Σχέδιο Δράσης για την
απασχόληση του 2000, ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ένωσης. Η
επόμενη κυβερνητική περίοδος θα είναι τετραετία της απασχόλησης, εφόσον ο
ελληνικός λαός δώσει ξανά την εντολή στο ΠΑΣΟΚ. Είναι λοιπόν κατάλληλη η
στιγμή για να δούμε με ποια πολιτική συνδέουμε την ανάπτυξη με την απασχόληση,
με ποια πολιτική φέρνουμε τον άνθρωπο στο κέντρο της πολιτικής μας.
Στον πυρήνα της βρίσκεται η ενεργοποίηση των ίδιων των άμεσα ενδιαφερομένων,
δηλαδή των ανέργων. Απομακρυνόμαστε ολοένα και περισσότερο από λογικές που
συζητούν μόνο για τα επιδόματα ανεργίας, που ανακουφίζουν μεν προσωρινά, χωρίς
όμως να τους προσφέρουν λύση.
Στρεφόμαστε συστηματικά σε προγράμματα απασχόλησης, εργασιακής εμπειρίας,
εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης όπου οι άνεργοι, μέσα από τις
ευκαιρίες που τους προσφέρονται, αποκτούν προσόντα, εμπειρία, προϋπηρεσία. Στο
στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί συμμετέχουν οι άνεργοι, οι εργοδότες και ο
ΟΑΕΔ. Οι άνεργοι πρέπει να δραστηριοποιηθούν, να αποκτήσουν νέες γνώσεις και
ικανότητες, ώστε να διεκδικούν από καλύτερη θέση την είσοδό τους στην
παραγωγή.
Οι εργοδότες πρέπει να ευαισθητοποιηθούν, να αρπάξουν την ευκαιρία και να
επενδύσουν πιο συστηματικά στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Ο ΟΑΕΔ έχει να
διαδραματίσει έναν έντονα διαμεσολαβητικό, προωθητικό ρόλο που να εξασφαλίζει
την ενεργοποίηση εργοδοτών και ανέργων προσφέροντας κίνητρα και ενημέρωση στις
επιχειρήσεις, συμβουλευτική υποστήριξη και προσανατολισμό στον άνεργο. Η
προσέγγιση του κάθε ανέργου χωριστά σημαίνει τη δυνατότητα ανάλυσης των
ευκαιριών που προσφέρονται, των πλεονεκτημάτων και των αδυναμιών του. Την
υποστήριξή του στη χάραξη της δικής του προσωπικής πορείας για την εργασιακή
ένταξη και ολοκλήρωση.
Για να εφαρμόσουμε με επιτυχία την πολιτική μας χρειαζόμαστε ριζικές τομές
στον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού: ο νέος και σύγχρονος ΟΑΕΔ που
θα προκύψει από την εφαρμογή ειδικής μελέτης που έχουμε προκηρύξει θα
ξεπεράσει τις σημερινές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και ακαμψίες.
Απελευθερωμένος από παλαιού τύπου οργανωτικά και εργασιακά πρότυπα θα
εξελιχθεί σε ευέλικτο μηχανισμό υλοποίησης των ενεργών πολιτικών απασχόλησης.
Χρειαζόμαστε ακόμα περισσότερες επενδύσεις στα συστήματα διά βίου μάθησης και
επαγγελματικής κατάρτισης, ιδιαίτερα σε τομείς αιχμής όπως η κοινωνία της
πληροφορίας. Τα προγράμματα χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών και χρήσης του
διαδικτύου (Internet) θα πολλαπλασιαστούν έτσι ώστε οι άνεργοι, και ιδίως οι
νέοι και οι γυναίκες που πλήττονται περισσότερο, να μπορούν να έχουν πρόσβαση
σ’ αυτήν την τόσο κρίσιμη για την εποχή μας γνώση.
Τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας και επιδότησης της απασχόλησης θα
συνδέονται ή και θα εναλλάσσονται με την κατάρτιση έτσι ώστε οι άνθρωποι να
αποκτούν εφόδια για την εργασιακή τους πορεία.
Η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα της κατάρτισης θα εξακολουθήσουν να
βρίσκονται στον πυρήνα των προσπαθειών μας.
Η πολιτική απασχόλησης όμως περνάει μέσα και από την ανάπτυξη της
επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα στον τομέα των υπηρεσιών.
Οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται από μικρές και μεσαίες
επιχειρήσεις. Για την τόνωση της επιχειρηματικότητας είναι αναγκαία η
δημιουργία κατάλληλου επενδυτικού κλίματος, τα κίνητρα και οι διευκολύνσεις
προς τις μικρές επιχειρήσεις, η απλούστευση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, η
συμβουλευτική υποστήριξη και η κατάρτιση, η πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια.
Τέλος, πολύ σημαντικό στοιχείο της πολιτικής μας είναι οι επενδύσεις σε
κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές. Οι 200 σταθμοί φύλαξης και δημιουργικής
απασχόλησης παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας και τα 190 κέντρα
μέριμνας και φροντίδας ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες που
δημιουργήσαμε στους δήμους της χώρας αποτελούν την απαρχή ενός δικτύου
υπηρεσιών πρόνοιας, ενός δικτύου που θα ολοκληρωθεί στο άμεσο μέλλον με νέες
υποδομές.
Με τον τρόπο αυτό ανταποκρινόμαστε στις κοινωνικές ανάγκες και διευκολύνουμε
την πρόσβαση των γυναικών στην εργασία, ενώ παράλληλα δημιουργούμε θέσεις
εργασίας σε τοπικό επίπεδο.
Η νέα πολιτική απασχόλησης πρέπει λοιπόν να συνδυάζει τρία αλληλένδετα
στοιχεία: τη στροφή στον ίδιο τον άνεργο με την προσφορά ευκαιριών και λύσεων,
την τόνωση της επιχειρηματικότητας με την επένδυση στη γνώση, την καινοτομία
και τις νέες τεχνολογίες και τέλος τη δημιουργία κοινωνικού δικτύου
αλληλεγγύης και υποστήριξης που εξασφαλίζει εργασία για όλους και κοινωνία
χωρίς αποκλεισμούς.
Ο Χρήστος Πρωτόπαπας είναι υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών
Ασφαλίσεων
